افغانستان سنتی و بدبختی ما

۱۲ دلو (بهمن) ۱۴۰۱

از تحولات خوب و خراب مرحوم اعلیحضرت امان الله صد سال زیاد تر سپری شد و نه تنها که افغانستان به مدرنیزه نرفت وضع کشور خراب تر شد زیرا برنامه های مرحوم امان الله خان صد در صد  پروژه های بارور یا sustainable که در ساختار جامعه نوین نهایت مهم أست نبود و از بین رفت .
از نگاه انتروپولوژی فرهنگی سوال این أست که چرا افغانستان نتوانست موفق شود ؟ چرا ما از عقب مانده ترین کشور های آسیای مرکزی به حساب می رویم ؟
جواب در سنتی بودن افغانستان أست که خلاف آیه قرآن مجید مردم عمل می کنند. قرآن می گوید خداوند حالت نفس های یک قوم/مردم را تغییر نمیدهد تا خود شان تغییر نکنند. ما متاسفانه تغییر نه می کنیم و این یک بدبختی بزرگ ماست که خلاف دین خود عمل می کنیم .
کشور ها مسایل نو را روز به روز برای بهبودی اجتماعی تجربه می کنند و نظریات جدید جایگزین دید و بینش کهنه می شود . و اما ما با افکار گندیده ، پوسیده و کهنه زندگی می کنیم و حتی دین را قومی و قبائلی ساختیم در حالیکه دین آمد که ما را مدنی سازد.
من درین چهل و چهار سال که در امریکا زندگی می کنم به همان اندازه که تغییرات تکنولوژیک را درین کشور به چشم سر مشاهده کردم به همان اندازه در مسایل اجتماعی و سیاسی تغییرات را دیدم . مثلا چهل سال قبل درین کشور به مهماندار هواپیما ایستیوردس Stewardess می گفتند و اما متوجه شدند که همین واژه تحقیر آمیز أست و آنرا تغییر دادند به flight attendant یعنی مهماندار پرواز . یا تندیس های  اشخاص که طرفدار بردگی بود همه و همه از چهار راه  های بزرگ شهر ها برداشته شد و راه موزیم ها گردید و خواستند روحیه مردم را برای یگانگی و وحدت و اتحاد تغییر دهند زیرا مردم از آن تندیس ها خاطره خوش نداشتند . اما ما برای به وجود آوردن اتحاد کار تهزمی کنیم و به واژه دانشگاه طور مثال  حساسیت نشان میدهیم.
در افغانستان چون یک جامعه ی قومی و قبائلی أست هر نظر نو که پیشنهاد می شود فورا می شنوی که “افغانستان سنتی أست .”، ” افغانستان آماده نیست ” .”  هنوز وقت آن نیست ” و غیره و این سنتی بودن باعث پسمانی ما شده أست و نسل نو باید مردم را از سنتی بودن نجات دهد اگر میخواهند یک جامعه ی بدون تبعیض و تعصب و تنگ نظری داشته باشند . و راه پیشرفت را به پیش گیرند.
مثال های سنتی بودن را برای شما میدهم که خجالت آور أست
شوهر یک زن فوت می کند و فورا زن را بدون اجازه اش به برادر متوفی نکاح میکنند که این یک عمل غیر شرعی أست. مسله مهمانداری سنتی یا قومی و قبائلی که افغانستان را دربدر کرد . ” میلمستیا” در سنت پشتون والی أست. اگر کسی به یک قوم پناه برد ، او را به دشمنش نمیدهند. اوسامه بن لادن را طالبان حمایت کردند و باعث شد تا امریکا آنرا بهانه کند و به افغانستان برای منافع اقتصادی و ستراتیزیک خود حمله نظامی کند .  اگر شما نام همسر تانرا در یک مجلس بگیرید شرم أست. مادر اولاد ها ، مادر فلانی جان ، بی بی حاجی درست أست. مردم حق ندارند یک حدیث جعلی را انتقاد کنند و فورا شما را به کفر میگیرند. این ها همه افکار سنتی أست که باعث پسماندگی و عقب گرایی ما شده أست. یا شما به ذوق مذهبیون مسلمان باشید و یا کافر هستید و این در سنت افغانستان است نه در اسلام. حالا درست أست که ما تکنالوژی نداریم و حتی ساخته نه می توانیم و اما افغانستان می تواند مدنی شود و ازین حالت اسف بار سنتی نجات پیدا کند .
جالب این أست که همه رهبران سیاسی در گذشته و امروز بالای همین سنتی بودن افغانستان برای به قدرت رسیدن سرمایه گزاری می کنند و نمیخواهند تغییر بیاورند. وقتی من می گویم که حقوق زن و مرد از نگاه مدنی مساوی است این را حمایه نه می کنند و اما از ترس می گویند الحمدالاه خواهران ما جایگاه خود را دارند. اشرف غنی سالها در امریکا زندگی کرد و وقتی امریکایی ها او را کابل فرستادند،  یک لنگی و پیراهن و تنبان به تن کرد . [مضحک]برای اینکه سنتی جلوه کند .
بعضی اشخاص از خانواده های مذهبی هنوز هم میخواهند مردم فریبی کنند در امریکا در کنار بحر ” شورت ” ( پتلون کوتاه ) می پوشند و وقتی افغانستان یا پاکستان می روند عبا و قبا به تن میکنند یعنی نشان میدهند که بسیار مردمی هستند و یا مذهبی هستند و ازین منافقت ها زیاد می کنند غافل ازینکه حالًا مردم نادان نیست و فریب نمیخورند .
از نگاه بشر شناسی فرهنگی افغانستان ، بعد از فوت مرحوم صبغت الله مجددی تسلط مذهبیون افول کرد و دیگر آن آرگاه و بارگاه دوران امانی نیست.  و فکر کنم ازدواج قوم و مذهب هم آهسته آهسته باید از بین برود اگر میخواهید مدنی شوید. آخرین نمایشنامه ازدواج قوم و مذهب توسط مرحوم صبغت الله مجددی به نمایش گذاشته شد و آن استخاره برای اشرف غنی بود که رئیس جمهور شود.
 ما سنتی هستیم باید یا سنی باشیم یا شیعه و همچنان در دل باید مخالف همدیگر باشیم و ضد شیعه یا سنی باشیم .  وقتی من می گویم هیچ مذهبی بر مذهبی برتری ندارد همه خاموش هستند به شمول سیاسیون زیرا به قوت تعصب و تبعیض میخواهند به قدرت برسند.  پشتون ها همیشه تبلیغ می کنند که در اکثریت هستند و دیگران در اقلیت هستند یعنی ما نباید در مقابل قانون مساوی باشیم. این در سنت ماست. اگر قبول نداری، چانس خوش برایت آرزو می کنم !! طبقه نسوان در افغانستان از بیچاره ترین أست. دختران به زور نکاح می شوند و این سنتی بودن ماست. دختران صغیر را به نکاح مرد هفتاد ساله داخل می کنند و همه خاموش هستند زیرا این فرهنگ سنتی ماست. اگر دختر ما کسی را دوست دارد باید کشته شود و این فرهنگ سنتی ماست .
من چندین بار نوشته ام که ما باید تغییرات فاحش فرهنگی را به راه اندازیم و از خود شروع کنیم. نام همسر من به کمال افتخار فوزیه یونس أست و من نمیخواهم سنتی باشم.
نزد من هیچ مردی بر زنی و هیچ زنی بر مردی برتری ندارد به جزء از تقوی و دانش و من از همسرم جزیی ترین برتری ندارم .
من نه شیعه هستم و نه سنی و الحمدالله مسلمان هستم و همه برادران و خواهران مسلمان در دین برادر من هستند و اویکه مسلمان نیست در خلقت برادر من أست .
همه اقوام برادر من هستند و هیچ قومی بر قومی برتری ندارد و من اکثریت و اقلیت را نه می شناسم . من نه مبخواهم سنتی باشم. من یک خاین دین را در خانه خود جا نمیدهم که باعث قتل و قتال مردم بیگناه شدند و اما  دین قومی و قبائلی اوسامه را قهرمان خطاب می کنند .
مذهب یک موضوع شخصی أست اگر کسی دارد یا ندارد مربوط دیگران نمی شود .
دین تحمیل نمیشود و هر کس در عقاید خود آزاد است .
عزیزان !
باعث همه بدبختی شما همین سنتی بودن است و خود را نجات دهید زیرا سنتی بودن ما را از قافله تمدن به دور کرد .
مردم باید آزاد باشند که برای خود فکر کنند و تصمیم بگبرند. افغانستان باید فدرالی شود تا مردم در سرنوشت خود تصمیم بگیرند. تا چه وقت مردم را از صحنه سیاست بدور نگهه میدارید ؟؟ هر عمل که خلاف مدنیت أست سنتی أست و افغانستان دو چالش بزرگ دارد : نجات از طالبان نادان که یک عده سیاسیون نادان میخواهند با آنها تفاهم کنند در حالیکه علم جامعه شناسی به ما می گوید که آنان که به أساس یک ایدیولوژی به قدرت رسیده اند مفاهمه نه می کنند و دوم افغانستان را از سنتی بودن نجات داد .

نام

دیدگاه

جای حرف دارید.

شمارۀ رَمز را وارد کنید. اگر زمان اعتبارش تمام شد، لطفا صفحه را تازه (Refresh) کنید و شمارۀ نو را وارد کنید.