دین اسلام نه تخصصی است و نه تخنیکی

سالها قبل، زیاد تر از بیست سال قبل،  در یک شهرِ کار میکردم که نزدیک دانشگاه مشهور بُرکلی در شمال کلیفورنیا بود. برای من آسان بود که همرای دانشجویان مسلمان دانشگاه بُرکلی نماز جمعه را ادا کنم. در یکی از روز های جمعه،  در همان اتاق که دانشجویان برای نماز جمعه برای دوساعت  ازدانشگاه مجانی  میگرفتند تا نماز جماعت جمعه را ادا کنند ، وقتر رسیدم. هیچ‌کس آنجا نبود به جز از یک دختر بسیار جوان آمریکایی سفید پوست با موهای طلایی و چشمان آبی و حجاب به سر. به رسم اسلام سلام گفتم و او هم متقابلا علیک گفت. سر صحبت را باز کردم و گفتم شما نفر اول هستید که به نماز آمدید؟ گفت همینطور معلوم می‌شود و خطاب به من با یک تبسم ملیح گفت که شما نفر دوم هستید. پرسیدم می‌توانم سؤال کنم که شما اسلام را قبول کردید یا  در خانوادۀ مسلمان بزرگ شدید. در پاسخ گفت که چهار سال است که مسلمان شده است. گفتم می‌توانم سؤال کنم که چرا به اسلام رو آوردید ؟  به پاسخ من گفت: به خاطر سادگی اش!!!. این پاسخ کوتاه هرگز فراموشم نمیشود و از همان تاریخ در تفکر بودم که بدانم راستی که این دین بسیار ساده و بسیط است و اما مسلمانان که از پدر و مادر مسلمان هستند اینطور نه می بینند. مردم را به کفر میگیرند ، محکوم به گناه میکنند در نفاق زندگی میکنند ، حقوق دیگران را پایمال میکنند دروغ می‌گویند و حتی از دین برآمده اند . دین را انتقاد میکنند. و فکر میکنند که با دین زندگی کردن مشکل است. دین حقوق شانرا پایمال کرده است. پس مشکل در کجاست؟

 بلی خوانندۀ عزیز اسلام زیبا ترین و آسان ترن دین  و روش زندگی است و اما مسلمانان در طول تاریخ ازین دین یک رشتۀ تخصصی  و تخنیکی ساخته‌ اند و این دین تخصصی و تخنیکی از کجا شروع شد؟ زیرا مردان و زنان صدر اسلام  مشهور به خللفای راشدین و صحابه کرام دانشگاه نرفته بودند و در دین تخصص نداشتند. درین مقال اینکه دین تخصصی و تخنیکی چگونه شروع شد در حالیکه دین اسلام نه تخصصی است و نه تخنیکی و برای همه بشریت نازل شده است نه اینکه یک گروه خاص آمده باشد.

اول مطلب را که باید بدانیم این است که در دین اسلام سلسله مراتب مانند عیسویت وجود ندارد که ما نزد یک اسقُف کلیسا برویم و توبه کنیم و یا سؤال کنیم که چگونه زندگی کنیم.  در دین اسلام رابطه شخص با خدا مستقیم است نه اینکه کسی بین خدا و بنده واسطه شود. قرآن برای همه نازل شده است و هر کس نزد خدا مسئول است که وقتی ایمان می‌آورد بیاموزد. نه اینکه  عالم دین ، ملا و یا یک سازمان به نام دین مسئول مردم باشد. نقش عالمان در دین اسلام که بسیار شامخ است رهنمایی مردم است نه اینکه دین را تحمیل کنند ، یا مردم را به گناه محکوم کنند و یا از مردم خود را بالاتر دانند زیرا شرط اساسی واولی علم داشتن تواضع درعلم است . در زمان پیامبر (ص) لباس تن مردم با پیامبر تفاوت نداشت. اولین اشتباه ابویوسف شاگرد امام ابوحنیفه علیه الرحه همین بود که لباس تن عالمان را خاص ساخت و طبقات را از نگاه جامعه شناسی به وجود آورد. حالا هرکس که قرآن می آموخت و حدیث  از بر میکرد باید لباس خاص می‌پوشید ؛ عالم میبود و یا نه میبود. نتیجه اینکه  طبقۀ مذهبی به وجود آمد که در اسلام محمد اصلاً مذهب وجود ندارد و مذاهب ساخته و بافتۀ علمای اسلام زیاد تر در دوره امپراطوری عباسیان است.  نقش پیامبر هم رهنمایی مردم بوده است و قرآن  به پیامبر می‌گوید که او مسئول این نیست که مردم هدایت اش را قبول میکنند یا نه میکنند. وظیفۀ پیامبر تنها پیام رساندن بود و بس.

فَإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ الْمُبِينُ

 یعنی اگر روی برتافتند [بدان که] بر تو تنها پیام رسانی آشکار است.

خدا مردم را مسئول می‌سازد که حقیقت را درک کنند و از عقل کار گیرند و خود و خانواده خود را نجات دهند. درین مورد قرآن می‌گوید:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا

یعنی ای کسانیکه ایمان آورده‌اید ، خود تان و کسانتان را از آتشی که سوخت آن مردم  و سنگهاست حفظ کنید (سوره تحریم آیۀ 6). می‌بینیم که خداوند مردم مؤمن را مسئول ساخته است نه اینکه یک گروه را به نام دینداران مسئول ساخته باشد.

دموکراسی اسلامی همین بود و است که هرکس حق دارد در مسایل دین و دنیا ابراز  نظر کند و همین آزادی فکری باعث شد تا عالمان عرض اندام کنند و نظر به دید و بینش و فهم که از قرآن داشتند دین را تشریح کنند. این افکار برای این نبود که مردم همیشه در ستیز باشند و یا حتی پیرو یک مذهب شوند. هیچ برگۀ تاریخ شهادت نمیدهد که یک عالم گفته باشد که شما پیرو من باشید. چون مذاهب به وجود آمد در قبال آن دین تخصصی و تخنیکی هم عرض اندام کرد.

اسلام، قسمیکه گفتیم برای همه مردم نازل شد و اما ظهورعلمای واقعی اسلام که هدف نیک داشتند  و در تقوی و علم نظر به مقتضیات زمان شان شهره بودند باعث شد تا نه تنها فتوی های مختلف پیدا شد از دین یک دین تخنیکی ساخته شد و توده های مردم با دین ناآشنا ماندند و همان چیزی که برای‌شان گفته می‌شد باید گوش میکردند و اطاعت میکردند درغیر آن به کفر گرفته می شدند.

نظر به نص قرآن مجید دین آمد که مردم پند پذیر شوند و می گوید:

وَالْقُرْآنِ ذِي الذِّكْرِ

یعنی سوگند به قرآن پند آموز. و خود شان حق را از باطل و حلال را از حرام تفکیک کنند. ظهورعلمای اسلام باعث شد تا مردم مسولیت های خود را در قبال دین فراموش کنند و تکیه به عالم کنند . متأسفانه پیروان مذاهب  زیاد تر در نفاق مذهبی داخل شدند و هی همدیگر را به کفر میگرفتند و هنوز هم به کفر میگیرند. هدف علمای دین نفاق نبود. آن‌ها موضوعات را به فهم که خود داشتند قسمیکه گفتیم تعبیر و تفصیل کردند. طور مثال برای امام ابوحنیفه نماز عشاء تا سحر روا است و اما نزد امام شافعی بعد از دوازده شب قضا میشود. این حالت که مسلمانان بالاخره از یک امام پیروی میکردند اتحاد مسلمین را از بین برد. مسأله شیعه و سنی تنها روی مسله خلافت حالا نیست. اختلاف در تعبیر و تفصیل دین است چیزی که  بین خلفای راشدین وجود نداشت.  هزاران مسلمان توسط شیعه‌ های متعصب مانند صفویان و سنی‌های متعصب مانند سلفی ها جام شهادت نوشیدند. با ظهور فرقه وهابی هزاران مسلمان، شیعه و سنی هر دو راه مرگ شدند

احادیث یک صد و پنجاه سال بعد از رحلت پیامبر اسلام (ص) عرض اندام کرد. علمای اسلام نه تنها که قرآن را گوناگون تفسیر کردند با دسترسی به احادیث و تحلیل و تفسیر حدیث، از دین یک رشتۀ تخصصی ساختند. اگر محمد (ص) سر خود را هم خاریده باشد آنرا شامل دین کردند که چون محمد سر خود را خاریده پس سر خاریدن سنت است. دین تخصصی که در زمان پیامبر وجود نداشت و مردم به قرآن گوش میکردند و به استناد آیۀ مبارکۀ

لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّـهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ