حزب تحریر؛ مخرب مخفی

۲۱ عقرب (آبان) ۱۳۹۷

«نزدیکان ما که اعضای حزب تحریراند، نان دسترخوان ما را حرام گفته نمی‌خورند.»
این گفته‌های سوسن (مستعار) باشنده‌ی اصلی فیض‌آباد بدخشان است که از چهارسال به‌این‌سو به‌دلیل تهدیدها و اخطارهای اعضای حزب تحریر، به‌کابل نقل مکان کرده‌است.
سوسن مدعی‌است که مانند خودش ده‌ها زن و بانوی تحصیل‌کرده‌ی بدخشانی که در نهادهای دولتی و غیردولتی کار می‌کردند؛ به‌دلیل همین تهدیدها و خطرهای احتمالی ترک وظیفه و یا ترک وطن نموده‌اند.
این بانو که تا چهارسال پیش در کمیسیون ساحوی انتخابات بدخشان کار می‌کرد، می‌گوید:
«آن‌ها (تحریری‌ها) نه‌تنها مانع کار زنان در بیرون‌از خانه می‌شوند؛ بل‌که دختران مکتبی را نیز تهدید به ترک مکتب می‌کنند و حتا در برخی مناطق روستایی، مانع تطبیق واکسین کودکان می‌شوند.»
به‌گفته‌ی سوسن؛ فعالیت اعضای این گروه در مقایسه با سال‌های گذشته، آن‌قدر گسترش یافته که هرازگاهی در کوچه و بازار بر سر راهِ زنان و دختران حضور یافته و اخطار می‌دهند که:
«به مکتب نروید، به دفاتر نروید و ازخانه بیرون نه‌شوید که مرگ و آخرت تان خراب است …»
برخی از فعالان مدنی و حقوق زن در بدخشان نیز، با تأیید سخنان سوسن می‌گویند که بسیاری از مردانِ وابسته به‌این گروه، حتا به دختران خودشان اجازه نمی‌دهند که بالاتر از صنف هفتم به مکتب بروند.
نفیسه رحمانی عضو نهاد مدنی موسوم به (مؤسسه‌ی کُمک برای زنان بدخشان) به‌خبرنگار پَیک می‌گوید که بیش‌ترین تبلیغات افراطی در روستاهای این ولایت، توسط ملاامامانِ مساجد صورت می‌گیرد و هیچ تدبیری ازسوی مسوولان محلی‌هم برای جلوگیری از فعالیت‌های تخریب‌کارانه‌ی این گروه وجود ندارد.
امام محمد ساعی استاد دانشگاه بدخشان نیز، با اظهار نارضایتی ازاین وضعیت می‌گوید:
«تبدیل شدنِ بدخشان از یک ولایت امن و روشن‌فکر به یک ولایت ناامن باافکار افراطی، نتیجه‌ی فعالیت چند گروهی‌است که در رأس آن‌ها، حزب تحریر قرار دارد.»
خبرنگار پَیک با شماری از فعالان مدنی، عالمان دین و باشنده‌های ولایت‌های تخار، کندز، بغلان، بلخ، کاپیسا، پنجشیر، پروان، هرات، ننگرهار و کابل نیز دراین مورد گفت‌وگوهای انجام داده که از گسترش روزافزون فعالیت‌های تبلیغاتی این گروه در مناطق‌شان سخن گفته‌اند.

یک ونیم دهه فعالیت غیرقانونی:
یافته‌های پَیک از نتیجه‌ی گفت‌وگو با منابع رسمی و مردمی نشان می‌دهد که یک جریان سیاسی موسوم به حزب تحریر، بدون آن‌که ثبت و راجستر وزارت عدلیه افغانستان باشد، بیش‌تراز ۱۵ سال به‌این‌سو شهروندان کشور به‌ویژه جوانان را ازطریق نهادهای علمی و آموزشی و منابر مساجد به صفوف شان دعوت می‌کند.
به‌گفته‌ی برخی‌از عالمان دین، این گروه ازسال‌ها به‌این‌سو به‌استثنای ولایت‌های (بامیان و دایکندی به‌دلیل اختلاف مذهبی) در سرتاسر کشور فعالیت دارد و برای تحقق یافتنِ آن‌چه «آزادی امتِ اسلامی از قیادت فکری استعمار» می‌خوانند، افکارعامه را برضد نظام و حکومت افغانستان تحریک می‌کنند. مولوی حبیب‌الله حسام از عالمانِ سرشناس دینی در کابل و عضو پیشین شورای علمای کشور که پیش‌ازین هم مطالعاتی در باره‌ی چگونگی فعالیت حزب تحریر در افغانستان داشته، می‌گوید:
«حزب تحریر، یعنی فراهم کننده‌ی لشکر جنگی برای گروه‌های افراطی مانند طالبان، داعش، جبهه النصره و . . .»
اما سیف‌الله مستنیر که خودرا سخن‌گوی حزب تحریر در افغانستان معرفی می‌کند، دراین باره تعبیر دیگری دارد. او در گفت‌وگو با خبرنگار پَیک می‌گوید که حزب تحریر یک جریان سیاسی و ایدیولوژیک است و هدف آن، اعاده‌ی زندگی زیر چتر خلافت اسلامی است که از ۶۵ سال به‌این‌سو در جهان ادامه دارد.
درحال‌حا ضر، آمار دقیق از شمار اعضای این گروه در افغانستان وجود ندارد؛ اما آقای مستنیر می‌گوید:
«از سال ۲۰۰۳م. به‌این‌سو، حزب تحریر فعالیت‌های خود را در افغانستان آغاز کرده و امروزه در تمامی ولایت‌های کشور، هزاران نفر که بیشترشان جوانان هستند، عضویت حزب تحریر را دارند.»
هرچند قانون‌دانان کشور، قانون اساسی نافذه‌ی ۱۳۸۳هـ‌خ را بهترین و کامل‌ترین قانون درمقایسه با قانون‌های گذشته و قانونی‌های نافذه‌ی کنونی برخی‌از کشورهای منطقه می‌دانند و هم‌چنان در ماده‌ی سوم این قانون نیز، چنین آمده‌است:
«هیچ قانونی درافغانستان، نمی‌تواند مخالف معتقدات و احکام دین مقدس اسلام باشد.»
ازسوی دیگر، ماده‌ی ۳۵ این قانون درباره‌ی چگونگی فعالیت حزب‌های سیاسی در کشور، چنین صراحت دارد:
«اتباع افغانستان حق دارند مطابق به احکام قانون،‌ احزاب سیاسی تشکیل دهند، مشروط بر این‌که:
مرامنامه و اساسنامه حزب، مغایر احکام دین مقدس اسلام و ارزش‌های مندرج این قانون اساسی نباشد؛
تشکیلات و منابع مالی حزب، علنی باشد؛
اهداف و تشکیلات نظامی و شبه نظامی نداشته باشد؛
وابسته به حزب سیاسی و یا دیگر منابع خارجی نباشد؛
تاسیس و فعالیت حزب برمبنای قومیت، سمت، زبان و مذهب فقهی جواز ندارد.
جمعیت و حزبی که مطابق به احکام قانون تشکیل می شود، بدون موجبات قانونی و حکم محکمۀ‌ی با صلاحیت منحل نمی‌شود.»
اما سخن‌گوی حزب تحریر، قانون اساسی افغانستان را یک قانون کُفری و برگرفته از قانون‌های غربی دانسته، می‌افزاید:
«حزب تحریر، نیازی به گرفتنِ جواز از یک حکومت اجیر ندارد.»
بربنیاد داده‌های بانک اطلاعاتی گوگل، حزب‌التحریر در سال ۱۹۵۳م. توسط شیخ تقی‌الدین النبهانی قاضی و عالم دینی که از دانشگاه الازهر مصر فارغ گردیده بود در فلسطین تأسیس شد و تا‌اکنون بیش‌از یک میلیون عضو در بیش‌از ۵۰ کشور جهان دارد.

حرکت هم‌سو برای هدف مشترک:
هرچند فعالیت حزب تحریر در بسیاری از کشورهای جهان، به‌دلیل آرمان و اهداف هم‌سو با دیگر گروه‌های افراطی و سازمان‌های هراس‌افگنی ممنوع می‌باشد؛ اما گفته‌می‌شود فعالیت‌های هراس‌افگنی این گروه تااکنون به‌اثبات نه‌رسیده‌است. پرچم سیاه‌رنگ با درج کلمه‌ی طیبه، یکی از نمونه‌های بارز هم‌سویی این گروه با گروه‌های طالب و داعش است که اهداف و خط مشئ مشابهی با این گروه‌ها را نیز برخورداراست. چنان‌که هریک از این گروه‌ها؛ نظام دموکراسی را، غیراسلامی و ساخته‌ی کُفر می‌دانند.
یک آموزگار دانشگاه کابل که به‌دلیل حضور اعضای حزب تحریر در داخل دانشگاه و تهدیدهای احتمالی ازسوی آنان نمی‌خواهد از او نام برده شود، می‌گوید که مبلغان این گروه هرگز به جوانان نمی‌گویند که با طالب و داعش باید بپیوندند؛ اما با تبلیغ و تحریک مداوم برضد نظام و دولت کنونی، ذهنیت سازی می‌کنند و ازین طریق جوانان را به‌سوی افراطیت و پیوستن با گروه‌های افراطی و هراس‌افگنی می‌کشانند.
این استاد دانشگاه، اطلاعاتی ارائه می‌کند که به‌گفته‌ی خودش بیش‌از ۵۰ دانشجو از دانشگاه‌های پروان و کاپیسا در نتیجه‌ی تحریک و جلب و جذب مبلغان حزب تحریر، با گروه طالبان پیوسته و هم‌اکنون دربرابر نیروهای دولتی می‌جنگند.
ابرار هوشمند باشنده‌ی ولایت بدخشان نیز، مدعی‌است که شماری از جوانان در ولسوالی‌های وردوج و راغستان، پس‌از عضویت شان در حزب تحریر به صف طالبان پیوسته و شش تن ازین میان را می‌شناسد که سال گذشته پس‌از ترک تحصیل و پیوستن با طالبان در یک نبرد رویاروی با نیروهای دولتی در ولسوالی زیباک کشته شدند.
هم‌چنان یک دانشجوی دانشگاه کابل، ضمن خودداری از افشای هویت‌اش می‌گوید که چهار تن از آموزگاران دانشکده‌ی شرعیات این دانشگاه نیز، به‌گونه‌ی آزاد درمیان دانشجویان تبلیغ می‌کنند و جوانان را برای عضویت در حزب تحریر، تشویق می‌کنند.ازسوی دیگر، آقای حسام می‌افزاید که این گروه نه‌تنها لشکر جنگی گروه‌های هراس‌افگن طالب و داعش را در داخل افغانستان تمویل می‌کند، بل اطلاعات مؤثقی دردست دارد که صدها جوان از ولایت‌های مختلف کشور را از طریق پاکستان به کُمک جبهه النصره و داعش به سوریه فرستاده‌است. اما مسوولان حکومتی دراین باره اظهار بی‌خبری کرده‌اند.
در کنار این‌که نهادهای علمی و آموزشی و مساجد، از جمله مرکزهای عمده‌ی جلب و جذب جوانان به عضویت این گروه و دیگر گروه‌های هراس‌افگنی پنداشته می‌شوند؛ اما بخش دیگری از فعالیت این گروه از طریق نشریه‌های چاپی و انترنتی است که همواره برضد حکومت افغانستان، نشرات دارند.چاپ و تکثیر ماهنامه‌های «تغییر» و «خلافت»، وبسایت انترنتی حزب‌التحریر ولایت افغانستان و صفحات «اُمت» و «حزب‌التحریر» در شبکه‌های بزرگ اجتماعی فیس‌بوک و تویتر، از دیگر بخش‌های فعالیت این گروه به‌شمار می‌روند. بیش‌ترین مطالب نشراتی این گروه برضد حکومت افغانستان و نیروهای خارجی مستقر دراین کشور است. درست مانند نشرات گروه‌های طالب و داعش که همواره دولتمردان کشور را مزدوران غرب و دست‌نشانده خطاب می‌کنند.
به‌گونه مثال، بخشی‌از اعلامیه‌ی حزب‌التحریر در پیوند با نشست عالمان دین پیرامون جنگ و صلح افغانستان که با میزبانی عربستان سعودی در شهر مکه برگزار شده بود، چنین نگاشته‌است:
«آن‌هایی‌که در لباس عالمان دین دراین نشست حضور داشتند، هیچ‌گاهی نه‌خواسته‌اند در برابر اشغال و جنایت امریکا در افغانستان سخن بگویند…»

بااین‌همه، سخن‌گوی حزب تحریر شاخه‌ی افغانستان درحالی‌که می‌پذیرد برنامه‌های این گروه با گروه‌ داعش هم‌سان است؛ اما تأکید می‌کند که داعش، ساخته و پرورده‌ی امریکا بوده و افراد این گروه نیز، از فریب خورده‌گان هستند.

نظاره‌ی بی‌تدبیر حکومت:
یافته‌های پَیک از لابه‌لای معلومات به‌دست آمده می‌رساند که باوجود شواهد و مدارک عینی از فعالیت غیرقانونی اعضای حزب تحریر در مکان‌های علمی و آموزشی شهرها و هم‌چنان منابر مساجد در روستاهای کشور، تدبیر و عمل‌کرد چندانی ازسوی حکومت به‌نظر نمی‌رسد.
برخی‌از عالمان دین و فعالان مدنی‌هم، به‌این باوراند که حکومت افغانستان به‌دلایل نامعلومی، توجُه چندانی بر فعالیت روزافزون حزب تحریر در مناطق مختلف کشور نداشته و همین خاموشی حکومت سبب شده‌است، تا ضمنِ تلفات روزمره‌ی گروه‌های مخالف مسلح دولت، رَوند جلب‌وجذب افراد در صفوف این گروه‌ها توسط مبلغان حزب تحریر، به‌گونه‌ی دوامدار ادامه یابد.
سه سال پیش، داکتر عبدالله عبدالله رییس اجرایی حکومت افغانستان در نشست ۲ قوس۱۳۹۴ شورای وزیران گفته بود:
«شاخه‌ی افغانی حزب تحریر در ناامنی‌های افغانستان دست دارد و این گروه بااستفاده از دموکراسی و آزادی بیان در این کشور در راستای اهداف تروریستی فعالیت می‌کند.»
آقای عبدالله افزوده‌است که «التحریر» یک حزب نه، بل‌که شاخه‌ی غیرنظامی گروه‌های تروریستی است که نسل جوان را به‌سوی افراط‌گرایی و پیوستن با گروه‌های تروریستی تشویق می‌کند؛ اما پذیرفته‌است که هیچ اقدامی در راستای جلوگیری از فعالیت‌های این گروه، تااکنون صورت نگرفته‌است.
باآن‌که مسوولان حکومت، پیش‌ازاین پذیرفته‌اند که در پیوند با نظارت و جلوگیری از فعالیت غیرقانونی حزب تحریر در افغانستان هیچ کاری نکرده‌اند؛ اما آقای مرتضوی معاون سخن‌گوی رییس جمهور در تماس تلفونی با خبرنگار پَیک می‌گوید که این موضوع مربوط به نهادهای امنیتی بوده و ایشان دراین باره، کدام نظری ندارد.
درهمین‌حال، ریاست عمومی امنیت ملی در پاسخ به نامه‌ی رسمی پَیک، فعالیت غیرقانونی حزب تحریر را در مناطق مختلف کشور پذیرفته و تنها از بازداشت ۲۷ عضو این گروه در ولایت‌های کابل، بدخشان، کاپیسا، بغلان، بلخ، ننگرهار و قندهار به‌اتهام پخش شب‌نامه‌ی ضددولتی، تشویق مردم به تحریم انتخابات و تبلیغات ضد دولتی در سال‌های پسین خبرداده؛ اما به‌این پرسش که چرا از فعالیت غیرقانونی و تبلیغات علنی این گروه در مکان‌های علمی و آموزشی و مساجد، تااکنون جلوگیری نمی‌شود، پاسخی ارائه نکرده‌است.
پرسشی که رییس پیشین امنیت ملی کشور، آقای امرالله صالح به‌آن چنین پرداخته‌است:
«همه‌گی می‌دانند که حزب تحریر زمینه‌ساز سربازگیری برای گروه‌های هراس‌افگن از میان جوانان کشوراست؛ اما حکومت افغانستان یک کتله‌ی بی‌خاصیتی است که نمی‌خواهد مانع فعالیت این گروه شود.»
به‌باور برخی‌از عالمان دین، آگاهان امور و شهروندان کشور، توسعه‌ی روزافزون فعالیت‌های حزب تحریر با توجُه به بی‌پروایی حکومت، پی‌آمدهای خطرناکی را در قبال صلح، امنیت و ثبات دموکراسی در افغانستان خواهد داشت. بنابراین لازم‌است تا حکومت افغانستان، بیش‌تراز شاخ‌وبرگ عاملان بی‌ثباتی و ناامنی در پَی نابودی ریشه‌های عامل دست به‌کار شود.

نام

دیدگاه

جای حرف دارید.

شمارۀ رَمز را وارد کنید. اگر زمان اعتبارش تمام شد، لطفا صفحه را تازه (Refresh) کنید و شمارۀ نو را وارد کنید.