تشدید تنشهای امریکا و روسیه وپیامد آن برای افغانستان

۲۳ اسد (مرداد) ۱۳۹۶

کنگره امریکا باتصویب تحریم های جدید روسیه رادرلست کشورهای سرکش ودشمن امریکا شامل گردانید ودرواقع واشنگتن رسما عصرجدید مقابله جویی ویا جنگ سرد دوم را اعلام نمود. تحریم های جدید کنگره امریکا نه تنها برای  روسیه،ایران وکوریای شمالی بلکه برای جهان عواقب خطرناک وغیرقابل انتظاردرپی خواهد داشت واین تحریم ها به اعتراض شدید بین المللی وحتی متحدین واشنگتن روبروشده است وتحریم ها می تواند به شرکتهای اروپایی که باایران وروسیه همکاری دارند ضربه  بزند . واشنگتن انگیزه تحریم های جدید رادرمقابل روسیه الحاق جزیره کریما، مداخله روسیه درشرق اوکرائین،سوریه ومداخله احتمالی روسیه درانتخابات ریاست جمهوری امریکا ذکرمی نماید وآیت الله های ایران وخاندان کیم را به تمرین ودستیابی سلاحهای اتمی متهم می نماید. دونالد ترامپ رئیس جمهورامریکا که علاقمند به سرگری روابط وحل اختلافات باروسیه است،اما به سرنوشت لایحه قانون جدید درواقع سلب اختیار گردیده است، چون رئیس جمهورباید براساس توافق کنگره جهت لغو وتسهیل لایحه تصمیم اتخاذ نماید. تحریم های جدید امریکا حساس ترین پروژه های اقتصادی روسیه چون نفت ،خط انتقال لوله های گاز،بانکها وتمام زمینه ها را دربرمیگیرد که ازمنظره حقوق بین المللی غیرقانونی به نظرمیآید. کریملین تاهنوزبا استفاده از انعطاف ومدارا واشنگتن رابه درایت ودوراندیشی فرامی خواند وطبعا درباره پاسخ متقابل نیزفکرمی نماید.آنچه مسلم است تحریم های جدیدافق روابط دوابرقدرت بزرگ جهان راقوق العاده تیره گردانیده است، روسیه وامریکا دوباره چون رقیب همدیگردرجنگ سرد دوم روبرو گردیده اند. دامنه اختلافات دوکشوردرزمینه های منافع استرا تیژیکی وسیاسی فوق العاده متاقض وجنجال برانگیزگردیده است. روسیه ازسیاست مستقل درروابط وهمکاری ها پیروی می نماید وسیاست آقا بابایی را در نظم جدید جهانی مردود می داند وامریکا می خواهدتا روسیه مطابق قواعد امریکا بازی نماید.

تاهنوزمعلوم نیست که پاسخ روسیه چگونه خواهد بود، به باورکارشناسان معتبر، روسیه باید ازابزارهای استفاده نماید که به ضررخود آن تمام نگردد، روسها تحریم را وسیله موثر درمسابقات سیاسی نمی دانند ومعتقداند که تحریم روسیه راوادارمیگرداند تا تولیدات داخلی خودرا تقویت بخشد، روسیه اززمان شوروی سابق تجربه تلخ تحریم ها آزمایش نموده است وتحریم جدید ادامه تحریم های سابق است.اما روسیه ازقدرت بزرگ نظامی برخورداراست، روسیه می تواند مواضع خودرا درسوریه تقویت بخشد وهمکاری های نظامی خودرا باایران بیشتربگرداند ووضع را برای امریکا ومتحدین آن درمنطقه خاورمیانه وخیم تر وتنگ تربگرداند، روسیه درشرق اوکرئین تاثیرونفوذ دارد ومی تواند وضع رادرداخل اوکرئین برای امریکا مشکل سازبگرداند تاکشورهای اروپای غرب نیز متاثرگردند.  روسیه میتواند به طالبان که مخالف امریکا هستند وبرعلیه آن میجنگند اسلحه بدهد. ضمیرکابلف نماینده فوق العاده رئیس جمهورروسیه درامورافغانستان بارها اعلام نموده است درصورتیکه داعش درشمال افغانستان برای جمهوری های آسیای میانه خطرایجاد نماید روسیه از اقدامات نظامی استفاده خواهد نمود.طالبان نیزبارها اعلام نموده اند که درجنگ بادولت کابل وخروج نیروهای خاریجی ازافغانستان ازهرگونه ارتباطات با کشورهای خاریجی استفاده مینمایند واین ارتباطات شاخه های مختلف طالب را رویانیده است که هرکدام به نام طالبان افغانی،طالبان پاکستانی وطالبان ایرانی به فعالیت های تخریبکارانه خود ادامه می دهند و ظواهرامرحاکی ازآنست که امریکا باطالبان کشورهای مختلف باید پنجه نرم نماید. تنش روابط روسیه وامریکا برای افغانستان فاجعه بدترازسوریه خواهد بود وامریکا نه تنها باطالب وداعش بلکه باکشورهای مانند روسیه ، ایران و چین که انها را متمرد ورقیب خود میداند درگیرگردد.

نظامیان امریکایی نیزبه پایان جنگ درافغانستان خوشبین نیستند وحتی دچاریاس وناامیدی گردیده اند. براساس گزارشهای معتبر ترامپ با استفاده از زور علاقمند به ادامه جنگ درافغانستان نیست اوازاعزام نیروهای تازه نفس درافغانستان حمایت می نماید تا حافظ پایگاه های امریکا باشند ومانعی ورود طالبان درمرکزگردند وروزنامه های امریکایی افغانستان را قبرستان امپراطوری ها می نامند. امریکا برای حفظ آبرو ومنافع درازمدت خود می خواهد درافغانستان باقی ماند وافغانستان را ترک نمی گوید واگرامریکا افغانستان راترک بگوید معنای شکست امپراطوری برترجهان را می دهد. تاهنوزکشورهای منطقه وجهان ازحضورامریکا درافغانستان پشتبانی می نمایند وتمام کشورهای پیشرفته جهان درکناراو ایستاده اند ومردم افغانستان نیزمخالف حضورامریکا نیستند، علی الرغم جنگ وبی امنتیتی طی سالهای حضورامریکا تحولات وپیشرفتهای عظیم ساختمانی،راه سازی، عمرانی، تعلیم وتربیت وبویژه پیشرفتهای چشمگیر در امور مطبوعات، جوامع مدنی و آزادی زنان بدست آمده که درطول تاریخ سه صد ساله شاهان تنبل وتن پرور که مانند گاومیش درسایه دیوارخاک آلود لمیده بودند بی سابقه می باشد  وامریکا درنظرندارد باسرنوشت شوروی سابق مواجه گردد، ولی تشدید تنشهای روابط میان امریکا وروسیه کشورهای منطقه وبویژه روسیه را بیطرف نه خواهد گذاشت تا امریکا هرکاری را خواست بدون رقیب انجام بدهد، روسیه نه تنها کشور های آسیای میانه را مناطق علایق خود میداند،بلکه در صدد گرفتن انتقام ازامریکا درافغانستان  نیزخواهدبود . روسیه می تواند به طالبان اسلحه بدهد واستخبارات روسیه اطلاعات نظامی را دراختیار آنان قراردهد ودامنه جنگ وبحران راتشدید بخشد اما این کار به نفع روسیه نه خواهد بود وباعث تشدید تنش روابط با امریکا خواهد گردید. درحال حاضر امریکا خودرا قدرت برترجهان می داندوروسیه  توانایی وظرفیت های شوروی سابق راندارد ومقابله جویی از طریق طالبان با امریکا می تواند به ضرر روسیه تمام گردد. روسیه باید اشتباه شوروی سابق را تکرارنه نماید.دولت افغانستان  حمایت روسیه را ازطالبان به بهانه اینکه افغان اند ودرمقابل بیگانه می رزمند بارها بطورشدیدلحن محکوم نموده اندو به مخالفت شدید اکثرمردم افغانستان مواجه گردیده است که گویا روسیه ازقاتلان مردم افغانستان حمایت می نماید.

طالبان هم دردوره زمامداری خودازروسیه خاطره خوش ندارند روسیه نه خواست دولت طالبان رابه رسمیت بشناسند و بدیده بی اعتمادی به وفاداری روسیه می نگرند.افغانها باوجود رویداد اسف انگیزسال 1979 که سبب تهاجم شوروی درافغانستان گردید به روسیه وروسها بهتروخوبتر ازمردم اکثریت جمهوری های سابق روسیه به دیده احترام ودوستانه می نگرند ودرعین حال اکثریت افغانها درداخل، خارج وحتی درداخل روسیه ازبیوفایی روسیه می نالند،درداخل روسیه به خاطرترس ویامتیازگیری امریکا رادشمنام می دهند وازدرد دل روسیه را بی وفا می نامند. اختلافات میان روسیه وامریکا به خاطر تضاد منافع همیشه وجود داشته ودرآینده نیزادامه خواهد یافت ولی تنش جدید در روابط دو کشور خطراحتمالی تصادم های نظامی را درسوریه وسایرمناطق افزایش بخشیده است وتعدادی ازکارشنسان روسیه وغرب بیم دارند که منجربه جنگ بزرگ جهانی نگردد.

دکتورعلی احمد کریمی تحلیلگر اموربین المللی

نام

دیدگاه

جای حرف دارید.

شمارۀ رَمز را وارد کنید. اگر زمان اعتبارش تمام شد، لطفا صفحه را تازه (Refresh) کنید و شمارۀ نو را وارد کنید.