آیا امریکا قدرت برتر جهان باقی می ماند؟

۲۷ قوس (آذر) ۱۳۹۵

رقابت میان جمهوری خواهان ولبیرال دموکراتهای امریکا درانتخابات دو طبقه ای ریاست جمهوری« که مردم رای می دهند وگزینیشگران انتخاب می نمایند» واختلاف نظرآنها به آینده سیاست خاریجی امریکا، پیروزی دونالد ترامپ برخلاف پیشگویی ها وطرفداری های جانب دارانه معتبرترین رسانه های امریکا در انتخابات ریاست جمهوری، خروج انگلستان ازاتحادیه اروپا وترس ونگرانی ناتو ازاستقرارموشکهای اس 400 روسیه در شهر کالینینگراد، جنگ افغانستان، اتحاد استراتژیکی روسیه وچین برعلیه قطعنامه های امریکا درشورای امنیت سازمان ملل و پیروزی های نظامی روسیه درسوریه وجنگ اوکرائین را ناظران سیاسی وکارشناسان پایان عصر برتری جویانه امریکا پیشگویی می نمایند وبه باور تحلیلگران روسیه درمناظره های تلویزونی،امریکا نمی تواند قدرت برترجهان باقی بماند ومانند گذشته های نه چندان دوربعدازسقوط شوروی به سایرکشورها، جهان یک قطبه را دیکته و تحمیل نماید. باوجوداین همه بی اعتمادی ها وبد بینی ها امریکا تاهنوزیگانه قدرت برترجهان است .شاخص های برتری بودن را بدبینان وخوش بینان نمی توانند تشخیص نمایند، هرکشوری که ازلحاظ اقتصادی، نظامی وتکنالوژی مدرن پیشرفته تر نسبت به سایرکشورها باشد قدرت برتر جهان شناخته میشود. ازلحاظ اقتصادی تولیدات ناخالص امریکا سالانه 16 بیلون دالراست که مقام اول رادرجهان دارد، ارزش دالر دربازارهای بین المللی ازبیست سال پیش افزایش یافته  است. امریکا ازکشورهای غنی درامورانرژی است که مهم ترین منبع درآمد اکثرکشورهای جهان راتشکیل می دهد وامریکا ازتولید کنندگان عمده جهان درنفت وگازبه شمار می آید. امریکا سالانه بیشترازیک میلون مهاجررا می پذیرد که درجهان مقام اول رادارد ،ازلحاظ نظامی ارتش امریکا قدرتمندترین ارتش جهان محسوب میگردد و بودجه نظامی امریکاسالانه بیشتراز560 ملیارد است که تقریبا مساوی به بودجه نظامی تمام کشورجهان میگردد وامریکا درسراسرجهان 400 پایگاه نظامی دارد، تکنالوژی مدرن امریکا نیزمقام اول را درجهان دارد.گوگل، میکرسفوت وفیسبوک که ازمهمترین شبکه مجازی جهان به حساب میآیند وبیشترازیک ملیارد مشترکین دارد زادگاه آنها امریکا است. رفاه عمومی اکثریت مردم از شاخص عمده دیگر قدرت های  برتر درجهان ارزیابی میگردد ورفاه عمومی وتساوی طلبی های عادلانه وبشردوستانه زمانی تامین میگردد که مردم رفاه خودرا درجیب ها بیبینند ودرزندگی شخصی خود حس نمایند واین زمانی عملی میگردد که منابع درآمد ازطریق تولیدت ملی ازقبیل راه ها،  پل ها، ساختمانها، کارخانه ها،معادن، حفظ محیط زیست، ظرفیت های قوی انسانی، نوآوری درآموزش وپرورش وبهداشتی تامین گردد.

17 دانشگاه  های امریکا ازدانشگاه های پیشرفته جهان به شمار می آیند. امریکا به مقیاس اکثرکشورهای پیشرفته وحتی عقب مانده مانند افغانستان چندان عمرطولانی تاریخی ندارد وحتی دوران حکومتهای ملک الطوایفی افغانستان بیشتر ازآن است ولی دراین مدت کوتاه به عنوان قدرت برتر درجهان تبارز نموده است، امپراتوری های انگلس وروس سقوط نمودند اماامریکا قدرتمند ترگردیده است. چین اژهای زرد که بعدازامریکا ازغولهای بزرگ اقتصادی محسوب میگردد وپیشرفتهای چین درتکنالوژی مدرن تمام جهان رامتحیرگردانیده است، مقامات بلندپایه این کشوراعتراف مینمایند که تا سال 2050 نمی تواند برتری خودرا نسبت به امریکا نشان بدهد، امریکا ده کشتی هواپیمابر نظامی دارد وچین یک کشتی هوا پیما بر دارد وآن هم نوعی ازکشتی های کهنه اوکرائینی است که به مدرن سازی آن پرداخته است، درچین هفتصد میلون نفر به زیرخط فقر به سرمی برند، فضای آلوده محیط زیست، فساد ومحدودیت درآزادی های مدنی از جالش برانگیزترین مشکلات چین درآینده  خواهدبود، چین درسیاست خاریجی خود سوداگرانه بارژیم های مطلوب ونامطلوب ونا سازگارهمکاری می نماید ودیپلماتهای چین چندان باورقلبی به اتحاداستراتژیکی ندارند واین بی میلی آنها به اتحاد استراتژیکی بخاطرآنست که دراتحاد استراتژیکی غریزه برادربزرگ وبرادرکوچک انگیزه ها واندیشه بی اعتمادی را قوی ترمیگرداند. اکثرا تحولات دنیا براساس برنامه ریزی های سیاستمداران بوقوع نمی پیوندد و جنگ منافع، دشمنان ودوستان دائمی ندارد اما تقویت روابط روسیه وچین این دوابر قدرت اتمی وعضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل در آینده برای امریکا خطرناک تر ازجنگ باتروریسم خواهد گردید. بعید به نظر نمیآید که پیشرفت روزافزون چین واحیای بطی واما هدفمندانه روسیه بیک مرکزبزرگ سیاسی، اقتصادی وامنیتی تبدیل گردد.

روسیه بزرگترین کشورجهان است که  قلمروآن دوازده قسمت خشکه جهان راتشکیل میدهد و درآن فقط سه درصد جمعیت جهان زندگی می نماید 22 درصد جنگل دنیا، بیست درصد آب شیرین، شانزده درصد ذخایرمعدنی که تاهنوزکشف نگردیده است، 32 درصد ذخایرگاز، 12 درصد نفت، 28 در صد ذغال سنگ، 36 درصد نکل و 40 درصد آهن دنیا ازگنجینه کشف نشده آن محسوب میگردد وفراموش نباید کرد که روسیه ازابرقدرت های بزرگ نظامی جهان است واین کشور با سرمایه های غنی وطرفیت های انسانی می تواند چون بازیگرقوی وبانفوذ درمقابل امریکا به رقابت پردازد، بزرگترین مشکلات روسیه وابستگی اقتصادی آن به نفت وگاز، سطح نازل تولیدات،راههای مواصلاتی خراب ، فساد اداری و رشد ناموزون جمعیت آن می باشد. سیاست خاریجی روسیه باطرفداری ازجهان چند قطبه وهمکاری مساویانه وبدون مداخله درامورداخلی سایر کشورها به ارتقای شهرت روسیه بعدازوال کمونیزم افزوده است، روسیه درصحنه رقابت های بین المللی تنهاست وازهمین سبب به تقویت ومدرن سازی نیروهای نطامی خود ادامه می دهد ونظامیان روسیه خوبترین متحدین روسیه را ارتش وناوگانهای دریایی خود می شمارند. امریکا برخلاف چین وروسیه درسراسرجهان متحد دارد، اتحادیه اروپا باچهارصد میلون جمعیت ودومین قدرت اقتصادی وعلمی جهان، جاپان که ازکشورهای پیشرفته درنوآوری تکنالوژی است وهم چنان هند که سرعت تولیدات آنرا بیشرازچین می دانند از متحدین امریکا می باشند.ضعف امریکا درسیاست خاریجی آن است که درهرکشورمخالف امریکا بدون مجوزسازمان ملل مداخله می نماید وازبدترین کشورهای تروریست پرورمانند پاکستان وعربستان سعودی حمایت می نماید که مداخلات امریکا درامورسایر کشورها صدمه شدید به شهرت آن وارد نموده است،سیاست دوگانه امریکا جهان رابه آن بدبین وباعث افزایش روحیه ضدامریکایی حتی درمیان متحدین آن گردیده است وپروژه جدید آنرا بنام جهانی شدن به شکست مواجه گردانیده. ترامپ رییس جمهور  منتخب امریکا وعده داده که امریکا درامورداخلی کشورها کودتا نه خواهد کرد وبارفع مشکلات داخلی درنظردارد تا امریکا قوی رامجددا احیا نماید که وعده ترامپ بیشتر جنبه ای تبلغاتی داردوامریکا هرگزچون قدرت برترازمنافع خود درجهان چشم پوشی نه خواهد نمود. ازدیدگاه اکثر کارشناسان بدبین وخوشبین امریکا تاچند دهه دیگرابرقدرت برترباقی خواهدماند تاهنوزدرجهان کشوری وجود ندارد که جاگزین امریکا گردد مخالفت های ظاهرا سیاسی بعضی ازکشورها که دوران برتری امریکا خاتمه یافته است بیشتر به خاطرآنست تاامریکا مانع نفوذ منافع آنها درمناطق شان نگردد.

رازوحدت وقدرت امریکا درچیست؟ امریکا شهروندان خودرا به روحیه قوی وطن دوستی ازکودکی تربیت می نماید وقتیکه کودک شامل مکتب میگرددسوگند وفاداری به بیرق امریکا وتمامیت ارضی آن که غیرقابل تجزیه است یاد مینمایند، امریکا سرزمین افسانوی وامکانات برای شهروندان امریکا ومهاجرین می باشد، بارک اوباما ازپدرمهاجرسیاه پوست رییس جمهور کشوربرترجهان میگردد، زلمی خلیلزاد شهروند افغانستان واولین مسلمان سفیرونمایده دائمی امریکا به سازمان ملل انتخاب میگردد، هزاران نویسنده نامدار وبرندگان جایزه نوبل، ورزشکاران مشهوردنیا، هنرمندان وتاجران بزرگ ازبرکت مهاجرت به امریکا توانسته اند به مدارج عالی دست یابند ومهاجرین مانند رییس جمهوردرمقابل قانون حقوق مساوی دارند.نام دیگرامریکا سرزمین مهاجرین دنیاست.مهاجرین درامریکا دریک دیگ بزرگ امریکایی شستوشو وپخته میگردند که خصلت ها وهویت سابق خودرا می شویند ومی خواهند مانند امریکائیان جلوه نمایند تااقوام مختلف بازبانهای مختلف وحتی مذاهب وادیان مختلف ظرفیت همگرایی امریکا را پیدا نمایند. صاحبنظران بیطرف مهمترین دلیل وحدت امریکارا خودمختاری ایالت های امریکا رادرامورداخلی آنها می دانند وهمین اصل درقانون فیدراسیون امریکا مانع تجزیه وفروپاشی آن گردیده است، که درکشورما تعدادی ازشنیدن نام فیدراسیون هراس دارند درحالیکه ظاهرا سنگ وحدت ملی ووطن دوستی رابه سینه می کوبند.

دکتورعلی احمد کریمی تحلیلگراموربین المللی - مسکو

نام

دیدگاه

جای حرف دارید.

شمارۀ رَمز را وارد کنید. اگر زمان اعتبارش تمام شد، لطفا صفحه را تازه (Refresh) کنید و شمارۀ نو را وارد کنید.