موافقتنامۀ روسیه و انگلیس دربارۀ منطقۀ بی طرف در آسیای میانه

۱۶ حوت (اسفند) ۱۳۹۴

مذاکرت بین روسیه وبریتانیای کبیر در باره کمربند «حایل» میان مستعمرات آنها در آسیای میانه ونیم قاره هند،سال ۱۸۷۳ترسایی.

تاریخ موافقت نامه سالهای ۱۸۶۹- ۱۸۷۴ ماه جنوری.

تاریخ مرحله نهایی مذاکرات  ۵/۱۷ اکتوبرسال ۱۸۷۰- ۱۹/۳۱ جنوری سال ۱۸۷۳.

شکل مذاکرات: تبادل نظر میان سنکت پیتر بورگ و لندن از طریق نامه ها وتلگرام های دیپلوماتیک.

مشترکین مذاکرات ومسوولین موافقتنامه:

از جانب روسیه :

شهزاده الکساندر میخایلویچ گورچکوف منشی ووزیر امور خارجه روسیه.تورن جنرال گراف پیوتر اندریویچ شووالوف رییس شعبه سوم قلم مخصوص اعلیحضرت امپراتور ،آمر قول اوردوی ژاندارم و آستاندار آستان ماورای بالتیک.

گراف فیلیپ ایوانویچ بررونوف سفیر روسیه در لندن، سال های ۱۸۵۶- ۱۸۷۵.

از جانب انگلیس:

ویلیام  اورات گلدستون نخست وزیر بریتانیای کبیر ( سال های ۱۸۶۸- ۱۸۷۴). جارج لوسون- هوایر گراف گرایاویل وزیر امور خارجه انگلیس از ماه فبروری سال ۱۸۷۰ تا  سال ۱۸۷۴. هینری ریچارد  چارلز  اویسلی لارد(گراف)  کاولی سفیر انگلیس در سنکت   پیتربورگ تا سال ۱۸۷۱. اوگوستوس ویلیام فریدریک  سپینسر لوفتوس سفیر انگلیس در سنکت پیتر بورگ از سال ۱۸۷۱.

در مرحله نخست مذاکرات ( در سال های ۱۸۶۹ تا ۱۸۷۱)  توافقات آتی حاصل گردید:

۱- ساحه افغانستان به مثابه « منطقه بیطرف» تعیین گردیده و میان مستعمرات دولت شاهی بریتانیای کبیر در هند ومستعمرات امپراتوری روسیه در آسیای میانه به حیث  نوار « حایل » شناخته می شود.

۲- حدود افغانستان درشمال  یابه عبارت دیگر  مرز های ساحه امارت کابل  با مستملکات خیوا وبخارا در آسیای میانه پس از بررسی توسط روسیه وانگلیس وتوافق میان آنها تعیین میگردد.

۳ - خان نشین بدخشان  به امارت کابل تعلق ندارد وبه حیث امارت مستقل شناخته میشود.

در مرحله دوم مذاکرات ( از اکتوبر سال ۱۸۷۲ تا جنوری سال ۱۸۷۳ )روسیه و انگلیس روی شرایط ذیل توافق کردند :

۱- روسیه موافق است خطی راکه بالاتر از شمال  آقچه، سرپل، میمنه،شبرغان واندخوی عبورمی کندیعنی مرز مشترک دشت های را که به قبایل مستقل ترکمن تعلق دارد، به حیث مرز شمال غرب افغانستان بشناسد،درعین حال آستان های بلخ ،خلم و قندز راکه در مسیرکاروان های  کابل و بخارا قرار دارند، در ساحه خاک امارت کابل شامل سازد ، به عبارت دیگر  خط مرزی را که انگلیس پیشنهاد کرده است، بپذیرد.

۲- واضح است که خان نشین بدخشان ومنطقه مربوط به آن واخان امارت مستقل بوده ،به امارت کابل تعلق نداشته وکمربند بیطرفی را  میان مستملکات افغانستان وآسیای میانه تشکیل می دهد ،رویهمرفته ،با درنظرداشت  تقاضای انگلیس  مبنی بر آنکه این خان نشین به ساحه امارت کابل  شامل گردد وانگلیس باالای امیر کابل نفوذ قاطع دارد وصلح مستحکم را درآسیای میانه تضمین میکند، روسیه از قبول خط مرزی که از جانب انگلیس پیشهاد شده،یعنی شامل کردن بدخشان وواخان در ساحه خاک امارت کابل امتناع نمی ورزد.

گزارنده از زبان روسی : رحمت الله روند

بایگانی تاریخی

) ХРОНОС)

 В.В. Похлебник

Внешняя политика Руси, России, СССР за 1000 лет в именах,фактах.

ВыпускII книга1.

نام

دیدگاه

جای حرف دارید.

شمارۀ رَمز را وارد کنید. اگر زمان اعتبارش تمام شد، لطفا صفحه را تازه (Refresh) کنید و شمارۀ نو را وارد کنید.