مناظرۀ تلویزیونی نامزدان انتخابات؛ گام دیگر به سوی فرهنگ دموکراسی

١٩ دلو (بهمن) ۱۳۹۲

با آغاز کارزهای رسمی نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، گام دیگری به سویی برگشت ناپذیری ای برگزاری انتخابات که تا کنونی بخشی کلانی از نگرانی ها شهروندودان و سیاسیون افغانستان و حتا جامعه جهانی و هم پیمانان حکومت افغانستان به حساب می آمد، برداشته شد.  در پهلوی مشکلات و چالش های که نهادهای انتخاباتی و حکومت افغانستان به آن ها مواجه هستند، پیشرفت کارها مطابق زمان در رابطه به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آینده افغانستان تا اینجا را برای حکومت و کمیسیون های مستقل انتخاباتی یک دست آورد عنوان کرد.

 انتخابات سوم ریاست جمهوری افغانستان از هر لحاظ دارای تفاوت های زیادی با دو انتخابات گذشته  است؛ نخست این که این انتخابات برای آینده افغانستان از اهمیت بسیار برخوردار است، تا آن جایی که بسیاری ها در افغانستان و در بیرون از کشور سرنوشت آینده افغانستان را به  چگونگی موضوع برگزاری این انتخابات نسبت می دهند.  

 روابط حکومت آقای کرزی در حال حاضر با بزرگترین حامی افغانستان در وضعیت تنش آلود قرار دارد، اظهارات پسین آقا کرزی بایک رسانه ای غربی، حاکی از آن است که کابل- واشنگتن در وضعیت نتش آلوده قرار دارند.

آقای کرزی در این مصاحبه، گروه طالبان را برادر و ایالات متحده امریکا را قریب حکومت اش خوانده است؟!

 با این حال مقام های امریکایی همواره به ادامه حمایت شان از افغانستان پسأ 2014 سخن گفته و تاکید کرده اند که ریاست جمهوری آینده این کشور باید برگزار شود.

غربی همواره بر این نکتیه نیز تاکید کرده اند که ادامه همکاری جامعه جهانی در آینده به این کشور وابسته به برگزاری یک انتخابات شفاف و عادلانه در افغانستان است.

در داخل افغانستان نیز باورها و کنش ها در رابطه به این انتخابات، نسبت به دو انتخابات گذشته در میان شهروندان کشور متفاوت تر است.

 این بار تب و تاب های کارزارهای انتخاباتی در نخستین روزها نشان داد که نامزدان این دور نیز متفاوت از از دو انتخابات گذشته هستند و هر کدام تلاش می کنند، زمینه جلب بیشترتوجه شهروندان قرار گیرند.

در حالی که در انتخابات های گذشته در محافل سیاسی و حتا در میان شهروندان کشور برنده بازی مشخص بود، این که چگونه برنده می شد بحث جداگانه، اما این بار حتا بسیارهااز سیاسیون که دخیل در قضایای جاری هستند، پیش بینی کرده نمی توانند که کدام نامزد احتمال بیشتر برنده شدن را دارد؟

نامزدان انتخابات ریاست جمهوری این دور  پس از دو روز آغاز رسمی کازرارهای انتخاباتی شان، در یک مناظره دوم هم جمع شدن که این بخش تقربأ بی سابقه بوده است.

 مناظره  تلویزیونی 5 تن از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری که به ابتکار یکی از رسانه های خصوصی سه شنبه شب، به مدت90 دقیقه به صورت زنده در کابل برگزار شده بود، را می توان تجربه تازه هم دربخش انتخابات و مشق دموکراسی در افغانستان و هم  یک گام دیگر به پیش در بخش رسانه ها و آزادی بیان عنوان کرد.  

 با آن که این مناظره با واکنش ها وستایش های متفاوت درمیان شهروندان کشور و نشست های سیاسی روبرو شد، اما رو در روقرار گرفتن 5 نامزد انتخابات ریاست جمهوری و ارایه برنامه های شان برای همه را می توان نشانه های از نهادینه شدن دموکراسی و انتخابات پنداشت.

درهمین حال شماری از آگاهان،  نسبت به چگونگی برگزاری این مناظره دیدگاه نقادانه دارند، زیرا به باور آنان این مناظره باید برای نامزدان مشخص می سازد که روی برنامه های مشخص صحبت کنند ولی در آنچه را نامزدان به عنوان برنامه های حکومت شان ارایه کردند، "کلی گویی" بوده است.

آنچه شب گذشته آقای داکترعبدالله عبدالله، دوکتوراشرف غنی احمدزی، دوکتور زلمی رسول، جنرال عبد الرحیم وردک و عبدالقیوم کرزی در این مناظره به عنوان برنامه های کاری شان ارایه کردند تفاوت چندانی بر یکدگر نداشتند و تنها نحوه ارایه و بازی با واژه ها در بیان شان فرق داشت.

امنیت، اقتصاد، مذاکره با گروه های مخالف مسلح و تعریفی از "طالب و دشمن" از موضوعاتی بود که این 5نامزد انتخابات ریاست جمهوری برنامه های شان  را در رابطه به این بخش ها بیان کردند.

 آنچه در میان سخنان این 5 نامزد انتخابات ریاست جمهوری با آنچه حامد کرزی تا کنون در رابطه به گروه طالبان مطرح کرده است، هم سویی های زیاد داشت؛

وقتی گرداننده این مناظره از هر یک از این نامزدان می پرسید: " شما طالبان را به عنوان دشمنان افغانستان می شناسید؟" بیشترشان گفتند : "طالبان بد و طالبانی که ناراضی هستند." 

عملکرد گروه طالبان در برابر شهروندان افغانستان در طی سال های گذشته به هر عنوانی حتا اگر به دلیلی فسادگسترده حکومت آقای کرزی هم بوده است، قابل مقایسه نیست، زیرا آنچه گروه طالبان انجام می دهند بدون شک می توان گفت، آنان به تمام معنا دشمنان افغانستان و شهروندان این کشور هستند.

با این حال از زاویه دیگر مخالفت یک گروه سیاسی را با یک دولت نمی تواند از منظر سیاسی نادیده گرفت، اما آنچه برای شهروندان افغانستان حساسیت برانگیز شده است، عملکرد این گروه با مردم است، زیرا، عملکرد وحشیانه و ددمنشانه طالبان که توأم با خشونت و وحشت آفرینی استوار است  برای شهروندان افغانستان به هیچ عنوان تاکنون از هر جهاتی قابل  قبول و پذیرفتنی نبوده است چه رسد به آن که نامزدان انتخابات نیز میان این گروه تفکیک خ" خوب و بد" قایل شوند. 

بخشی دیگرسخنان این5 نامزد انتخابات ریاست جمهوری درمناظره سه شنبه شب بیشتر به آنچه آقای کرزی در طی دوزاده سال به ویژه پس از انتخابات دوم می گفت شباهت داشت.  

 تو جه به صلح و مذاکره با مخالفان مسلح حکومت، نیرومندسازی نیروهای امنیتی، مبارزه برضد فساد اداری، تطبیق قانون، وحدت ملی هم گرایی بین المللی  و و و از موارد بود که دی شب این 5 نامزد انتخابات ریاست جمهوری طرح های شان را به گونه ای که مشاهبت زیاد بین هم داشتند بیان کردند.

 این موضوعات در طی سال های گذشته آنقدر از سوی مقام های حکومت آقای کرزی رنگین و با آب و تاب در نشست های رسانه یی و محافل سیاسی تکرار شد که حتا مردم عادی با اصطلاحات این بخش ها آشنایی کامل پیدا کرده اند، اما چگوگی عملی کردن آن ها را مسوولان حکومت آقای کرزی کمتر بلد بوده اند!!

قوانین در افغانستان موجود است، همه خود را نسبت به عملی کردن قانون پاسدار و مسوول می دانند، منافع ملی برای همه در شعار ارزشمندی خود را دارد، هیچ کس نسبت به فساد اداری خوش بینی نمی کند؛ اما هیچ یک از این موارد تا کنونی به گونه نسبی هم در بسیاری از اداره های دولتی تطبیق نشده است؛ با این حال آگاهان امور به این نظر اند که انتظار مردم از نامزدان  ارایه برنامه ها متفاوت و مفیدتر بود که بتواند کشتی شکسته افغانستان را به ساحل نجات نزدیک ترسازد.

موضوع جنگ درکنونی و ادامه کشتاربی موجب شهروندان غیرنظامی افغانستان توسط گروه طالبان از جدی ترین مشکل برای مردم در شرایط کنونی به حساب می آید، اما نامزدان در این مناظره بدون راهبرد مشخص در رابطه به آوردن صلح در کشور آنچه حکومت آقای کرزی می گوید، آنان نیز گفتند: " با طالبان مذاکره می کنیم!"

در بخشی مبارزه برضد فساد، تاحدی راهکارهای مشخص ارایه کردند، اما آنگونه که فساد اداری در درون حکومت کنونی ریشه دوانیده و سیستم حکومت داری افغانستان را مافیایی کرده است، گمان نمی رود با تغییر اندک و خوش بینانه بتوان ریشه آن را در حکومت آینده به صورت کلی خشکانید. 

 برخی از کسانی در انتخابات نامزد هستند، خود شان در مقام های بلند حکومتی کار می کردند، اداره های به اساس بررسی های نهادهای بین المللی از فاسدترین اداره ها در چهارچوب حکومت آقای کرزی به شمار می روند. 

 در بخش های اقتصادی  و کاریابی برای شهروندان کشورهم، این نامزدان به معادن و ذخایر زیر زمینی افغانستان اشاره کرده و آن منبع عایداتی افغانستان در حکومت شان خواندن، این موضوع نیزهمواره مایع دلگرمی مسوولان حکومتی به شمول شخص رئیس جمهورکرزی در طی دو دوره زمامداری اش،  به شهروندان افغانستان بوده است، اما آن گونه که گزارش های متعدد در رابطه به معادن افغانستان نشرشد، نخست این که معادن در نخست مافیأ قرار دارد و دوم این برای استخراج مسلکی معادن به هزینه نیاز است که چگونگی پرداخت هزینه استخراج معادن در اظهارات نامزدان مشخص نبود.  

 در هرحال، برگزاری این مناظره درپهلوی همه مشکلات و خوبی های که داشت، پرسش های زیادی را در ذهن شهروندان افغانستان ایجاد کرده است که، انتظار می رود نامزدان انتخابات ریاست جمهوری در جریان کارزارهای انتخاباتی شان بتوانند به بسیاری آنان پاسخ ارایه کنند.  

 در پهلوی این همه نهادینه شدن فرهنگ دموکراسی و هم گرایی در این مناظره از موارد بود که می توان آن به عنوان یک نهادینه سازی یک فرهنگ عنوان کرد و به گسترش آن تاکید کرد.

 جا دارد تا از رسانه های خصوصی و خانواده رسانه یی افغانستان  که در طی دوزاده سال گذشته با حمایت نه چندان حکومت افغانستان و جامعه جهانی کار کرده و ریسک پذیری های فراوان متقبل شده اند ستایش کرد.

امروز در هر نشست ملی و بین المللی که رئیس جمهوری کشور از دست آورد یاد می کند کار رسانه یی و تجربه آزادی بیان در دوره زمامداری اش را به رخ همه گان می کشد، در حالی که بیشترین مشکلات، رسانه ها و خبرنگاران در طی سال های گذشته به اساس گزارش های نهادهای حامی رسانه یی و خبرنگاری در کشور از سویی حکومت افغانستان  بوده است.

نام

دیدگاه

جای حرف دارید.

شمارۀ رَمز را وارد کنید. اگر زمان اعتبارش تمام شد، لطفا صفحه را تازه (Refresh) کنید و شمارۀ نو را وارد کنید.