رای عقلانی، برنامه های عقلانی و انتخابات عقلانی
١٨ دلو (بهمن) ۱۳۹۲
انتخابات، ملزومهء مردم سالاری، از جمله مهمترین مولفه های یک نظام مردم سالار است و خود نیز دارای شماری از مشخصه ها و مولفه های مهم سیاسی – اجتماعی است که باید در فرایند برگزاری آن مدنظر باشد.
انتخابات همیشه داری معیار های ساختاری و فراساختاری بوده است و همیشه رسم بر این تاکید دارد که معیار های ساختاری در قوانین از سوی دولت ها وضع شده و مشخص می شوند و معیار ها و نورم های فراساختاری بیشتر بر‌می‌گردد به عوامل تعیین کنندۀ اجتماع‌یی همچون آگاهی سیاسی رای دهنده‌گان و نامزدان انتخاباتی که این آگاهی سیاسی باید همواره روی خطوط موازی با عقلانیت در حرکت باشد.
عقل‌گرایی و عقلانیت منحیث نمادی از روشنگری بیشتر از دو قرن است که در روند تکامل اجتماعی جوامع مختلف جهان و در سطوح مختلف مورد بحث بوده است.
فوکو یکی از فیلسوفان و اندیشمندان فرانسه تاکید بر این دارد که "دولت باید طبق اصول عقلی که ذات آن است حکومت کند." و این اصول عقلی که ذات حکومت را بر بنیاد اندیشهء فوکو تشکیل می‌دهد در طرح ها و برنامه های نامزدان انتخاباتی باید مشخص شوند. یعنی این که نامزدان انتخاباتی باید با درنظرداشت همه مولفه های حکومت‌داری خوب باید به مولفه عقلانیت ارجیحیت قایل شوند. که این ارجیحیت باعث می‌شود تا نامزدان جای کار کردن به قوم و قبیلۀ خاصی، مردمی کار کرده و به همه ملت احترام گذاشته و برنامه های مردمی و همه‌پذیر جای برنامه های قومی و قبیله‌پذیر را بگیرد.
از سوی هم رای دهنده گان باید معیار ها و نورم های عقلانی را در استفاده از قدرت رای شان باید مدنظر گیرند. یعنی این که رای‌دهنده‌گان باید عقلانیت و رفاه اجتماعی را نظر به هر مولفۀ دیگری همچون قوم، زبان، قبیله و.... پیش بپندارند، که این ما را کمک می کنند تا از میان نامزدان انتخاباتی بهترین و مناسب‌ترین آن ها برگزینیم.
ارسطو که خود فیلسوف عقل‌گرا بود در بارهء دولت معتقد است "که شکل حقیقی حکومت و دولت تنها همانی است که به نفع عمومی و اجتماعی توجه دارد". اما در ایجاد پیش‌زمینه ها برای زایش یک دولت که به نفع اجتماعی بیاندیشد و گام بردارد مردم نقش اساسی و محوری را بازی می کنند که در جوامع مردم سالار بیشتر این نقش به وسیله انتخابات بازی می شود.
در کل منحیث بخش نتیجه‌گیری مقاله می‌خواهم تذکر دهم که در کنار دیگر معیار های انتخاباتی یکی از آنان، شاید هم مهمترین آنان، عقلانیت و عقل‌گرایی در انتخابات است که باید از هردو جانب اعم از رای‌دهنده‌گان و اعم از نامزدان انتخاباتی موردنظر باشد. که بدون شک ما را کمک می‌کند تا به یک حکومت خوب مردمی دست یابیم.
به دیگران بفرستید
دیدگاه ها در بارۀ این نوشته
شهیر سیرت