دست آورد یا بلاتکلیفی های جان آلن در آستانۀ خروجش از افغانستان
١٢ دلو (بهمن) ١٣٩١
نویسنده: کیوین سیف، چهار شنبه، 30 جنوری 2013
نشر شده در واشنگتن پست، ساعت 9:31 صبح
برگردان: جمیل شیرزاد
کابل- زمانیکه جنرال جان آلن برای آخرین بار ولایت هلمند را ترک می کرد، طیارۀ جت حامل او در ارتفاع خیلی بالا بر فراز یک دشت در حال پرواز بود که منظرۀ یک جنگ خونین نیروهای نظامی امریکا در افغانستان و سپس عقب نشینی بی سابقۀ این نیروها در همان اراضی توجه او را به خود معطوف ساخت.
آلن 18 ماه قبل در افغانستان با دو مسئولیت ظاهرا متناقض توظیف گردید: مهار کردن یک شورش فعال و به خانه برگشتاندن 30000 سرباز امریکایی و نیروی دریایی. حالا پس از برگشت یک سوم نیروهایش نوبت به خود آلن رسیده که افغانستان - جایکه به قول وی پیشرفت های امنیتی که به سختی به دست آمده اند و غالباً در آوردن حاکمیت موثر که زمینه ساز ثبات دراز مدت در آن کشور میگردد به شکست مواجه شده است، را ترک گوید.
هفتۀ گذشته وی در حالیکه به چشم انداز های ناهموار جنوب افغانستان نگاه می کرد گفت: بنابر بعضی ملحوظات چنان احساس دارم که خانواده ام را در یک آینده یی مبهم و غیر قابل اعتماد رها می کنم.
از سال 2001 تا کنون 11 فرمانده نیروهای امریکایی در افغانستان خدمت نموده اند که از جمله پنج تن آنان نیروهای ناتو را نیز تحت رهبری داشتند که جنرال جان آلن یکی از آن جمله به حساب می آید اما هیچ کدام از فرماندهان متذکره مأموریتی چون جنرال جان آلن نداشته اند که از یک سو روی جنگ تمرکز داشته باشند و از جانب دیگر بالای خروج نیروها از میدان جنگ تمرکز نمایند. به این مفهوم که او سربازان افغانستان را حالا به جنگی می گمارد که به عقیده اکثر ناظران آنها آماده گی پذیرش این مسئولیت را ندارند. او در اجرای ماموریتش در یکطرف برای رییس جمهور افغانستان که به سرسختی معروف است اعتماد سازی می کرد و در طرف دیگر دربرابر طالبان در حالیکه روند حمایت ایالات متحدۀ امریکا پایان یافته بود،می جنگید.
با و جود این همه، در جریان دوره خدمت آقای آلن در افغانستان بعضی چالش های غیر منتظره یی دیگر نیز وجود داشت که عبارت بودند از حملات داخلی، سوختاندن قرآن در یک پایگاه نظامی امریکایی، تحقیقات پنتاگون روی ذخیره یی ایمیل های آقای آلن پیرامون احتمال موجودیت روابط جنسی نامناسب- ادعای که هفتۀ گذشته آقای آلن از احتمال ارتکاب آن تبرئه شد-.
زمانیکه او به فرماندهی رسید، قوماندانان پایین رتبه تر از خود را با توانایی رسیده گی اش به در خواست واشنگتن مبنی بر پایان دادن مأموریت افغانستان و درخواست افغانستان مبنی بر همکاری دراز مدت، شگفت زده ساخت. اما او می گوید که درک نموده بود درخواست پایان مأموریت امریکا نمیتوانست با پیروزی کامل یکجا تحقق یابد. در اکثر موارد، دستآورد های امنیتی تنها ایجاد پرسش های بیشتر را در پی داشتند و بس.
در این مأموریت 11 روز آن باقی مانده است، آلن می گوید او از رشد قوای امنیتی افغانستان و موفقیت نیروهای ناتو در مناطق مانند جنوب هلمند که چهار سال قبل طالبان در آن آزادانه فعالیت می نمودند، احساس افتخار می کند.
اما او می گوید:" اگر حکومت داری خوب نتواند با امنیت همپایی نماید، طالبان می توانند برگردند، و یا شبکه های مجرمین از وضعیت سود ببرند".
"در حال حاضر چیزیکه ما با آن مواجه هستیم همانا عدم حضور اداره و ارادۀ تنفیذ قانون و ثبات قانونی است،" جنرال آلن میگوید: در بخش های ملکی کشور شاهد پیشرفت ها متناسب به پلان های استراتیژیک در این عرصه صورت گرفته است.
جان آلن از مقام های افغانستان به شمول رییس جمهور حامد کرزی به اصرار درخواست می نمود تا حکومت داری خوب برای مردم در مناطقی که دست آوردهای نظامی مشهود است باید تمثیل شود. اما در بسیاری از موارد شبکه های حمایوی نفوذ نموده اند و یا رهبران فاسد در قدرت باقی مانده اند که این امر سبب کاهش اعتماد عامه بالای دولت گردیده است.
آقای عبدالکریم خرم رییس دفتر رییس جمهور کرزی در خصوص دیدگاه های متفاوت آلن و رییس جمهور کرزی می گوید:" جنرال جان آلن برای کشور خودش کار می کند. ما به منافع ملی کشور خود کار می کنیم".
در عین حال، فشار های از سوی دولت متبوع آلن نیز موجود بود. مرحلۀ بعدی خروج نیرو های نظامی ایالات متحده و پرسش های در مورد خواست واشنگتن مبنی برحضور در افغانستان پس از سال 2014 که در جریان دور فرماندهی وی باید بالای آنها توجه صورت میگرفت.
برمبنای اظهارات کسانیکه صلاحیت اظهار نظر علنی در مورد موضوع را ندارند، آلن میخواهد که از 9000 تا 15000 قوا را در افغانستان نگهدارد در حالیکه ادارۀ اوباما نصف این تعداد قوا را مورد ملاحظه قرار میدهد. مقامات کاخ سفید در این ماه به خبرنگاران گفته اند که احتمال باقی نماندن هیچ نیروی در افغانستان وجود دارد.
یکی از افراد جان آلن گفته است که وقتی شخصیت های سیاسی در مورد گزینۀ خروج کامل سخن می گویند نمیتوان به روش ساده تر کاری کرد.
قبل از آنکه آلن هلمند را در هفتۀ گذشته ترک نماید بلند رتبه ترین قوماندان افغانستانی مستقر درساحه سید ملوک، در یک سخنرانی تودیعی در یک اتاق پر از مسئولین بلند پایۀ امریکایی و افغانستانی اظهار داشت:"ما اعتماد کامل داریم که شما و دیگر جنرالان همکار شما بهترین مشوره را به رییس جمهور اوباما مبنی بر حمایت این مأموریت پس از سال 2014 خواهید داد. او در حالیکه آلن را مخاطب قرار داده بود گفت:"جنگ و خون از ما، حمایت و امکانات از شما". در حالیکه تعداد زیادی از افسران دیگر خنده سر دادند جان آلن لبخندی راز آلودی به لب آورد، وقتی آلن بعدا به کابل بر گشت گفت شما شاید مرا دیده باشید که همان وقت از ناراحتی در چوکی خود می لرزیدم.
آلن در سال 2007 زمانیکه او تحرکات قبیلوی را در غرب عراق از طریق تشویق رهبران سنی برای مقاومت در برابر شورشگری، فرونشاند به درجۀ جنرال سه ستاره ارتقا کرد و این فرصت او را به انتخاب اول اوباما برای جای نشینی جنرال دیوید پترایوس در ماه جولای سال 2011 مبدل کرد.
جان آلن در افغانستان منابعی که فرماندهان در عراق و یا فرماندهان قبل از او در کابل داشتند را در اختیار نداشت در واشنگتن هم شهرت او کاهش یافته بود اما با همۀ اینها او در برابر شورش نیرومند، به مبارزه پرداخت.
از زمانیکه آلن سمت فرماندهی را به عهده گرفت 640 تن از نیروهای امریکای و ناتو در افغانستان کشته شدند. آلن با صدای لرزانی گفت:"آنها کسانی اند که در نصف های شب با شما اند و وقتیکه در مورد انها فکر می کنید خواب از چشم تان دور میشود.
زمانیکه آلن و قوای بین المللی کمک به امنیت تحت رهبری ناتو از خط مقدم جبهه عقب نشستند و نیروهای افغانستان جای آنها را گرفت میزان تلفات نیز وضع انتقالی به خود گرفت. بیشتر از 1000 سرباز افغانستان در سال 2012 به شهادت رسیده است و این رقم حدود 20 درصد افزایش را نسبت به سال 2011 نشان میدهد و بر مبنای دیدگاه های مقامات افغانستان و امریکای این خود شاخص عمده یی است که نشان میدهد کدام نیروها بیشترین سهم را در عملیاتها به عهده دارند.
مارک کریشن مشاور سیاسی جنرال آلن که در عراق نیز با او یکجا خدمت می کرد می گوید: آلن در روند قبول مسئولیت های محاربوی توسط ارتش و پولیس افغانستان نقش محوری ایفا نموده است.
آلن گفته است:" سربازان افغانستان قربانی گران قیمیتی می پردازند و از صمیم قلب خدمت می کنند و حالا زمانی است که آنها خدماتی را که دولت افغانستان از آنها انتظار دارند را ارائه نمایند".او از هفت جنرال بلند رتبۀ افغانستان یاد کرده افزود در طرف دیگر قوماندانان قول اردوها قربانی های بیشتر خواهند داد.
آلن گفت :"حکومت داری ضعیف میتواند منتج به رشد نفوذ طالبان و یا افزایش فعالیت مجرمین شود، شبکه های حمایوی و نهاد های نوپای افغانستان در یک مبارزه مرگ گیر افتاده اند".
این ضعف نهادی وسازمانی قسما سبب آن شد که آلن درخواست حضور نیروهای امریکایی در افغانستان پس از 2014 را به اوباما پیشنهاد نماید. او گفت اولویت عمده اش اینست که تعداد قابل ملاحظه یی را به حیث مشاور در وزارت های دفاع و داخله یی افغانستان مقرر نماید. پس از آن که سطح نیروهای نظامی به اندازۀ مطلوب رسید او عدۀ دیگری را در مراکز آموزش نظامی در کابل و احتمالا عده یی از مشاورین را در فرماندهی های ساحوی پولیس و ارتش افغانستان مقرر خواهد کرد.
جان آلن در جریان سفرش برای آخرین بار در کشور اشتیاق داشت که به مشکلات و شکایات افغانستانی ها بیشتر توجه می کند و آنرا در زمینه قرار دهد، او خاطر نشان کرد که مشکلاتی با پاکستان وجود دارد و شورش های دوره های اخیر نیز باعث نگرانی شده است.
اما مواردی که جان آلن در سخنرانی تودیعی خودش بیان کرد موردی بود که او در مورد افغانستان از آن به عنوان "دموکراسی جوان" نام برد - کشورهای با جرقه های امیدوار کننده و تعهدات، اما جدا نیازمند حمایت و همکاری دراز مدت، با راه های نامشخصی در پیش-.
اوگفت:"من کاملا اطمینان دارم که ما در این مورد پیروز میشویم، اما این پیروزی نمیتواند در محدودۀ زمانی از حالا تا 2014 واقع شود. ما شرایطی را در دهۀ انتقال برای پیروز شدن تنظیم و وضع خواهیم کرد.
به دیگران بفرستید
دیدگاه ها در بارۀ این نوشته
جمیل شیرزاد