اﺑﻠﻴﺲ ﺭﻭﺯﻱ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ

۲ میزان (مهر) ۱۳۹۹

نعیم ﺭﺣﻴﻢ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ 1365 ﺩﺭ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮاﺩﻩي ﺭوشنفکر ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻞ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﮔﺸﻮﺩﻩ اﺳﺖ. ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪي ﺩاﻧﺸﻜﺪﻩي آموزش و پرورش بخش ﺯﺑﺎﻥ ﻭ اﺩﺑﻴﺎﺕ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ اﺯ ﺩاﻧﺸﮕﺎﻩ ﻛﻨﺪﺯ اﺳﺖ. او را شاعری یافتم سرشار از انرژی که ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﻫﺴﺘﻲﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ و ﻣﺸﺨﺼﻪي ﺭﻭاﺑﻄ اﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻭ ﻫﺴﺘﻲ ﺭا ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﺟﺴﺘوﺠﻮ ﻣﻲﻛﻨﺪ.

«اﺑﻠﻴﺲ ﺭﻭﺯﻱ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ» ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﺛﺮﻱ ﺷﻌﺮﻱ ﻧﻌﻴﻢ ﺭﺣﻴﻢ اﺳﺖﻛﻪ ﺑﺎ «200»ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺷﻌﺮ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐﻫﺎﻱ ﺷﻌﺮ ﺁﺯاﺩ(منثور) ﻭ ﺷﻌﺮ ﺁﺯاﺩ اوزانﻋﺮﻭﺿﻲ(نیمایی) ﺩﺭ«185»ﺻﻔﺤﻪ اﺯ ﺳﻮﻱ اﻧﺘﺸﺎﺭاﺕ ﭘﺮﻧﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﻱ به ﺯﻳﻮﺭ ﭼﺎﭖ آراسته شد، ﻛﻪ جا دارد چاپ و پخش این اثر را ﺑﺮ ﺧﻮﺩ شاعر ﻭ ﻫﻤﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻴﺎﻥ ﻭ اﺩﺏ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﻙ عرض‌کنم. ﻣﻦ اﮔﺮ ﭼﻴﺰﻱ ﺩﺭ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻪ فراز و فرود ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﺭﺣﻴﻢ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﻢ اﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺭا اﺭﺯﻳﺎﺑـﻲ ﺗﻮﻗﻌﺎﺕ ﺭﻭﺡ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ اﻭ ﻧﻤﻲﺩاﻧﻢ، ﺑﻠﻜﻪ ﻳﺎدﻭاﺭﻩي ﻣﻲﻧﺎﻣﻢ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻱ با ﮔﺬﺷﺖ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻣﺎ، ﺗﺎ یادمانه‎ی باشد برای فردا و بازآیندگان این مرز و بوم.

شاعر در واقع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎ ﺧﻮﻳﺶ ﻭ ﻫﺴﺘﻲ ﭘﻴﺮاﻣﻮﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺩﺭ ﮔﻴﺮ اﺳﺖ، اﺯﻳﻦ ﺭﻭ است که ﺗﻐذﻳﻪﻫﺎﻱ ﻋﺎﻃﻔﻲ_ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‎شعر «اﺑﻠﻴﺲ ﺭﻭﺯﻱ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ» اﺯ اﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺷﺎﻋﺮ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ که در اکثر شعرهای این گزینه شاعر برای رسیدن به خواسته‌های مطلوب و تحقق عدالت، در برابر وضعیت سیاه حاکم در روزگار به اعتراض برخاسته و جبهه می‌گیرد.

«اﺑﻠﻴﺲ ﺭﻭﺯﻱ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ» ﻧﺎمی است ﻛﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ دینی ﺑﺸﺮﻱ ما ﺩاﺭﺩ، ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺯ این، نامی است استعاری که ﺭﻭاﻝِ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺯﻧﺪﮔﻲ ابلیس‌وار و فضای تار حاکم در روزگار را به تصویر کشیده است. شاعر  ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﭼﺸﻢدﻳﺪ و اﻭﺿﺎﻉ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻥ، ﮔﺰﻳﻨﺶ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻣﻲ ﺭا ﺭﻭﻱ اﺛﺮ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺣﺎﻝ ﺟﺎﻣﻌﻪي پریشان و آشفته‎ی ﺧﻮﺩ ﺩاﻧﺴﺘﻪ، ﻛه ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻥ اﺑﻠﻴﺲ ﺭا ﺑﺎ ﺁﺩﻡﻫﺎﻱ ابلیس‌گونه‏ی ﺯﻣﺎﻧﻪ خود به نحوی ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺯﺩﻩ است.

ﺷﻌﺮﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‎شعر «اﺑﻠﻴﺲ ﺭﻭﺯﻱ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ» با قالب اﻭﺯاﻥ ﺁﺯاﺩ ﻋﺮﻭﺿﻲ (نیمایی) ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻲ‎ﺷﻮﻧﺪ، ﺷﺎﻋﺮ ﺩﺭ اﻳﻦ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻌﺸﻮﻕ، ﺁﺯاﺩﻱ و ﻧﺎﻫﻨﺠﺎﺭﻱﻫﺎﻱ حاکم در جامعه درﮔﻴﺮ اﺳﺖ، و چنان سربازی برای رسیدن به هدف، با اسلحه‎ی شعر ﺩﺭ ﺑﺮاﺑﺮ ﺩﺷﻤﻦ ﺳﻨﮕﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ به هر سو می‌تپد، گه اﺯ ﻫﺠﺮاﻥ ﮔﻠﻪ ﻣﻨﺪ اﺳﺖ، گاه اﺯ ﻧﺒﻮﺩ ﺑﻬﺎﺭ، اﺯ ﺗﺒﺎﻫﻲ و ﻭﻳﺮاﻧﻲ، اﺯ ﻧﺮﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﻌﺸﻮﻕ، ﺑﻪ ﺁﺯاﺩﻱ، اﺯ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩي ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺁبایی، اﺯ ﺗﺪاﻭﻡ ﻇﻠﻢ ﻣﺴﺘﺒﺪاﻥ...ﺑﺎ ﺭﻭﺡ  ﺑﻲﻗﺮاﺭ ﻭ ﺳﺮﻛﺶ ﺩﻧﺒﺎﻝ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺳﺮﮔﺮﺩاﻥ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻠﺨﻲ ﻭ ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ شعرهایش، ﻓﻠﺴﻔﻪي ﺑﺮﻫﻨﮕﻲ ﻧﻴﻤﻪاي ﺗﻦ ﮔﺎﻧﺪﻱ ﺭا ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﺗﺪاﻋﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ. اﻣﺎ اﺯ ﻧﻆﺮ ﺯﻳﺒﺎییﺷﻨﺎﺧﺘﻲ، ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭ اﻳﻦ  ﺳﺮﻭﺩﻩﻫﺎ ﻳﻚ ﺩﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻠﻨﺪﻱ، ﭘﺴﺘﻲ ﻭ ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲﻫﺎﻱ ﺯﺑﺎﻧﻲ ﻭ ﮔﺎﻫﻦ ﭼﻨﺪﻭﺯﻧﻪ ﺷﺪﻥ ﺑﻌﻀﻲ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻭ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﭘﺬﻳﺮﻱ، اﺯ ﻧﻘﻂﻪ ﻧﻆﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ، ﺁﺳﻴﺒﻲ اﺳﺖ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺑﺮ ﭘﻴﻜﺮه‌ی اﻳﻦ ﺷﻌﺮها؛ به حیث نمونه، ﻧﻮﺳﺎﻥ ﺑﻴﻦ ﻭﺯﻥ ﻭ ﺑﻲ ﻭﺯﻧﻲ، ﻣﻮﺳﻴﻗﺎﻳﻲ ﻭ ﺑﻲﻣﻮﺳﻴﻘﻲگی را ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻩي اﺯ ﺷﻌﺮي در این مجموعه ﻣﻲﺧﻮاﻧﻴﻢ: «ﻛﺴﻲ ﺩﺭ ﭘﺸﺖ ﻳﻚ ﺩﻳﻮاﺭ ﺑﻲ‎ﺑﻨﻴﺎﺩ/ ﺩﺭﻭﻥ ﺷﻬﺮ ﺭﺳﻮاﻳﺎﻥ/ ﺑﺮاﻱ ﻣﺮﺩﻥ ﺳﺠﺎﺩﻩﻫﺎﻱ ﺳﺒﺰ ﺁﺯاﺩﻱ/ﺩﻋﺎﻱ ﻣﺮﮒ و ﺑﺮﺑﺎﺩﻱ ﻛﺮﺩ ﻭﺭﻓﺖ ...» این شعر ﺩﺭ سطر اﻭﻝ، ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ آهنگین و موزون است، اما ﺩﺭ سطر ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ افت می‎کند و ﺭﻭ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ ﺑﻪ ﺑﻲ ﻭﺯﻧﻲ ﻛﻪ به باور من اﺯ ﺯﻳﺒﺎﻳﻲ ﺷﻌﺮ ﻛﺎﺳﺘﻪ اﺳﺖ، ﻭ ﺩﻳﮕﺮ این‎که شاعر عزیز ما، ﺑﺎﺟﺎﮔﺰﻳﻨﻲ ﻗﺎﻓﻴﻪﻫﺎﻱ از قبل ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻲ اﺯ ﺷﻌﺮ ﻫﺎﻱ ﻧﻴﻤﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ، اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ ﺯﻳﺒﺎﻳﻲ ﺷﻌﺮ ﺭا ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻭﺯﻥ ﻭ ﻗﺎﻓﻴﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﺜﻠﻦ در این شعر: «ﮔﺎﻫﻲ ﺣﻀﻮﺭ ﺗﻮ ﺭا ﻧﻬﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻼﻍ/ ﺣﺘﺎ ﻛﻪ ﻛﻮﺭ ﻭ ﻛﺮ ﻭ ﮔﻨﮓ ﻭ ﺑﻲﺩﻣﺎﻍ/ ﻣﻲﺗﺮﺳﻨﺪ اﺯ ﭼﺮاﻍ/ ﻭﻗﺘﻲ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭ ﺑﺤﺚ ﻭ ﺣﺮﻑ ﺩاﻍ/ ﭼﻴﺰﻱ ﺑﻪ ﺳﺎﻥ ﺷﺒﺪﺭ ﻭ اﺭﺯﻥ ﺷﻮﺩ ﺑﺠﺎﺳت/ ﭘﮋﻣﺮﺩﻥ ﮔﻞ ﻏﻨﭽﻪﻫﺎﻱ ﺑﻜﺮ ﺑﺎﻍ» هر مصرف‎کننده‎ی جدی شعر متوجه میشود که شاعر برای چیدمان قافیه کوشش بیجا کرده که سطرهای را پشت هم آورد تا ﺩﺭﺩﺵ ﺭا ﺎﺯ ﻋﺪﻡ ﺷﻨﺎﺧﺖ اﺭﺯشﻫﺎ و ﻧﭘﺬﻳﺮ ﻓﺘﻦ ﺯﻳﺒﺎﻳﻲﻫﺎ ﻭ اﺭﺯﺵﻫﺎ در ﺟﺎﻣﻌﻪیی که بسر می‎برد، ﺑﻴﺎﻥ کند؛ ﺑﻴاﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺮاﻱ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻗﺎﻓﻴﻪ، ﭘﻴﺎﻡ ﻭ ﻋﻴﻨﻴﺖﮔﺮاﻳﻲ اﺯ ﺷﺎﻋﺮاﻧﻪﮔﻮﻳﻲ ﺩﻭﺭﻱﮔﺰﻳﺪﻩ است. اما این ﺁﺷﻔﺘﮕﻲﻫﺎﻱ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﺟﻨﻮﻥ ﺷﺎﻋﺮاﻧﻪي ﺭﺣﻴﻢ ﺩﺭ اﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﮔﺎﻫﻦ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﺁﻏﺎﺯ ﻭ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ و گاه ﺑﺎﻫﻴﭻ ثقالت ﻭ اﺿﺎﻓﺖﺯﺩایی سر و کار ندارد. ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻣﻮﻻﻧﺎ :«ﻫﺮﭼﻪ که ﺩﻝ تنگش خواست می‌گوید»، اﻣﺎ اﻳﻦ ﺟﻨﻮﻥ ﺯﺩﮔﻲ_ ﺑﻴﺪاﺭ ﺩﺭ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﺰﻝ ﻭ ﻫﺬﻳﺎﻥ ﻧﻤﻲاﻧﺠﺎﻣﺪ، ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﺭا ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻱ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ: «ﺑﺎﻫﺮ ﻛﻤﺎﻝ اﻧﺪﻛﻲ ﺩﻳﻮاﻧﮕﻲ ﺧﻮﺵ اﺳﺖ...»ﺩﺭ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ با ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﻧﻴﺰ سر ﻣﻲﺧﻮﺭﻳﻢ ﻛﻪ با ﺯﺑﺎﻥ و بیان ﻣﺴﺘﺤﻜﻢ هستی یافته‎ که ﻗﻮﺕ ﺷﺎﻋﺮاﻧﮕﻲ  ﻭ ﺩﺳت ﺷﺎﻋﺮانه‎ی شاعر ﺩﺭ ﺁﻥﻫﺎ بلند است، و واژهﻫﺎ ﺩﺭ ﺷﻌﺮها ﺑﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ کارﻛﺘر  ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ، ﻛﻠﻤﺎﺕ ﺩﺭ اﻳﻦ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﺭ ﻣﻌﻨﺎیی ﺧﻮﺩﻱ ﺭا ﺑﺮﺩﻭﺵ ﻧﺪاﺭﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺪ ﻧﻤﺎﺩ و اﺳﺘﻮﺭﻩ ﮔﻪ ﺁﺏ اﻧﺪ ﻭ ﮔﻪ ﺁﺗﺶ،ﮔﻪ ﺩﻟﺴﻮﺯ اﻧﺪ ﻭ ﮔﻪ ﺑﻲﺭﺣﻢ، ﮔﻪ ﺩﺭ ﺣﺪ اﻧﺼﺎﻑ اﻧﺪ ﻭ ﮔﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﺘﺠﺎﻭﺯ ﻭ ﺯﻳﺎﺩﻩﺭﻭ...

ﺗﺒﺎﺭﺯ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ ﺧﻮﺩﻣﺤﻮﺭﻱ ﺩﺭ ﻣﻀﻤوﻥﺁﻓﺮﻳﻨﻲ ﻭ ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪﻱ ﭘﻨﻬﺎﻥﮔﺬاﺭﻱ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ_ ﺯﺑﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﻧﺴﻞ ﻧﻮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻢ ﺭﻧﮓ اﺳﺖ، ﺷﻌﺮ اﻣﺮﻭﺯ ﻧﺴﻞ ﻧﻮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ اﺯ روزنه‌ي ﺩﻳﺪ ﻣﻦ ﺷﻌﺮ ﻣﺼﺮﻓﻲ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺧﻮﺩ اﺳﺖ، ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﮔﻔﺖ، ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﭘﺮﻳﺸﺎﻥﺣﺎﻝ ﻭ اﻧﺪﻳﺸﻪﺯﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺴﻴﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﺩﺭ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. ﮔﻴﺮﻳﻢ ﻛﻪ اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺳﺮﻭﺩﻫﺎﻱ ﺑﻲﺳﻴﺮﺕ ﻭﻟﻲ ﺧﻮﺵ ﺻﻮﺭﺕ ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺘﺰﻳﻴﻦ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﭘﺮﻧﺪﻩﻭاﺭ ﻫﻢ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻫﺮﻧﺎﻛﺠﺎﻳﻲ ﭘﺮ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﺑﻲﺁﻧﻜﻪ ﺩﻟﻴﻠﻲ ﺑﻴﺎﻭﺭﻡ ﻋﺎﻗبﺖ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﺑﻠﻨﺪﭘﺮﻭاﺯيﻫﺎ ﺷﺎﻥ اﺯ ﻫﻔﺖ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺷﻌﺮﻳﺖ ﺑﺮﺧﺎﻙ ﻣﻲاﻓﺘﻨﺪ و دﺭ ﻳﻚ ﻣﻘﻂﻊ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻮﺗﺎهی ﻣﻲ ﺭﻭﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﻡ ﻧﺎﺑﻮﺩﻱ، ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ اﺯ ﺷﺎﻋﺮاﻥ ﺑﺰﺭﮒ و ﺟﻮاﻧﻲ ﺭا ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻢ ﻛﻪ اﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﮔﻮﺩاﻝ ﺗﻜﺒﺮ ﺗﻔﻜﺮ ﭘﻮﭺ ﺷﺎﻥ ﺣﺘﺎ ﻣﻮاﻇﺐ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻨﺎﻡ ﺷﻌﺮ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﻨﺪ. جامعه اﺩﺑﻲ -ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ اﻣﺮﻭﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻓﺎﻧﺎﺗﻴﺴﻢ اﺩﺑﻲ ﺑﻲﺳﺎﺑﻘﻪ ﮔﻴﺮ اﻓﺘﺎﺩﻩ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺭﻭﻱﻛﺮﺩ ﻧﺎﻣﻴﻤﻮﻥ ﻫﻴﭻگاﻫﻲ ﺭﻳﺸﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪي ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ _اﺩﺑﻲ ﻣﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ﻧﺪاﺷﺖ. ﻓﻘﻄ ﻋﺪﻩي اﻧﮕﺸﺖﺷﻤﺎﺭﻱ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎﻋﺮاﻧﻪ و ﻭاﻗﻌﻲ ﺧﻮﺩ ﺭا ﺑﺎ ﺷﻌﺮ ﺣﻔﻆ ﻛﺮﺩﻩ اﻧﺪ ﻭ ﺑﺲ، این موارد ﺭا ﺑﮕﺬاﺭﻳﻢ ﺩﺭ ﻳﻚ بحثﻛﻠﻲ اﻧﺪر ﺑﺎﺏ ﺧﻮﺩ، ﻭ ﺑﺮ گرﺩﻳﻢ ﺑﻪ بخش دوم سروده‎های نعیم رحیم.

 ﺩﺭ ﺳﺮﻭﺩﻩﻫﺎﻱ ﺁﺯاﺩ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ«اﺑﻠﻴﺲ ﺭﻭﺯﻱ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻮد»ﺷﺎﻋﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺎﺣﺪﻱ اﺯ ﻣﺮﺯ ﺁﺳﻴﺐﻫﺎﻱ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ و ﺩﻏﺪﻏﻪي اﻓﺎﻋﻴﻞ ﻋﺮوضی ﻣﻲ ﮔﺬﺭﺩ و ﻣﻲ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺯﺑﺎﻥ نسبتا ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺫﻫﻨﻴﺖ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ، ﺷﺎﻋﺮ ﻛﻤﺎ ﻛﺎﻥ ﺩﺭ اﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﻫﺎ ﺑﻪ اﺳتﻘﺮاﺭ ﺭاﺑﻂﻪﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩﻱ ﻣﻴﺎﻥ اﺷﻴﺎ ﻭ ﭘﺪﻳﺪﻩﻫﺎ ﺩﺳﺖ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ، ﻭ با ﺑﻬﺮﻩﮔﻴﺮﻱ ﺑﻪ گونه‎ی بهتری ﻃﺮﺯ ﺗﻔﻜﺮ و ﺩاﺷﺘﻪﻫﺎﻱ ﺫﻫﻨﻲاﺵ ﺭا ﺑﺎ ﻭاﮊﮔﺎﻥ ﻋﻮﺽ ﻣﻲﻛﻨﺪ. اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﻫم ﺑﻪﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺷﻌﺮش ﻭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺁﺩﻣﻲ بنگرد. ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﺁﺯاﺩ ﺭﺣﻴﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ نیمایی‎اش ﻫﻢ اﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺯﺑﺎﻧﻲ ﻭ ﻫﻢ اﺯ ﻧﻘﻂﻪ ﻧﻆﺮ ﻣﺤﺘﻮاﻳﻲ ﭘﻴﺶﺭﻓﺖﻫﺎﻱ ﺧﻮﺑﻲ ﺩاﺭﺩ، ﻳﻌﻨﻲ ﺭﺣﻴﻢ ﺩﺭ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ منثور اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺟﺪا اﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﻧﻴﻤﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻳﺎﺩ ﺁﻭﺭ ﺷﺪﻳﻢ و ﺧﻮاﻧﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﮔﻮﻳﻲ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪﻫﺎ ﻭ ﻛﺸﻒﻫﺎﻱ ﺗﺎﺯﻩ  دست می‌یابد. ﺯﺑﺎﻥ ﺷﻌﺮ ﻫﺎﻳﺶ ﻃﻨﺰﻱ و ﺗﺎﺣﺪﻱ ﺳﻨﺒﻮﻟﻴﻚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ، اﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﺤﺘﻮا و ﻣﻀﻤﻮن ﺳﺮﻭﺩﻩﻫﺎ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮﻱ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﻤﻲﺷﻮد. ﻭ تکرار بازآفرینی مضمون که ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻱ رسیدن به ﻣﻌﺸﻮﻕ، ﺁﺯاﺩﻱ، ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ، ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻇﻠﻢ و ستم ﻣﺴﺘﺒﺪاﻥ ﺯﻣﺎﻧﻪي ﺭﻭﺯﮔﺎر ﻛﻪ اﻳﻦ ﮔﺰاﺭﺷﺎﺕ ﻋﻴﻨﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺭا ﺩﺭ ﺳﺮﻭﺩﻩﻫﺎﻱ ﻧﻤﻴﺎﻳﻲاﺵ ﻧﻴﺰ قبلا یادآور شدم. ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﺷﻤﺎﺭﻩ «67»ص:«66» ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺳﻂﺮﻫﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻲﺷﻮﺩ:«ﻣﻌﺸﻮﻕ ﻣﻦ /ﻣﺤﻜﻮﻣﻴﺖ ﭘﻨﺞ ﻫﺰاﺭ ﺳﺎﻟﻪي ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭا/ ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ/ ﻭ ﭼﺎﺩﺭ ﺧﻮﻥ ﺁﻟﻮﺩﺵ ﺭا ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺩاﺭﺩ/ﻣﻌﺸﻮﻕ ﻣﻦ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﺟﺎﺩﻩﻫﺎﻱ ﻛﺎﺑﻞ ﺭا هم ﭼﻨﺎﻥ اﻣﺘﺪاﺩ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ/ ﻭ ﺯﺧﻢ ﺯﺑﺎﻥ ﺳﮕﺎﻥ ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻲ ﺭا ﺩﺭ ﺳﻴﻨﻪ ﺩﻓﻦ می‎کند... الی آخر» ﺷﻌﺮ ﻓﻀﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ_ ﻋﺎﻃﻔﻲ ﺩاﺭﺩ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺗﺎﺣﺪﻱ ﺳﺒﻤﻮﻟﻴﻚ اﺳﺖ و ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻌﺸﻮﻕ_ﺳﺮﮔﺮﺩاﻥ ﺷﺎﻋﺮ_ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻥ ﺁﺯاﺩﻱ باشد ﻛﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺮاﻱ ﺑﺪﺳﺖﺁﻭﺭﺩﻥش ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻲ ﺯﻧﺪ، و ﻳﺎ هم  معشوق زمینی شاعر، می‎بینیم که ﭘﻴﺎﻡ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺗﻜﺮاﺭ است، ﺷﺎﻋﺮ در این شعر، اﺯ ﻣﺤﻜﻮﻣﻴﺖ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﭘﻨﺞ ﻫﺰاﺭ ﺳﺎﻟﻪاﺵ ﺣﺮﻑ ﻣﻲ ﺯﻧﺪ، اﺯ ﺯﺧﻢﻫﺎﻱ ﻧﺎﺳﻮﺭ ﻭﻃﻨﺶ، اﺯ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ، اﺯ ﻏﺮﻭﺭ، اﺯ ﻓﺮﻫﻨﮓ، اﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪي اﺯ ﺩﺳﺖ‎رفته ﺗﺎﺭﻳﺨﻲاﺵ، اﺯ ﺭﻭﺷﻨﺎﻳﻲ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﻜﻲ، اﺯ اﻧﺴﺎﻥ، اﺯ ﺑﻲﻗﺮاﺭﻱ ﻭ اﻧﺘﻆﺎﺭ، اﺯ پﺎﻛﻲ، اﺯ ﺟﺪاﻳﻲ، اﺯ ﺑﻠﻬﻮﺳﻲ ﻭ ﺭﻭﺳﻴﺎﻫﻲ ﺷﺐ اﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺑﻲﺑﺎﻙ ﺯﻣﺎﻧﻪاﺵ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﻱ كﺭﺩ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ اﺯ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﺯ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻭﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻭ ﺩﺭﺩ و ﺭﻧﺞ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻨﺸﺎ می‌گیرد.

در بعضی از ﺷﻌﺮهاﻱ منثور ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي«اﺑﻠﻴﺲ ﺭﻭﺯﻱ ﻓﺮﺷﺘﻪ بﻮﺩ» نیز چون شعرهای آزاد عروضی که به آنها اشاره رفت، ﮔﺎﻫﻦ نوسان میان بی‌وزنی و وزن دیده می‎شود، ﻛﻪ اﺯ لحاظ درون‎مایه شاید ﺑﻪ ﺷﻌﺮها ﺁﺳﻴﺒدﻲ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، اﻣﺎ اﺯ نقطه نظر فرم  ﻭ ﻳﻚ ﺩﺳﺖ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺷﻌﺮﻱ اﺯ ﺯﻳﺒﺎیی ﺷﻌرها ﻛﺎﺳﺘﻪ اند. ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﺷﻤﺎﺭﻩ «105» ص: «99»ﻣﻲﺧﻮاﻧﻴﻢ :« ﻭﻗﺘﻲ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺑﺎ ﺯﻭاﻧﺶ ﺭا/ ﺑﺮﺷﺎﻧﻪ ﻛﻮﻫﻲ ﻣﻲﮔﺬاﺭﺩ/ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺭﻧﮓ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ/ ﻭ ﺗﻮ ﺩﺭ ﻋﻤﻖ ﻳﻚ ﺗﺨﻴﻞ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺟﺎﺭﻱ ﻣﻲ ﺷﻮﻱ/

ﻟﺤﻆﻪﻫﺎﻱ ﺭﻣﺰ ﺧﻮﺭﺩﻩي ﺷﺐﻫﺎﻱ ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ/ ﺭﻭﻱ ﺁﻳﻴﻨﻪي ﭼﺸﻤﺎﻥ ﺗﻮ ﺑﺎﺯ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ/ ﻭ ﺗﺎ ﻭاﭘﺴﻴﻦ ﺭﻣﺰ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎ ﻣﻲﺭﺳﻲ/

ﮔﺎﻫﻲ اﻧﺪﻳﺸﻪي ﺭﻧﮕﻴﻦ ﺗﻮ ﺩﺭ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ/ ﻣﺜﻞ ﺁﻳﺎﺕ ﺧﺪا ﺳﻨﮕﻴﻦ اﻧﺪ/ ﭼﻪ ﺑﺪاﻧﻲ ﻛﻪ ﺯﻣﻴﻦ ﺳﺎﻳﻪي اﺑﻌﺎﺩ ﺑﻠﻨﺪ اﺳﺖ/ ﻭ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺑﺎﻡ ﺧﺮﺩ ﺗﺎﺝ ﻭﻧﮕﻴﻨﻲ» ﺷﻌﺮ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺁﺯاﺩ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺭﻭاﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ است، ﺩﺭ ﺑﻨﺪﻫﺎﻱ اﻭﻟﻲ ﻭ ﺩﻭﻣﻲ ﻳﻚ ﺩﺳﺘﻲ ﺯﺑﺎﻥ ﺣﻔﻆ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻩ‎ی ﺳﻮﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﻌﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻲ ﺭﺳﺪ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﻭﺯﻥ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ آهنگی ﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪﻱ اﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲپذیرد، کﻪ ﺗﻮاﺯﻥ ﺷﻌﺮ ﺭا ﺑﻪ ﻫﻢ ﺯﺩﻩ اﺳﺖ. ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺷﺎﻋﺮﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺷﻜﻨﻲ كﺭﺩﻩ و ﻋﻤﺪﻱ ﺑﻪ ﻳﻚ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﻱﻛﺮﺩ ﺷﺎﻋﺮاﻧﻪ ﺩﺳﺖ ﺯﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻳﺎ هم ﺧﻴﺮ. به هر روی باید گفت که ﻧﻌﻴﻢ ﺭﺣﻴﻢ ﺩﺭ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﺳﭙﻴﺪ ﺭاهی ﺑﺴﻮﻱ ﺧﻮﺩﺵ ﺭا ﭘﻴﺪا ﻛﺮﺩﻩ اﺳﺖ، اﻭ ﺩﺭ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﻌﺮﻫﺎ تا حدی ﺩﻳﮕﺮ ﻓﻬﻤﻴﺪﻩ اﺳﺖ ﻛﻪ چه ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻨﺪ.

بیشتر ﺷﻌﺮﻫﺎ با ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺎﻋﺮاﻧﻪ ﺩﺭ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﻮﺩ ﺟﻮﺵ ﻫﺴﺘﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ، اﻣﺎ زبان هنوز هم توسن بی‎قراری است که رام شاعر نشده است، ﺷﻴﻮﻩي ﭘﺮﺩاﺧﺖ ﻭ ﺗﺮاﻛﻢ ﭘﻴﺎﻡ ﻫﻢﺳﺎﻥ، ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻋﺎﻃﻔﻲ _ ﺯﺑﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺫﻫﻨﻴﺖ ﻣﺘﻓﺎﻭﺕ ﻭ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺳﻠﻴﺲ ﻭ ﺁﺭاﻡ ﭘﺎﺳﻴﻔﻴﺴﻢ اﺩﺑﻲ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﻧﻌﻴﻢ ﺭﺣﻴﻢ ﺭا ﻣﻲﺳﺎﺯﻧد. ﺷﻌﺮ، ﻳﻚ ﺭﻭﻱﻛﺮﺩ ﺭﻭﺣﻲ _ﺫﻭﻗﻲ ﺩﺭ اﻧﺪﺭﻭﻥ ﺁﺩﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﺗﻔﺎقی ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﺷﻜﻞ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ. ﺟﻮﻫﺮ ﺷﻌﺮ ﻭ ﻳﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭاﻗﻊ ﺷﻌﺮ ﺷﺎﻋﺮ ﺭا ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ ﻣﻲﺳﺎﺯﺩ ﭘﻴﭽﺎﭘﻴﭽﻲ ﭘﻴﺎﻡ ﺩﺭ ﭘﺮﺩاﺯﺵﻫﺎﻱ ﻫﻨﺮﻱ_ ﺯﺑﺎﻧﻲ ﺷﺎﻋﺮ اﺳﺖ. ﺣﻤﻞ ﭘﻴﺎﻡ به ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ ﻋﺒﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺑﻲﭘﻴﺮاﻳﻪ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻫﻨﺮﻱ ﺩﺭ ﺗﺪاﻭﻡ ﻋﻤﺮ ﺷﻌﺮ ﭼﻨﺪاﻥ ﻛﺎﺭ ﺳﺎﺯ ﻧﻴﺴﺖ. ﺑﺮاﻱ اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮ ﻗﺮاﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﻭاﺿﺢﺗﺮ ﺳﺨﻦ ﺑﺰﻧﻴﻢ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﺭا ﺁﺯاﺩاﻧﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻧﺜﺮ ﭘﻲﺭﻳﺰﻱ باید کرد. ﻧﻌﻴﻢ ﺭﺣﻴﻢ اﺯ اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﮔﺎﻡﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭا ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺷﻌﺮ ﻭ ﺷﺎﻋﺮﻱ ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺩﺭ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺩﺳﺖ یافتهﻛﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺭا ﺑﻪ ﺑﺎﻭﺭﻣﻨﺪﻱ ﺁﻳﻨﺪﻩي ﺩﺭﺧﺸﺎﻧﺶ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩاﺩﻩ اﺳت.

نعیم رحیم ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻞ ﺗﻮﻟﺪ ﺷﺪﻩ اﻣﺎ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺁﺑﺎﻳﻲ‏اﺵ ﻛﻨﺪﺯ اﺳﺖ، اﻭ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﺗﻠﺦ ﻭ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺩﻭﺭاﻥﻛﻮﺩﻛﻲ و ﺗﺤﺼﻴﻠﻲاﺵ ﺭا ﺗﺎ اﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﻛﻨﺪﺯ ﺳﭙﺮﻱ کرده است اما بیشتر به کابل می‌اندیشد، و کمتر از سرزمین آبایی و دیگر گوشه و کنار و طن دردمندش در این مجموعه سخن رفته است، من چنین می‎اندیشم که اﻭ ﺷﺎﻋﺮﻳﺴﺖ ﺁﺯاﺩﻩ و ﻋﺪاﻟﺖﭘﺴﻨﺪ، ﻧﻪ ﻣﻌﺘﺼﺐ، ﺣﺲ ﻓﺮاﻗﻮﻣﻲ ﻭ ﻓﺮاﻣﺮﺯﻱ ﺩاﺭﺩ، ﻛﺎﺑﻞ ﺭا ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺗﺠﻤﻊ ﻫﻤﻪي ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﻭطن در شعرهایش ﻧﻤﺎﺩ ﺗﻤﺎﻣﻴﺖ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﻗﺮاﺭ داده ﻛﻪ مضمون و پیام سروده‌هایش بیشتر بر بنیادِ ﺁﺯاﺩﮔﻲ، ﻋﺸﻖ، ﻭﻃﻦﺩﻭﺳﺘﻲ، ﺧﻮﺩﺑﺎﻭری، ﻓﺮﻫﻨﮓﭘﺮﻭﺭﻱ، اﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ و ﻋﺪاﻟﺖﭘﺴﻨﺪﻱ می‌چرخد. ﺷﺎﻋﺮ ﺩﺭ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻋﺸﻖ ﺗﺼﺮﻑ ﻧﺎﺷﺪﻧﻲ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﻧﺒﺎﻟﺶ ﺳﺮﮔﺮﺩاﻥ اﺳﺖ. اﻣﺎ اﺯ ﺳﻌﻲ ﻭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺩﺭ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻴﺪاﺩﻱ‎های ﺭﻭﺯﮔﺎر نیز غافل نیست. ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪﻱ ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﻫﺎﻱ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ «اﺑﻠﻴﺲ ﺭﻭﺯﻱ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ» اﮔﺮﺣﺮﻑ اﺯ ﻫﺮ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻭ ﭼﻴﺰﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ به میان ﺁﻣﺪﻩ ﺷﺎﻋﺮ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ اﺯ ﺁﺭﻣﺎﻥﮔﺮاﻳﻲ ﻭ ﺗﻌﻬﺪ ﺧﻮﺩ ﻧﺴﺒﺖ به ﻋﺸﻖ ﻭ ﺁﺯاﺩﻱﻓﺎﺭﻍ ﻧﺒﻮﺩﻩ اﺳﺖ. اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛه ﺭﺣﻴﻢ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻭﻃﻦ، ﺁﺯاﺩﻱ، ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻣﻌﺸﻮﻕ، ﻛﻪ ﺑﻦﻣﺎﻳﻪﻫﺎﻱ ﺳﺮﻭﺩﻩﻫاﻳﺶ را می‎سازﻧﺪ، این همه را در واقع اﺯ پشتیبانه‎ی فرهنگی ﺧﻮﺩﻱ اﻟﻬﺎﻡﮔﺮﻓﺘﻪ و به آنها پرداخته است.

 در اخیر، با یک جمع‎بندی کلی باید گفت که ‎شعرهای «اﺑﻠﻴﺲ ﺭﻭﺯﻱ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ» با آن همه پردازش‎های هنری از لحاظ زبانی از داشتن یکﺳﺎﺧﺘﺎﺭ منسجم ﺭﻧﺞ ﻣﻲﺑﺮند، اما از لحاظ درون‌مایه سرشار از پیام سازنده و پیمبرانه است که پشت‎کار و دید مثبت شاعر ﺑﺎ ﻳﻚ ﭘﺸﺗﻴﺒﺎﻧﻪي ﻗﻮی ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺭﺯﺵﻫﺎ ﺩﺭ ﺯندگی و ﺗﻌﻬﺪ و اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ او ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ، مخاطب را باورمند به این می‎سازد که رحیم با انرژی و رسالت در این راه گام گذاشته است.

اینک با گزینش شعری از مجموعه‏شعر «ابلیس روزی فرشته بود» به سخنان پریشان و پراکنده‎ی خود پایان می‎دهم.

«اﻱ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻛﻮﭼﻴﺪﻩ اﺯ ﺷﻌﺮ ﻫﺎﻳﻢ!

 ﭼﻘﺪﺭ اﻧﺘﻆﺎﺭ ﮔﺎﻡﻫﺎﻳﺖ ﺭا ﺑﺎ ﺯﻧﺠﻴﺮ ﻭاﮊﻩﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﻨﺪﻛﺸﻢ

 ﻭﻗﺘﻲ ﺟﺎﺩﻩﻫﺎي ﻣﻨﺘﻬﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﻮﻣﻴﺪﻡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ

 ﻭ ﭘﻨﺠﺮﻩﻫﺎﻱ ﺁﺑﻲ ﭼﺸﻤﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﺭاﻩ ﺷﺎﻥ ﺑﻲ ﻧﺸﺎﻧﻪ اﺩاﻣﻪ ﻣﻲ ﺩﻫﻨﺪ

ﺑﮕﺬاﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﭘﻬﻠﻮﻫﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺑﻠﻮﻍ ﺑﺮﺳﻢ

ﺷﺒﻴﻪ ﻋﺸﻘﻪﭘﻴﭽﺎﻥ ﺯﻫﺮﻱ

 ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﺣﻴﺮﺕ ﺭﻩﮔﺬﺭاﻥ ﮔﻢﺭاﻩ

اﺯ ﺳﺎﻗﻪﻫﺎﻱ ﺗﺎﺯﻩ ﺷﮕﻔﺘﻪ اﺕ ﺁﺏ ﻭ ﻧﻤﻚ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ

ﺟﺸﻦ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﻲ ﮔﻴﺴﻮاﻧﺖ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻋﺒﺎﺩﺕ اﻧﮕﺸﺘﺎﻧﻢ ﺭا

                                                 ﺑﻪ ﺁﺗﺶ ﻣﻲﻛﺸﺪ

ﻭ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﻧﻴﻢ ﺳﻮﺧﺘﻪي ﺧﻴﺎﻟﻢ ﺭا اﺯ ﻧﻴﻢ ﺩاﻳﺮﻩي ﻭﺣﺸﻲ اﻧﺪاﻣﺖ ﻣﻲ ﺭاﻧﺪ

ﭘﺲ اﺯ ﻣﻦ ﻛﺴﻲ ﺑﺮاﻳﺖ ﺗﺮاﻧﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ

 ﺷﻌﺮ ﻣﻲﺳﺮاید

 ﻭ ﺗﺮا ﺑا ﺗﻤﺎﻡ اﺣﺴﺎﺱ ﻳﻚ ﻣﺮﺩ ﺑﻪ ﺁﻏﻮﺵ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ

ﻭﻗﺘﻲ ﺩﻫﺎﻥ ﺑﺪ ﻣﺴﺖﻫﺎﻱ ﺷﻬﺮ ﺑﻮﻱ ﻫﻮﺱ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ

 ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻏﻮﺵ ﺷﺎﻥ تنها عشق است»

نام

دیدگاه

جای حرف دارید.

شمارۀ رَمز را وارد کنید. اگر زمان اعتبارش تمام شد، لطفا صفحه را تازه (Refresh) کنید و شمارۀ نو را وارد کنید.