غلط فهمي بزرگ بين شريعت و قانون
۱۰ شهریور (سنبله) ۱۳۹۸
از آنجايكه ما در بزرگترين كشور تحقيقات دنيا زندگي مي كنيم ، در اثر تحقيقات مطالب جالب را در رشته دين شناسي متوجه مي شويم . يكي آن دو واژه متضاد شريعت و قانون است . جالب تر اينكه در زبان انگليسي ميخوانيم كه sharia law ، در حاليكه شريعت اساسا ضد قانون است و يا به عبارت ديگر متضاد شريعت ، عرف و قانون است.
تعريف شريعت: شريعت از شرع گرفته شده و به معني آب روان است يا كناره آبي كه خلايق آب مي نوشند . از نگاه دين شناسي حكم است كه از جانب خداوند نازل شده است و چون آب روان است در طول حيات خود تغيير مسير ميدهد . يعني شريعت يك پديده اي راكد در لجن زار نيست كه به يك حالت باقي ماند . زيبايي شريعت همين است كه در اثر انكشافات جهاني، اوضاع جوي يا آب و هوا ، شرايط اقتصادي و سياسي مسير آن تغيير ميخورد يعني حكم براي سامان دهي اجتماعي جهت خود را تغيير ميدهد . شريعت در هر زمان چون قدرت انعطاف پذيري دارد ، تغيير ميخورد . طور مثال حضرت عمر ( رض) خليفه دوم در أيام قحطي حد جزاي دزدي و تاديه زكات را تغيير داد . شريعت از احكام ساخته ميشود و اما نظر به زمان و مكان و شرايط تغيير مي كند . علماي قديم گفته اند اختلف الأحكام بالاختلاف زمان يعني احكام نظر به اختلاف زمان كه زيست مي كنيم تغيير ميخورد .
قانون شريعت نيست . حكم و احكام از جانب خداست و اما قانون از جانب انسان است و از روي آن قضاوت صورت ميگيرد. واژه قانون مبدأ آن لاتين است كه به فرانسوي و انگليسي داخل شده است . كلان ترين اشتباه همين است كه ما بگوييمsharia law، شريعت قانون نيست و قانون هرگز شريعت نيست. شريعت مي تواند تطبيق آن انفرادي باشد . طور مثال يك شخص حكم نماز را براي خود تصميم ميگيرد كه قضائي بخواند . حكم نماز به جاست و اما تطبيق آن انفرادي است و اما قانون را كسي تغيير داده نه مي تواند. احكام نازل شده است در حاليكه قانون ساخته و بافته انسان است . ما نبايد بگوييم قوانين اسلامي. همچو چيزي وجود ندارد . احكام براي سعادت همه بشر است در حاليكه قانون براي يك جامعه خاص ساخته ميشود و براي همه كشور ها قابل تطبيق نيست . قوانين امريكا تا قوانين جرمني تفاوت دارد . اما حكم روزه بين همه كشور هاي اسلامي يكي است .
هر كس قرآن را درست بياموزد مي تواند درك شرعي داشته باشد . مطالب كه علما و فقها از خود گفته اند شريعت نيست . مرجع شريعت قرآن و حديث است . حديث قرآن را توضيح ميكند . چون قرآن مي گويد رب العلمين پس هر كس دسترس به قرآن و احكام قرآن دارد در حاليكه مردم با قانون رابطه مستقيم ندارند و متكي به قانون دانان هستند.
به دیگران بفرستید
دیدگاه ها در بارۀ این نوشته
داکتر فرید یونس