نقش هند در توسعۀ اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان

۱۵ عقرب (آبان) ۱۳۹۶

چکیده

سال 1947 میلادی سال استقلال هند از بریتانیایی کبیر گفته شده است، از آن زمان افغانستان و هندوستان روابط دوستانه و مناسب داشته است. به طور واضح می توان گفت که مناسبات این دو کشور در هر دوره ای بر اساس همکاری و همیاری استوار بوده است. در پژوهش حاضر به همکاری های هند در بخش توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان می پردازیم. پرسش اصلی تحقیق این است که نقش هند در توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان چیست؟ فرضیه احتمالی که برای این پرسش در نظر گرفته شده این است که نقش هند در توسعه اقتصادی این کشور، مثبت و توام رضایت مردم را در قبال داشته است. این موضوع را بر اساس نظریه میخایل دویل که از نظریه پردازان لیبرالیسم جمهوریخواه می باشد، مورد تحلیل و تبیین قرار می دهیم. وی معتقد است که جمهوری های لیبرال دموکراسی با هم روابط صلح آمیز داشته و با یکدیگر همکاری تنگاتنگ و مراودات اقتصادی مداوم دارند. بر بنیاد این نظریه همکاری های هند در دو بخش توسعه انسانی و زیرساخت های اقتصادی ترسیم شده است. اطلاعات که در این مهم گنجانیده شده حاوی اندک تغییراتی اندیشه ای، اجتماعی و اقتصادی که در افغانستانی پساطالبان به جود آمده، نشان دهنده رضایت بخشی مردم از وضعیت کنونی افغانستان بوده است.

واژه گان کلیدی: نقش، توسعه، توسعه اقتصادی، جمهوری اسلامی افغانستان

فهرست مطالـب

طرح مسأله ........................................................................................................................................................ 1

پرسش اصلی تحقیق............................................................................................................................................1

پرسش های فرعی تحقیق ...................................................................................................................................1

فرضیه تحقیق.......................................................................................................................................................1

پیشینه پژوهش.....................................................................................................................................................1

محدودیت های پژوهش......................................................................................................................................3

چارچوب نظر پژوهش........................................................................................................................................3

چرا نظریه لیبرالیسم جمهوریهخوا؟......................................................................................................................4

سازماندهی تحقیق................................................................................................................................................4

فصل اول: مفاهیم و کلیات

درآمد...................................................................................................................................................................7

1-1-   مفاهیم.....................................................................................................................................................7

1-1-2- نقش.....................................................................................................................................................7

1-1-3- توسعه..................................................................................................................................................7

1-1-3- توسعه اقتصادی....................................................................................................................................8

1-1-4- جمهوری..............................................................................................................................................8

1-1-5- جمهوری اسلامی.................................................................................................................................8

1-1-6- جمهوری اسلامی افغانستان.................................................................................................................9

1-2-     کلیات...................................................................................................................................................10

1-1-1-پیشینه روابط افغانستان وهندوستان....................................................................................................10

1-2-2- لیبرالیسم............................................................................................................................................11

1-2-3- لیبرالیسم جمهوریخواه.......................................................................................................................12

1-2-4- نظریه انتخابی....................................................................................................................................13

1-2-5- شاخص های همکاری اقتصادی........................................................................................................14

1-2-5-1- توسعه انسانی...............................................................................................................................14

1-2-5-2- زیرساخت های اقتصادی..............................................................................................................14

فصل دوم: همکاری هند در توسعه انسانی

درآمد.................................................................................................................................................................16

2-1- بورسیه های تحصیلی.............................................................................................................................16

2-2- آموزش فناوری......................................................................................................................................16

2-3- خدمات عامه..........................................................................................................................................17

2-4- پروژه های شهری ومحلی......................................................................................................................17

2-5- کمک های صحی...................................................................................................................................18

فصل سوم: همکاری هند درزیرساختهای اقتصادی

درآمد.................................................................................................................................................................20

3-1- بند برق...................................................................................................................................................20

3-2- ساخت وساز..........................................................................................................................................21

3-3- پروژه تاپی..............................................................................................................................................22

3-4- استخراج معادن.......................................................................................................................................22

3-5- بندرچابهار..............................................................................................................................................23

نتیجه گیری.......................................................................................................................................................24

منابع وماخذ.......................................................................................................................................................25

طرح مسأله

توسعه اقتصادی مفهوم جدیدی است که بعد ازجنگ جهانی دوم درکشورهای غربی مطرح گردید. این مفهوم درکشور ما بیشتر بعد ازکنفرانس بن اول درسال 2001 میلادی اتفاق افتاد. توسعه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی وفرهنگی افغانستان، در اولویت کاری حکومت وجامعه جهانی، براساس توافقات بن استوار گردید. درمیان خانواده جهانی، هند یکی از اعضای این خانواده، تعهد نمود که افغانستان را دربخشهای مختلف همکاری می کند. مردم افغانستان خیلی انتظار داشتند که با کمک های میلیارد دالری جامعه جهانی به این کشور، ما دیگر یک کشور مصرفی نخواهیم بود؛ ولی گذشت زمان نشان داد که همه این انتظارات، خواب بیش نبود. با طرح این مسئله، پژوهش حاضر تلاش می کند همکاری های هند درتوسعه اقتصادی افغانستان را مورد تحلیل وارزیابی قرار دهد که این کشور چقدر توانسته دراین بخش رضایت مردم را کسب کند. 

پرسش اصلی تحقیق

1-    نقش هند درتوسعه اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان چیست؟

پرسش های فرعی تحقیق

1-   همکاری هند در توسعه انسانی جمهوری اسلامی افغانستان چیست؟

2-     همکاری هند در زیرساخت های اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان چیست؟

فرضیه تحقیق

درپاسخ به پرسش اصلی یاد شده،‌ فرضیه تحقیق اینگونه مطرح می شود که نقش هند درتوسعه اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان، موثر ورضایت بخش بوده است.

پیشینه پژوهش

هرچند مفهوم توسعه اقتصادی درجهان امروز ازقدمت چندانی برخودار نیست؛ اما پژوهش های زیادی دراین زمینه درکشور های غربی انجام شده است. درجمهوری اسلامی افغانستان این مفهوم کاملا تازه گی دارد ویک مفهوم نامحسوس بوده است. چون مردم دراین کشور، عملا با توسعه اقتصادی وزیرساخت های اقتصادی مواجع نشده وحکومت های گذشته هم توجه به این امر نداشته است. اما می شود که با آمدن جامعه جهانی به افغانستان بعد از نابودی تحریک طالبان وبا کمک های انان به این کشور؛ اندکی ازتوسعه اقتصادی صحبت کرد. با در نظرداشت این محدودیتها، درمورد همکاری هند در توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان منابع مشخص در دسترس نیست.

"افغانستان، پاکستان وهندوستان: تغییر بنیادی"، اثر شیدا محمد ابدالی است که بیشتر دربخشهای امنیتی، اقتصادی وکلتوری میان افغانستان، پاکستان وهندوستان پرداخته است. ابدالی دراین کتاب به طور کلی به دوره های تاریخی افغانستان با هندوستان پرداخته است. وی به همکاری های آموزشی هند اشاره کرده واین فرایند را برای افغانستان  تا اندازه زیاد موثر دانسته است. درپهلوی این موارد، نویسنده درمورد پروژه های تاپی، کاسا، راه ابریشم وسایر پروژه های کوچک وبزرگ بحث مفصل کرده است. وی همچنان دراین اثر پروژه های اقتصادی وچاه بهار را مورد تحلیل علمی قرار داده است.

به طور کلی کتاب یاد شده بیشتر بحث های تاریخی در روابط افغانستان وهندوستان نموده است. در مورد توسعه اقتصادی افغانستان ویا همکاری های هند در بخش توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان، بحث صورت نگرفته است. 

مقاله"سیاست خارجی افغانستان درقبال هند" یک از مقالات"کتاب سیاست خارجی افغانستان درسپهر همکاری های منطقه ای" است. دکتور محمد الله افضلی در این مقاله روابط متقابل اقتصادی، سیاسی فرهنگی، افغانستان وهندوستان را از قرن ها پیش تا اکنون به طور اجمالی به بحث گرفته است. نویسنده در این پژوهش، اشارات اندکی به برخی ازهمکاری های هند درجمهوری اسلامی افغانستان، نموده است.

با این حال این اثر هم نمی تواند، پژوهشی مشابه با تحقیق حاضر باشد. ولی می شود به عنوان یکی از منابع، در تحقیق حاضر استفاده کرد.

محدودیت های پژوهش

پژوهش بالای هر موضوع درافغانستان، با چالشها ومحدودیت های کم بود منابع واثر علمی روبرو میگردد. این قاعده در پژوهش حاضر نیز اتفاق افتاده است. اگر گفته شود که هیچ اثر علمی درمورد همکاری های هند درتوسعه اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان، تحریر نیافته؛ خارج از واقعیت نخواهد بود. با این حال نبود کتب، مقالات وتحقیقات علمی دراین مورد، از محدودیت های عمده بود که سر راه این تحقیق نیز واقع گردیده است.

چارچوب نظری پژوهش

لیبرالیسم جمهوری خواه یک نظریه روابط بین ‌الملل است که ادعا دارد، دولتهای دارای شکل لیبرال دموکراسی صلح طلب تر از دیگر انواع دولتها هستند. به نظر آنها سیاست‌ خارجی چنین دولت‌ هایی بازتاب سیاست داخلی آنهاست که بر مبنای فرهنگ سیاسی داخلی، ارزش ‌های اخلاقی مشترک، همکاری اقتصادی و وابستگی متقابل بنا شده است.[1] دموکراسی ها نسبت به سایر نظام های سیاسی صلح دوست وقانونمندتر هستند واین هسته مرکزی اندیشه لیبرالیسم جمهوریخواه را تشکیل می دهد. این دیدگاه معتقد نیست که دموکراسی ها هرگز نمی جنگند، بلکه معتقد است اغلب دموکراسی ها با دولتهای غیر دموکراتیک می جنگند واین که دموکراسی ها تنها با یکدیگر وارد جنگ نمی شوند. این نظریه را ایمانویل کانت(1992) دراواخر قرن نوزدهم مطرح کرد. او به جای واژه دموکراسی از واژه دولتهای جمهوری خواه استفاده کرد. این دیدگاه درسال 1964 توسط دن بایست دوباره مطرح شد وپس از آن، پژوهش های پر شماری روی این فرضیه انجام شد.[2]

چرا نظریه لیبرالیسم جمهوریخواه؟

برای پژوهش حاضر ممکن است این پرسش مطرح شود که چرا نظریه لیبرالیسم جمهوریخواه به عنوان چارچوب نظری برگزیده شده و به طور کلی چارچوب نظری یاد شده چه اهمیت وسودی برای پژوهش حاضر دارد؟ مهم ترین دلیل برای انتخاب این نظریه این است که لیبرالیسم جمهوریخواه به نظام های دموکراتیک باور دارد وارزشهای لیبرال دموکراسی هر جایی که باشد، با هم همکار وهمیار می باشند. هند به عنوان بزرگترین دموکراسی ونمونه درجهان امروزی، با افغانستانی که دموکراسی نوپایی دارد وبیش از پانزده سال از عمر آن نمی گذرد؛ این نظام هم نوع خود را تا توان که داشته، همکاری نموده است. بدون شک ممکن درپشت هرهمکاری می توان اهداف سیاسی نهفته باشد. ولی ظاهر قرضیه چیزی است مردم این کشور آن را همکاری صادقانه تلقی نموده ورضایت دارند. لذا انتخاب نظریه لیبرالیسم جمهوری خواه، می تواند چارچوب خوبی برای تحلیل وتبیین همکاری های اقتصادی هند درجمهوری اسلامی افغانستان، باشد. 

سازماندهی تحقیق

این پژوهش، کوچکتر از آن است‌ که در مورد سازمان دهی اش صحبت شود. اما مباحث محتوایی آن اینگونه ترسیم گردیده است؛ با یک مقدمه که واضح طرح تحقیق می باشد، درفصل اول به مفاهیم وکلیات پرداخته است، فصل دوم شامل همکاری هند دربعد توسعه انسانی جمهوری اسلامی افغانستان می باشد وفصل سوم به همکاری هند در زیرساخت های اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان پرداخته است ودر فرجام نتیجه گیری وپشنهادات محقق، براساس چارچوب نظری میخاییل دویل تحریر گردیده است.

فصل اول:

مفاهیم و کلـیات

درآمد

مفهوم توسعه اقتصادی درروابط بین الملل بعد از جنگ جهانی دوم مطرح شده است. ایالات متحده امریکا با ایجاد طرح مارشال به منظور توسعه کشورهای اروپایی غربی، این مفهوم در روابط بین الملل مطرح گردید. در افغانستان معادل این واژه، برای اولین بار در زمان ریاست جمهوری داوود خان(1357) تحت عنوان پلان پنج ساله که درنظرداشت که در سراسر افغانستان بازسازی و زیرساخت های اقتصادی را توسعه دهند، رواج یافته است، بدبختانه جنبه عملی پیدا نکرد. تاریخ معاصر نشان میدهد که واژه توسعه اقتصادی بعد از کنفرانس بن در سال 2001 میلادی، وارد این کشور گردیده و روزنه جدیدی از همکاری های امنیتی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به روی افغانستان باز گردید. در میان کشورهای جهان، هندوستان نیز درپانزده سال گذشته کمک های زیادی در بخش های گوناگون به ویژه دربعد تحصیلات عالی و توسعه اقتصادی افغانستانی پسا طالبان نقش موثر داشته است. هندوستان تا اندازه که توان داشته به افغانستان مساعدت کرده و رضایت مردم را نیز در قبال دشته است. پیش از آن که به بحث مورد به پردازیم، به مفاهیم و کلیات موضوع می پردازم که خواننده گرامی هدف محقق را نسبت به مفاهیم و کلیات پژوهش را درک نماید.

1-1. مفاهیم

مفاهیم مانند، نقش، توسعه، توسعه اقتصادی، هند و جمهوری اسلامی افغانستان به طور اجمالی بحث می گردد تا خوانندگان اهداف گزینش و چینش این واژگان را به وضاحت درک نمایند.

1-1-1. نقش

نقش با خشنودی روانی همراه است درحالی که عدم ایفای درست نقش میتواند باعث اختلاف ها، ناسازگاری ها، کشمکش ها، دشمنی ها در زندگی اجتماعی شود.[3] دراین نوشتار اصطلاح نقش به عنوان مناسبات و روابط موثر هند وافغانستان بکار رفته است که این روابط باعث همکاری های سیاسی، فرهنگی، نظامی واقتصادی، میان افغانستان وهندوستان گردیده است. از اینرو لازم است که بدانیم هند درافغانستان چه نقش موثری را ایفا نموده ومناسبات هند دربخش توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان چگونه بوده است.

2-1-1. توسعه

توسعه فراخی وگشادگی را گفته می شود [4].توسعه درلغت به معنی خروج ازلفات است وبه معنای بسط وگسترش یافته آمده است.[5] توسعه را باید جریانی چند بعدی دانست که مستلزم تغییرات اساسی درساخت اجتماعی، طرز تلقی عامه مردم ونهاد های ملی ونیز تسریع رشد اقتصادی، کاهش نابرابری وریشه کن کردن فقر مطلق است.[6]

در نهایت توسعه توسط دانشمندان رشته های مختلف تعاریف گوناگون یافته است که خلاصه همه تعاریف که همه به آن توفق نظر دارند این تعریف است که توسعه عبارت تغییر تدریجی از وضع موجود به وضع مطلوب می باشد. هدف از توسعه دراینجا تغییرات تدریجی که بروضعیت وشهروندان افغانستان، براساس همکاری های مالی واقتصادی هندوستان صورت گرفته، می باشد.

3-1-1. توسعه اقتصادی

توسعه اقتصادی عبارتست از رشد اقتصادی همراه با تغییرات بنیادین دراقتصاد وافزایش ظرفیتهای تولیدی اعم ازظرفیتهای فیزیکی، انسانی واجتماعی، می باشد. درتوسعه اقتصادی، رشد کمی تولید حاصل خواهد شد.[7] منظور ما در این مهم ازتوسعه اقتصادی اینست که مساعدت های اساسی هند را که دربخش های از توسعه وهمکاری های مالی در افغانستانی پسا طالبان انجام داده است به عنوان توسعه اقتصادی تلقی نمود تحلیل نمایم. اگرچه ممکن این کمک ها مستقیما در توسعه اقتصادی افغانستان نه انجامیده است.

4-1-1. جمهوری

ریشه لفظ جمهوری، اصطلاح لاتین«res publica» به معنای"امر عمومی" است که درنوشته های لئوناردو برونی، تاریخ نگار ایتالیایی نزدیک به معنی امروزی استفاده شد.[8] جمهوری، شیوه حکومتی است که بر پایه مردم سالاری(دموکراسی (یا غیر دموکراسی، مردم آن، حق حاکمیت برسرنوشت اجتماعی خود شان را به طور مستقیم یا غیر مستقیم ازطریق زمامدارانی که با رضایت ورأی مستقیم یاغیرمستقیم آنان به گونهای که توارث درآن دخالتی نداشته باشد، تعیین وآنان نیز اقتدارات معین قانونی خود را دریک مدت محدود وتحت نظارت آنان اعمال می نمایند.[9]

5-1-1. جمهوری اسلامی

جمهوری اسلامی یکی ازگونه های مردم سالاری اسلامی است که نام حکومت سیاسی حاکم برکشورهای پاکستان، موریتانی، ایران، افغانستان وگامبیا است؛ نام جمهوری اسلامی برای اولین بار درسال 1956 میلادی به عنون نوع رسمی حکومت درپاکستان به کار برده شد. جمهوری اسلامی درهریک ازاین چهار کشور به گونه های گوناگون از دیگری است و بر این پایه این نوع حکومت تعریف دقیق ویکسانی ندارد. ازنگاه ترکیب واژگانی مفهوم این واژه مانند ترکیب جمهوری عربی)رژیم سیاسی بیشتر کشورهای عربی( دارای ابهام هایی است. با توجه به تعریف جمهوری که حکومت بر پایه نگرش بیشتر مردم اداره میشود، نه پیروان مذهبی ویژه؛ به کاربردن واژه اسلامی هنگام درست است که بیشتر مردم کشور مسلمان باشند و هنگامی نادرست است که بیشتر مردم کشور مسلمان نباشند. اما در بعد عملی، جمهوری اسلامی را می توان یک جمهوری دانست که پایه های جمهوری را تا جایی که با پایه های اسلام ناسازگار نباشد، عملی میکند و این هم در قوانین این کشورها پیش بینی شده است.[10]

1-1-1-       جمهوری اسلامی افغانستان

افغانستان با نام رسمی جمهوری اسلامی افغانستان به  پشتو"دافغانستان اسلامی جمهوریت" کشوری محصور در خشکی آسیایی میانه است. این کشور حد فاصل آسیای میانه، جن1وب غربی آسیا وخاورمیانه و پایتخت آن کابل می باشد. همسایگان این کشور، پاکستان درجنوب و شرق، ایران درغرب، تاجیکستان، ازبکستان وترکمنستان در شمال وچین در شمال شرقی قرار دارند .

افغانستان با652،864 کیلو متر مربع مساحت، چهل و یکمین کشور وسیع دنیا است و جمعیت آن در سال 2013 بیش از 31 میلیون نفر بوده که از این نگاه در رده چهل و دوم پر جمعیت ترین کشورهای جهان قرار گرفته است. دری و پشتو زبان های رسمی این کشور به شمار می روند. سه یا چهار دهه جنگ افغانستان را به یکی از کشورهای فقیر دنیا مبدل کرده است. تولید نا خالص ملی سرانه این کشور در سال 2011 با شاخص توسعه انسانی 398/0 درصد، در رتبه 172 کشور دنیا قرار گرفت. با شکست طالبان توسط ایتلاف جهانی ضد تروریسم به رهبری ایالات متحده آمریکا لویه جرگه اضطراری برای دولت انتقالی تشکیل شد. در این جرگه،  دو تن از رهبران سیاسی و مذهبی شیعه و سنی افغانستان به نام های آیت الله آصف محسنی و عبدالرب رسول سیاف خواهان افزودن کلمه اسلامی به دولت انتقالی شدند. با این تصمیم دولت انتقالی اسلامی افغانستان روی کار آمد. تاثیر افزایش این کلمه ماندگار بود و نویسندگان قانون اساسی جدید افغانستان هم نام رژیم سیاسی افغانستان را جمهوری اسلامی افغانستان گذاشت. در جمهوری اسلامی افغانستان رییس جمهوری با رای مستقیم مردم برای پنچ سال انتخاب می شود. دو دستگاه قانون گذاری به نام های ولسی جرگه و مشرانو جرگه وجود دارد و اعضای سارنوالی آزادانه عمل می کند. وزرای کابینه را رییس جمهور، انتخاب و ولسی جرگه به آنها رای تایید می دهد.[11]

1-2-    کلیات

دراین بخش روابط افغانستان وهندوستان را از گذشته های دور تا به امروز، به طور اجمالی به بررسی گرفته می شود، که این دوکشور، پیش از این چه نوع روابط میان هم داشتند. درعین حال به نظریه لیبرالیسم جمهوریخواه نیز اشاره خواهد شد ودرنهایت نظریه انتخابی پژوهش، مورد ارزیابی قرار می گیرد.

1-1-1-  پیشینه روابط افغانستان وهندوستان 

هند نام سرزمین تاریخی است که از دیر زمان با آریانای کهن وافغانستان نوین پیوند دارد. آشوکا امپراطور بزرگ هند درسال(273ق م) به قدرت رسید وسرزمین های بزرگی از جمله افغانستان، بلوچستان وتمام هند کنونی جزو قلمرو او بود.[12] وزمانی دیگر، سلطان محمود شاهنشاه مقتدر افغانستان که درسال(388ق/998م) به حکومت رسید، به هند لشکر کشی نمود.[13]. بدین اساس لشکر کشی های وی سبب شد که دین اسلام وزبان فارسی به هند انتقال یابد. این جابجایی قدرت های سیاسی دوطرف ازگذشته های دور سبب گردید تا باور های اعتقادی وفرهنگی میان کابل وایالت های هند به هم پیوند بخورند. تاریخ گواه است که تا مدت های مدید زبان رسمی واداری هند فارسی دری بود. این خود نشان میدهد که از زمان های دیر مردم وحکومت های کابل ودهلی روابط نزدیکی با هم داشته اند. 

دوسال پس از اعلام استقلال هند، حکومت وقت افغانستان، نجیب الله توروایانا را به صفت سفیر افغانستان به دهلی اعزام کرد.[14] از آن زمان به بعد افغانستان دولتها ونظامهای سیاسی گوناگونی را تجربه کرد؛ سلطنت مطلقه، سلطنت مشروطه موسوم به دهه دموکراسی، جمهوری پنج ساله داود خان، جمهوری دموکراتیک خلق دوره چهارده ساله حاکمیت مارکسیستها، دولت اسلامی مجاهدین، امارت اسلامی طالبان وهمچنان نظام دموکراتیک کنونی با نام جمهوری اسلامی افغانستان، در این دوره ها روابط وهمکاری این دوکشور به طور کلی فراز ونشیب داشته است. هند جز از دوره امارت اسلامی طالبان، با همه این حکومت ها روابط ومناسبات خوب وحسنه داشتن است. پس ازسقوط دولت مارکسیستی و روی کار آمدن مجاهدین به رغم برخی نگرانی ها هند روابط وهمکاری های خود را با افغانستان ادامه داد. با سقوط کابل به دست طالبان، هند ازمجاهدین در برابر طالبان حمایت کرد ومانند اکثریت کشور های جهان وسازمانهای بین المللی، به جای دولت طالبان کماکان دولت درتبعید مجاهدین را بعنوان دولت قانونی افغانستان به رسمیت می شناخت. پس ازطالبان روابط مستحکم هند با جمهوری اسلامی افغانستان در زمان کرزی وغنی از سرگرفته شد واین مناسبات به طور قوی واستراتژیک بیش ازپیش درمسیر توسعه وپیشرفت افغانستان صورت گرفت است.

1-2-2- لیبرالیسم

لیبرالیسم به انگلیسی Liberalism درمعنای لغوی به معنی آزادی خواهی می ‌باشد وبا آرایه وسیعی تر از ایده ‌ها وتیوریهای مرتبط دولت اطلاق می گردد که آزادی شخصی را مهمترین هدف سیاسی می داند.[15] لیبرالیسم به عنوان یک آیین سیاسی نظام مند،‌ شاید که پیش از قرن نوزدهم وجود نداشت،‌ اما مبتنی بر عقاید ونظریه هایی بود که در طول سیصد سال گذشته پدید امده بودند. این عقاید، بر دگرفته از فروپاشی فیودالیسم در اروپا وایجاد یک جامعه مبتنی بر اقتصاد بازار یا کاپیتالیستی به جای ان بود. لیبرالیسم از بسیار جهات نشانگر امال طبقات متوسط درحال طلوع بود،‌ درحال که منافع این طبقه درتضاد با قدرت مستقر سلاطین مستبد واشرافیت زمیندار بود.[16]

لیبرالیسم تا اندازه ای همان ایدیولوژی غرب صنعتی است. رخنه ی عقاید لیبرالیسم درحیات سیاسی، اقتصادی وفرهنگی غرب انچنان عمیق بوده است که تاثیر انها را به سختی می توان مشخص کرد وبه نظر می رسد که لیبرالیسم را نمی توان از "تمدن غرب" به طور کلی،‌ تشخیص داد.[17] اندیشه لیبرالیسم بیشتر به این پنج ارزش، آزادی،‌ فردگرایی، خرد گرایی،‌ عدالت وتساهل تاکید کرده است. جان لاک فیلسوف لیبرال قرن هفدهم معتقد بود که زمینه های پیشرفت بشری به طور بالقوه دراقتصاد سرمایه داری وجامعه مدرن وجود دارد ورشد آن دو،‌ مشروط به این است که دولتها، ‌لیبرالیسم فردی را تضمین کنند.[18] بدین اساس تیوری لیبرالیسم از زمان آغازش تا به حال رشد چشمگیری نموده است ودرتمام بخشهای زندگی جامعه دخالت کرده ونظریه پردازان زیادی از آن زمان خدمات شایان را انجام داده اند. لیبرالیسم توانسته با گذر زمان ومکان خود را تطابق دهد که ما شاهد انواع گوناگون لیبرالیسم؛ لیبرالیسم وابستگی متقابل،‌ لیبرالیسم نهادگار،‌ لیبرالیسم جامعه گرا ولیبرالیسم جمهوریخواه،‌ هستیم که هرکدام اصول وشاخص های مشخص خود را دارند.  دراین پژوهش از لیبرالیسم جمهوریخواه ونظریه میخایل دویل استفاده گردیده که باید کمی بیشتر این رویکرد باز کنیم.

1-2-3- لیبرالیسم جمهوریخواه

لیبرالیسم جمهوریخواهانه یک نظریه روابط بین ‌الملل است که ادعا دارد، دولتهای دارای شکل لیبرال دموکراسی صلح طلب تر از دیگر انواع دولتها هستند. به نظر آنها سیاست‌ خارجی چنین دولت‌ هایی بازتاب سیاست داخلی آنهاست که بر مبنای فرهنگ سیاسی داخلی، ارزش ‌های اخلاقی مشترک، همکاری اقتصادی و وابستگی متقابل بنا شده است.[19]

دموکراسی ها نسبت به سایر نظام های سیاسی صلح دوست وقانونمندتر هستند واین هسته مرکزی اندیشه لیبرالیسم جمهوریخواه را تشکیل می دهد. این دیدگاه معتقد نیست که دموکراسی ها هرگز نمی جنگند، بلکه معتقد است اغلب دموکراسی ها با دولتهای غیر دموکراتیک می جنگند واینکه دموکراسی ها تنها با یکدیگر وارد جنگ نمی شوند. این نظریه را ایمانویل کانت(1992) دراواخر قرن نوزدهم مطرح کرد. او به جای واژه دموکراسی از واژه دولتهای جمهوری خواه استفاده کرد. این دیدگاه درسال 1964 توسط دن بایست دوباره مطرح شد وپس از آن، پژوهش های پر شماری روی این فرضیه انجام شد.[20]

اینکه چرا دموکراسی ها با یکدیگر روابط صلح آمیز دارند؟ میخاییل دویل به این پرسش پاسخ کاملا سیستمیک داده است(1986-1983). دویل اساس بحث خود را برپایه اندیشه های لیبرالیسم کلاسیک ایمانویل کانت قرار داده است. سه اصل درسیستم دموکراسی وجود دارد که باعث می شود تا روابط میان دموکراسی ها بر پایه صلح قرار گیرد. نخست اینکه لیبرال دموکراسی ها صرفا بر اساس فرهنگ سیاسی داخلی شان شکل می گیرند واین نوع فرهنگ سیاسی تمایل به حل صلح آمیز مناقشات دارد. درکشور های مبتنی بردموکراسی، روابط بین المللی صلح آمیز ازسوی شهروندان شان کنترول می شود، بنابرین آنان نمی توانند مدافع یا خواهان جنگ با دموکراسی های دیگر باشند. دومین عنصر، ارزشهای اخلاقی مشترک میان دموکراسی ها است که به قول کانت یک جامعه صلح جو را تشکیل می دهند. این جامعه یک قرارداد صلح رسمی نیست بلکه منطقه صلحی است که بر پایه ارزشهای اخلاقی مشترک و پایه ای تمام دموکراسی ها شکل گرفته است. سومین مولفه اینکه صلح میان دموکراسی ها ناشی از وجود روابط اقتصادی مستحکم ووابستگی متقابل است. درجامعه صلح جو چنانکه کانت می گوید گسترش بازرگانی امکان پذیر است: مبادله وهمکاری اقتصادی بین الملل باعث سود متقابل ودو جانبه می شود.[21]

با نگاه به تاریخ روابط این کشور ها نشان می دهد که هژمونی یا موازنه قدرت یعنی عوامل ایجاد صلح وثبات مورد توجه واقع گرایان نمی توانند این صلح پایدار را توضیح دهند. درعین حال، باید توجه داشت که دموکراسیها با دیگران به کرات جنگیده وحتا گاه خود آغازگر جنگ بوده اند. پس نمی توان گفت که دموکراسی ها لزوما صلح طلب اند، بلکه می توانند در میان خودشان به یک منطقه صلح شکل دهند.[22]

1-2-4. نظریه انتخابی

نظریه انتخابی این پژوهش، چارچوب فکری میخاییل دویل ازنظریه پردازان لیبرالیسم جمهوریخواه می باشد. وی باور دارد، ارزشهای لیبرال دموکراسی، میان کشور ها باعث صلح می گردد ورابطه دولت های دموکراتیک، برپایه اصول اخلاقی مشترک استوار است. دویل روشن می سازد که تحقق ارزش های لیبرال دموکراسی واصول اخلاقی مشترک واحد های سیاسی در روابط بین الملل، به همکاری اقتصادی می انجامد.[23]

1-2-5. شاخص های همکاری اقتصادی

همکاری های اقتصادی هند به افغانستان را تحت دو مشخصه مورد ارزیابی قرار می دهیم. البته این شاخص ها به طور مشخص در نظریه میخایل دویل وجود ندارد، اما می شود که از بحث های که صورت گرفته دوشاخص را بیرون کشید. این مولفه ها به طور خلاصه در زیر بیان می گردد.

1-2-5-1. توسعه انسانی

اهداف این شاخص بسیار بدیهی و‌ دور ازدسترس هستند؛ فراتر رفتن از درآمد ومادیات برای ارزیابی رضایت از زندگی درطولانی مدت برای افراد جوامع مختلف، توجه به توسعه انسان، برای انسان وبه‌ وسیله انسان وتاکید براین ‌که هدف واقعی برنامه ‌های توسعه درنهایت باید ایجاد شرایطی برای زندگی سالم، خلاقانه وشاد برای انسان‌ ها باشد.[24] درنهایت، توسعه انسانی زندگی طولانی وسالم، دسترسی به دانش ومعرفت وسطح زندگی مناسب می باشد.[25]

1-2-5-2. زیرساخت های اقتصادی

این واژه در زمینه ‌های متفاوت معانی گوناگونی می ‌دهد، اما شاید دربسیاری موارد جهت اشاره به جاده ‌ها، ومجرای فاضلاب از آن استنباط شود. ممکن است این عوامل گوناگون مجتمعا زیرسازه شهری، زیرسازه مربوط به شهرداری، یا بطور ساده سازه‌ های عمومی نامیده شوند، اگرچه ممکن است به عنوان بخش خصوصی یا تشکیلات اقتصادی دولتی گسترش یافته واداره شوند. ممکن است در دیگر موارد کاربردی، زیرسازه جهت اشاره به تکنولوژی اطلاعات، کانال‌های غیر رسمی و رسمی ارتباطات، ابزارهای گسترش نرم ‌افزاری، شبکه ‌های سیاسی واجتماعی، یا اعتقادات مشترکی که اعضای گروه‌ های خاص حفظ کرده ‌اند به کار رود. معذالک متضمن عمومی‌ترین موارد استفاده این تصور کلی می‌باشد که زیرسازه تشکیلات ساختاری را فراهم آورده و سیستم یا سازمان خادم را حمایت می‌کند، خواه این سیستم یک شهر، یک ملت، یا یک اجتماع باشد.[26]

فصل دوم: 

همکاری هند در توسعه انسانی

درآمد

توسعه انسانی یک از مفاهیم است که افغانستان به آن بشدت نیازمند است. بعد ازفروپاشی تحریک طالبان وایجاد نظام دموکراتیک؛ زمینه مساعد شد تا تحصیل کنندگان دربیرون از افغانستان به ادامه تحصیل اعزام گردند. یکی از کشورهای که بیشترین بورسیه را به افغانستانی پسا طالبان اعطا نمود، هندوستان می باشد. میکایل دویل تاکید می کند که کشورهای دموکراتیک در توسعه اقتصادی سیستم دیگری دمرکراتیک همکاری می کند. بدین اساس توسعه انسانی هم یکی از بخش های است که روند توسعه اقتصادی را کمک می کند. از اینرو هندوستان به عنون یک کشور هم پیمان افغانستان، خواسته که دراین مورد سهم خود را ادا نماید. در این بخش به موضوعات پرداخت می شود که نویسنده از آن توسعه انسانی نام می برد. 

2-1. بورسیه های تحصیلی

آموزش وپرورش یکی ازبخش های عمده دیگر است که هند درسالهای گذشته روی آن سرمایه گذاری بزرگ کرده است. این کشور سالانه حدود ۶۷۵ بورس تحصیلی به اینده سازان افغانستان داده که در زمینه ‌های مختلف تحصیل می کنند واز ۱۵ هزار دانشجوی افغان که درخارج این کشور درحال آموزش هستند، ۵ هزار در دانشگاه های هند به رشته های گوناگون مشغول فراه گیری علم ودانش جدید هستند.[27] بورسیه های را که هند همه ساله به افغانستان اعطا می نماید، ازطریق برنامه های «ICCR» و«ITEC»، درمقطع های لیسانس، ماستری ودوکترا ورشته های متنوع تحصیلی انجام می شود.

2-2. آموزش فناوری

هندوستان با تکنالوژی وفناوری جدید امروزی، کمپیوتر وبخش های آی تی خود را با کشورهای پیشرفته جهان مقایسه می کند. هند در این بخشها نیز جوانان این کشور همه با ارقام کسیری پذیرفته ووارد سرزمین هندوستان می شوند. افغانستان با فرستادن جوانان خود دربخش های آموزش علوم جدید فناوری وای تی تبعات موثر از باز گذشت انان خواهند داشت. جوانان که از تجارب گران بهای هندوستان آموخسته ومی توانند که این تجارب را به کشور خود شان استفاده نماید.[28]

2-3. خدامات عامه 

همکاری های هند دربخش خدامات عامه، پس ازفروپاشی نظام طالبانی  درعرصه های مانند بازسازی شبکه های ارتباطی دربیش از ده ولایت، واگذاری صدها اتوبوس و وسیله نقلیه نظامی وغیرنظامی آب پاش، آب رسان، بولدوزر، حمل زباله، راه اندازی شرکت هواپیمایی دولتی آریانا وتحویل سه فروند هواپیما به شرکت اریانا، ارایه پشتیبانی وتعمیر ونگهداری هواپیماهای افغانستان، بازسازی بانک ملی افغانستان، بازسازی وتجهیز بیمارستان ایندیرا گاندی درکابل وتاسیس مرکز تشخیص طبی دراین بیمارستان ومداوای روزانه صدها بیمار، تامین دهها تن دارو وتجهیزات پزشکی درکابل، قندهار، هرات، مزارشریف وشبرغان، ساخت سرد خانه پنج هزار تنی قندهار، تولید برق درهرات، وتحویل بیسکویت غنی شده برای تغذیه کودکان، ارسال قریب به هزار دستگاه چرخ خیاطی برای سازمانهای زنان درروستاها، اهدای دست وپای مصنوعی برای معلولان، تامین جوهر مرکب پاک نشدنی برای علامت گذاری برگه های انتخاباتی وحضور شرکتهای هندی دربازسازی افغانستان ازجمله موارد کمکهای هند به این کشور بوده است.[29]

2-4. پروژه های شهری و محلی

دهلی ازسال ۱۳۸۶ تاکنون به ارزش ۲۰ میلیون دلار در ۸۸ ولسوالی مرزی، ۱۲ ولایت افغانستان، بیش از ۱۶۷ پروژه بازسازی را حمایت مالی کرده است. بدین اساس هند تلاش کرده است که درناامن ترین ودور افتاده ترین مناطق افغانستان حضور داشته باشد. [30]

هندوستان درسال ۱۳۹۲ قرارداد را با هزینه ۱۰۰ میلیون دالر با وزارت اقتصاد افغانستان برای توسعه اقتصادی وانکشافی افغانستان به امضا رساند.[31] عبدالهادی ارغندیوال وزیر اقتصاد آن زمان دراین مورد توضیح داده؛ از60 پروژه ای که قراراست با این پول راه اندازی شوند، 15 پروژه مربوط وزارت معارف، 16 پروژه مربوط وزارت صحت عامه، 21 پروژه از وزارت احیا وانکشاف دهات، 6 پروژه مربوط وزارت زراعت ومالداری و2 پروژه مربوط وزارت کار واموراجتماعی می باشند.[32]

2-5. کمک های صحی

وزارت صحت عامه کشور، درسال 2014 میلادی تفاهمنامه  را با سفارت هندوستان در کابل به امضا رساند که حدود 51 باب مراکز صحی جامع (CHC) ومراکز صحی اساسی( BHC) به هزینه بیش از 10 میلیون دالر ازسوی کشور هندوستان اعمار می گردد. ثریا دلیل وزیر صحت عامه، مساعدت مالی کشور هندوستان را در توسعه وبهبود خدمات صحی درکشور نهایت مثمر خوانده  افزود اذعان کرده است که پروژه های صحی که به کمک مالی هندوستان تطبیق می گردد شامل؛ اعمار ۲۸ باب مراکز صحی اساسی و ۲۳ باب مراکز صحی جامع به سطح ولسوالی ها به ويژه در ولسوالی های دور افتاده کشور مانند: ولسوالی های دوردست ولایات نیمروز، بدخشان، بلخ، سمنگان، ‌هلمند، تخار، پکتیکا، زابل، فاریاب، دایکندی، لغمان، کنر، ارزگان، کاپیسا، پنجشیر، غزنی وسرپل اعمار می شود.[33] 

فصل سوم

همکاری هند در زیر ساخت های اقتصادی

درآمد

پس از آغاز حملات نظامی امریکا بر پایگاه های طالبان، توجه همه کشورهای جهان برای تغییر وضعیت افغانستان به یک کشور خود کفا وعاری ازجنگ وناامنی، جلب شد. کشورهای جهانی، سازمانهای همکاری اقتصادی دولتی وغیردولتی به رهبری ایالات متحده امریکا، کمک هایشان را در افغانستان سرا زیر ساختند. هند از جمله این کشورهای است که طی این مدت بیش از دومیلیارد دالر امریکایی، بعد از آمریکا، بریتانیا، جاپان، آلمان... پنجمین کشور، کمک کننده در افغانستان به شمار میرود. کمکهای هندوستان درعرصه های توسعه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی وامنیتی ادامه داشته است. ولی این مهم همکاری های که در بخش های زیر بنای به منظور توسعه اقتصادی صورت گرفته، می پردازیم. آنچه که دویل اشاره می کند همکاری یک نظام دموکراتیک با نظام دموکراتیک دیگر براساس ارزش های لیبرال دموکراسی صورت می گیرد. با این حال کمک های هند در برخی از پروژه ها که توسعه اقتصادی را تسریع می بخشد انجام گرفته است که به برخی آن در این بخش می پردازیم.

3-1. بند برق

بزرگترین برنامه اقتصادی ودراز مدت افغانستان وهند، پروژه ی احداث دوباره بند سلما درهرات است که هزینه قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. این پروژه تنها یک قتصادی نیست؛ بلکه اختتام کارآن برابر است با آغاز یک ظرفیت درعرصه زراعت وانرژی درآینده ی افغانستان که می تواند درتوسعه کشورما تاثیر گذار باشد.[34] بند سلما بر روی روخانه هریرود در ولایت هرات است که توسط این کشور با کمک مالی حدود ۷۰ میلیون دالر ساخته شده وکارش تکمیل است. با تکیمل این طرح بیش از ۴۲ مگاوات برق مورد نیاز هرات و ولایات همجوار آن تامین خواهد شد وبیش از ۲۰۰ هزار جریب زمین ازمسیر هریرود تا مرز ایران درمنطقه ذوالفقار را آبیاری خواهد کرد.[35]

همزمان با اعمار بند سلما، هند هزینه ساخت خطوط انتقال برق ازشهر پلخمری ولایت بغلان درشمال افغانستان را تا کابل پایتخت این کشور، پرداخته نموده است. این کشور چند ایستگاه توزیع برق را درمنطقه چمتله ولایت کابل، پلخمری و دوشی ولایت بغلان وچاریکار ولایت پروان ساخته است.

3-2. ساخت و ساز

قیرریزی سرک هرات-کابل به هزینه حدود هشتادوپنج میلیون دالر به کمک مالی هند اعمار گردید. این شاهراه بزرگ 200 کیلومتری که درغرب افغانستان موقعیت دارد، مرزهای افغانستان وایران وشهرهای هرات، قندهار وکابل را به هم وصل کرده است. این جاده با سواحل ایران وصل شده است. طی ده ها سال نبود مرز زمینی میان افغانستان وهند، یکی از مشکلات ترانزیت کالا میان هردو کشور بوده است، هند می تواند کالاهای صادراتی خود را ازطریق دریا به بندر چاه بهار ایران برساند وازاین مسیر، وارد بازارهای افغانستان کند.[36]

ساختمان جدید شورای ملی افغانستان درغرب شهر کابل با کمک مالی هند، به هزینه بالغ برحدود ۲۵۰ میلیون دلار ساخته شد. در روز افتتاح این ساختمان ناریندرا مودی نخست وزیرهندوستان تعهد دیگری را اینگونه بیان نمود:" امروز من ۵۰۰ اسکالرشیپ را برای اطفال شهدای نیروهای امنیتی افغانستان اعلام میکنم، امیدوار هستم فرصتهای قرن ۲۱ برای افغانان همانطور مهیا خواهد بود که به تمام افراد دیگر جان مهیا است ".[37]

دراخیر سال 1394 خورشیدی بورد کرکت افغانستان قراداد اعمار یک میدان بازی کرکت درولایت قندهار را با یک شرکت خصوصی امضا کرد. مسوولان بورد کرکت افغانستان گفته اند که این پروژه به هزینه بیش ازهشت صد وسی هزار دالریی کمک هندوستان ساخته می شود که ظرفیت حدود هفت هزار تماشاچی را خواهد داشت. کار ساخت این میدان ورزشی اغاز شده ودربهار سال 1396 به بهره برداری سپرده خواهد شد.[38]

3-3. پروژه تاپی

توافق کشورهای ترکمنستان، افغانستان، پاکستان وهند برای انتقال واستفاده ازمنابع گازی ترکمنستان ازطریق افغانستان به پاکستان وهند(تاپی)، گام موثری دراین زمینه بوده است. این پروژه ازجمله پروژه‏ های حیاتی اقتصادی منطقه‏ ای است که بدون شک، می تواند تأمین امنیت وثبات درمنطقه را نیز به همراه داشته باشد. موافقت نامه‌ احداث خط لوله گاز تركمنستان، افغانستان، پاكستان وهند(تاپی)، درسال 1394 درعشق‌آباد پایتخت ترکمنستان، ميان روسای جمهور چهار كشور افغانستان، تركمنستان، پاكستان وهندوستان به امضا رسید. حالا این پروژه درآستانه‏ عملی شدن قرار دارد.[39]

3-4. استخراج معادن

منابع معدنی وزیر زمینی دست‏ نخورده وارزان ‏قیمت افغانستان، از اهمیت خاصی برای اقتصاد وصنعت درچرخش هند برخوردار است. به همین دلیل، هند وسرمایه ‏گذاران این کشور توانستند امتیاز استخراج 4 بلاک از 5 بلاک معدن آهن حاجیگک دربامیان را بدست بیاورند.  درعین حال هندوستان تلاش دارد که سرمایه گذاری هایش را دردیگر معدنی افغانستان هم افزایش دهد.[40]

سرمایه گذاری کنسرسیوم هندی SAIL که امتیاز استخراج معدنی با قریب دومیلیون تن آهن را در افغانستان به عهده گرفته است، می تواند بزرگترین سرمایه گذاری خارجی دراین کشور شمرده شود. تعهدات مالی هند درقالب کمکهای این کشور به افغانستان درچند مرحله جمعا به 750 میلیون دالر رسید.[41]

نحوه کمک های هند به افغانستان نیز به گونه یی بوده که بیشترین تاثیر را در انکشاف وپیشرفت افغانستان داشته است. [42] 

3-5. بندر چابهار

موافقت نامه بندر ترانزیتی چابهار میان افغانستان، هند وایران به امضا رسید. بندر چابهار درجنوب شرقی ایران قراردارد. هند میخواهد با کمک توسعه این بندر، صادرات ودسترسی خود به بازارهای افغانستان وآسیای میانه را افزایش دهد. طبق این قرارداد یک شرکت هندی حدود ۲۰۰ میلیون دالر دربهبود وتوسعه بندر چابهار سرمایه گذاری می کند. محمد اشرف غنی رییس جمهور افغانستان این توافق را گامی برای توسعه همکاری های منطقه‌ ای به ویژه افغانستان، خواند. نخست وزیرهند، این قرارداد را گامی مثبت برای امنیت وثبات وتوسعه اقتصادی کشورهای منطقه عنوان کرد. موافقت ‌نامه سه جانبه بازرگانی وترانزیتی چابهار درسالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ توسط تیم‌ های فنی مرکب ازهیات‌ های امور اقتصادی، متخصصان حقوقی وکارشناسان فنی سه کشور تهیه شده است. با افتتاح این بندر، افغانستان گذرگاه انتقال اموال تجارتی برای کشورهای محاط به خشکی آسیای میانه باشد وازاین طریق سالانه میلیون‌ها دالر درآمد خواهد داشت. درعین حال بندر چابهار فرصتهای را برای سرمایه گذاری زیرساخت های حمل ونقل از جانب هند را فراهم می کند. اقتصادانان کشور، بندر چابهار را مسیر بهتر وارزان تر برای واردات وصادرات کالاها نسبت به بندر کراچی پاکستان وبندرعباس ایران می دانند. بندرچابهار درمقایسه به بندر عباس وبندرکراچی به ترتیب ۹۰ کیلومتر و ۷۰۰ کیلومتر به مرکز افغانستان نزدیک تر واین فرصت را براى بازرگان‌ های افغانستان فراهم مى‌ کند که نسبت به بنادر دیگر اموال خود را ٢٠ درصد زودتر صادر کنند.[43]

نتیجه گیری

هند وافغانستان درمقام دوکشور مستقل، نزدیک به هفتاد سال است که مناسبات رسمی سیاسی، اقتصادی، امنیتی، فرهنگی ودیپلوماتیک برقرار نموده اند. دریک جمع بندی کلی، براساس چارچوب فکری میکایل یا میخایل دویل می توان گفت که نقش هند با توجه به امکانات وتوانایی های که آن کشور، داشته درعین حال موانع وچالش های که سر راه همکاری هند ازسوی پاکستان موجود بوده، این کشور توانسته دربخش های مهم ومختلف به ویژه توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان کارنامه های برجسته داشته است.

دربخش نخست همکاری های که درعرصه نیروی انسانی مانند اعطای بروسیه های تحصیلی، ارایه خدمات عامه، همکاری وآموزش های تکنالوژی وهمکاری دربخش های صحی... ودربخش دوم مساعدت های هند اختصاص یافته است در زمینه های بازسازی توسعه اقتصادی، ازجمله احداث سد یا بند برق سلما، ساخت وساز تعمیرات، قیرریزی شاهراه ها وایجاد میدان ورزش برای بورد کرکت در ولایت کندهار، عبور لوله گاز تاپی، سرمایه گذاری درمعادن وامضای تفاهمنامه بندرچاه بهار، که همه این مسایل از موارد مهم در زمینه های توسعه اقتصادی افغانستان امروزی بوده، به شمار می رود.

موارد که دراین تحقیق واکاوی گردید، مبیین مساعدت های است که درطول یک ونیم دهه گذشته برای مردم افغانستان قابل درک وفهم بوده است. درعین حال نشان دهنده تغییرات در زندگی مردم هم دربعد مادی ومعنوی آثار ونتایج مثبت درپی داشته است. با این حال همه این موارد که درافغانستان انجام شده است ومردم این کشور همکاری های صورت گرفته ازجانب هند را یک دست آورد تلقی می کنند.

لذا فرضیه اصلی تحقیق این بود که به نظر می رسد نقش هند درتوسعه اقتصادی جمهوری اسلامی افغانستان مثبت ورضایت بخش بوده است. این فرضیه را براساس چارچوب نظری میخایل دویل ازتیوریسن های لیبرالیسم جمهوریخواه که باور داشت نظام های دموکراتیک، براساس فرهنگ وارزشهای دموکراسی درابعاد مختلف با هم هم کار، می باشند. اطلاعات که دراین تحقیق ترتیب گردیده، نشان میدهد که نظام سیاسی افغانستان وهندوستان از نوع الگوی نظام دموکراتیک، پی روی می کنند. بدین اساس روابط هند وافغانستان حسنه بوده وهمکاری های شان به ویژه در پانزده سال گذشته، مداوم وتاثیر گذار بوده ورضایت مردم را هم در قبال داشته است. این موضوع نشان می دهد که تحقیق حاضر براساس فرض وگمان که بنا شده بود، بطور مثبت اثبات گردید، که همکاری های هند درجمهوری اسلامی افغانستان مثبت ورضایت بخش بوده است.

منابـــع

الف: کتاب

1. تمنا، فرامز، 1393، سیاست خارجی افغانستان درسپهرهمکاریهای منطقه ای، کابل: مرکز مطالعات استراتیژیک وزارت امورخارجه افغانستان.
2. تودارو، مایکل، 1383، توسعه اقتصادی در جهان سوم، مترجم: غلام علی فرجادی، تهران: کوهسار.
3. جکسون، رابرت وگیورک، سورنسون، 1393، مترجمین: مهدی ذاکریان، احمد تقی زاده وحسن سعیدکلاهی، تهران: نشر مطالعات راهبردی.
4. حسن، عمید، 1388، فرهنگ فارسی عمید، تهران: نشر فرهنگ نما.
5. خلیلی، خلیل الله، 1333، سلطنت غزنویان، کابل: انجمن تاریخ افغانستان
6. دورانت، ویل،1381، تاریخ تمدن، مترجمان: آرام پاشایی واریان پور، تهران: انتشارات علمی فرهنگی ایران.
7. مشیرزاده، حمیرا، 1388، تحول درنظریه های روابط بین الملل، تهران: سازمان مطالعه وتدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها(سمت)، مرکزتحقیق وتوسعه علوم انسانی
8. مقیمی، غلام حسن، 1385، مشروطیت، جمهوریت، اسلامیت، تهران: نشر معناگرا
9. معصومی راد، رضا، 1392، نظریه توسعه یافتگی وتوسعه نیافتگی درجامعه شناسی، تهران: نشرمطالعات راهبردی

10. هی وود، اندرو، 1390، درآمدی برایدیولوژیهای سیاسی: ازلیبرالیسم تا بنیادگرایی دینی، مترجم: محمد رفیعی مهرآبادی، نشر وزارت امور خارجه ایران

ب: مقاله

11. مدیر شانه چی، دکتر محسن، ۱۳۹۴، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، بخش نخست، نگارش IPSC مرکز بین المللی مطالعات صلح

12. حسینی، کوشا، "نگاهی به روابط اقتصادی افغانستان وهند؛ افغانستان سرزمین فرصتها، بخش اول، ١٣٩٢، سایت حزب انسجام ملی افغانستان

ج: ویب سایت

13. بی بی سی فارسی،"قیرریزی سرک هرات-کابل به هزینه حدود هشتاد وپنچ میلیون دالر به کمک مالی هند اعمار گردید"2009-1387

14. بی بی سی فارسی،"آموزش دانشجویان افغان درهند" 2015-1394

15. بی بی سی فارسی، "تعمیر جدید پارلمان افغانستان به کمک مالی هند اعمار گردید" 1395

16. بی بی سی فارسی،"موافقتنامه بندرچابهار توسط سران سه کشور، هند، افغانستان وایران به امضا رسید" 1395-2016

17. خبرگزاری همشهری،"شاخص توسعه انسانی چیست؟"، 14 قوس 1386 http://www.hamshahrionline.ir

18. دويچه وله دری،"گزارش های بازسازی"     http://www.dw.com

19. دانشنامه ویکی پیدیا، "توسعه انسانی"، https://fa.wikipedia.org

20. رادیوی آزادی دری،"میدان بازی کرکت درکندهار اعمار می گردد" 1394

21. ویب سایت اقتدار ملی افغانستان، "باید های روابط افغانستان وهند" ١٣٩٤

22. ویب سایت وزارت صحت عامه افغانستان، 2014http://www.moph.gov.af  

23. https://fa.wikipedia.org ویکی پیدیا فارسی     

24. ویکی پیدیا https://fa.wikipedia.org

25. ویکی پیدیا دانشنامه آزاد،"زیرساخت" ‏۲۶ جون ۲۰۱۶  https://fa.wikipedia.org

د: منابع انگلیسی

26. Rubinstein, Nicolai. 1993 "Machiavelli and Florentine Republican Experience." in Machiavelli and Republicanism Cambridge University Press. p 45

نام

دیدگاه

جای حرف دارید.

شمارۀ رَمز را وارد کنید. اگر زمان اعتبارش تمام شد، لطفا صفحه را تازه (Refresh) کنید و شمارۀ نو را وارد کنید.