ادای احترام به جناب استاد محمد آصف فکرت

۲۰ سنبله (شهریور) ۱۳۹٣

استاد محمد آصف فکرت در سال 1325 خورشیدی دیده به جهان گشود. پس از فراگرفتن دروس مقدماتی، تعلیمات ابتدایی را در مکتب موفق و ثانوی را در لیسۀ سلطان غیاث الدین غوری در زادگاه خویش، هرات، گذرانید. لیسانس زبان و ادبیات فارسی دری را از دانشگاه کابل و فوق لیسانس روزنامه نگاری را از هند به دست آورد. در افغانستان در رادیو، مطبوعات و اکادمی (فرهنگستان) علوم خدمت کرد. سپس در ایران فهرست نگار کتابخانهء خطّی آستان قدس، عضو علمی، ویراستار و مؤلّف در دائرة المعارف بزرگ اسلام، و محقق و مؤلف در بنیاد پژوهشهای اسلامی بود. اکنون در کانادا زندگی می کند.

پارسال بود که شنیدم جناب استاد محمد آصف فکرت به هامبورگ تشریف آورده است. با خود گفتم بهترین فرصتی است که ایشان را ببینم واز آن همه بهره یی که از فراوده های قلمی استاد برده ام، یادی کنم با ادای احترام. متأسفانه روانه سفر کوتاهی شدم و از دیدار استاد محروم. وقتی نمره ی تلفون فرزند ایشان را از استاد گرامی مددی گرفتم وجویای احوال شدم، استاد رخت سفر به سوی کانادا بسته بود ومن از این بابت آزرده خاطر.

شایان یادآوری است که احساس احترام برای بزرگان حوزه فرهنگ وادب کشور، زمانی هم فراز می آید که انسان به قول بیهقی کار نبشتن گیرد. آنگاه انبوه زحمات قلمی یی که در معرض استفاده بوده اند، تعجب وتحسین را بار می آورد و ادای احترام را فرا می خواند. روی آوردی را که برای دیدار دگر باره با تاریخ سرزمین ما داشته ام ، ورق گردانی هایی که در این حوزه میسر شده اند؛ کار وزحمت راهگشایانه ی چند تن از پیش کسوتان عزیز را سزاوار چنین ارجگذاری می یابد. از میان آنها، نگاشته ها وترجمه های استاد فکرت، تحشیه وتعلیقاتی که درچند اثرمهم برای بازبینی تاریخ معاصر افغانستان و سایر حوزه های پژوهشی وادبی به کار رفته است، جایگاه ویژه یی را دارا است. من در زیرعناوین این آثار را می آورم. اما برای دریافت ویژه گیهای ادبی ، تواضع ورفتاری که با فرهنگیان وادبای عرصه ادب وتاریخ وبار آورنده گان خاطره های مشترک داشته اند، همچنان برای شناخت نثر روان و پرکشش استاد، خواننده گان را دعوت می نمایم که به این نشانی مراجعه کنند واز آن باغ پرطراوت، گلها بچینند: fekrat.kateban.com

در این نشانی افزون بر آثار وترجمه ها و ویراستاری های استاد فکرت به ده ها نبشته ی جذاب و آموزنده مواجه می شویم. من به عنوان فردی که از بخش قابل ملاحظه ی آثار ایشان فیض برده ام، آرزو دارم که روزی شاهد دایر شدن محفلی باشم که شایسته ی گرامیداشت استاد محمد آصف فکرت گرامی است. برای استاد فکرت موفقیت های بیشتر، تندرستی و قلم همچنان ستره و روان آرزو دارم.

آثار، ترجمه ها و ویراستاری های استاد فکرت :

مناجات و گفتار پیرهــرات، کابل، انتشارات بیهقی، 1356ش، 216ص.چاپ دوم، تهران، نشرثالث، 1387.
لغات زبان گفتاری هــرات، کابل، انتشارات بیهقی، 1356ش، 188ص.
فهرست نسخ خطّی قرآنهای مترجم کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی، مشهد، آستان قدس، 1363، 479ص.
گزارش سفارت کابل ( سفرنامۀ سید ابوا لحسن قندهاری)، با مقدّمه، حواشی و اسناد، تهران، موقوفات دکتر محمود افشار، 1368ش، 128ص.

مقدّمه ای برفقه شیعه ( ترجمه از عربی – نوشتۀ سید حسن مدرّسی طباطبایی) مشهد، پژوهشهای اسلامی، 1368ش، 448ص.
فهرست الفبایی کتب خطّی کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی، مشهد، آستان قدس، 1369ش، 948ص.
عـــــین الــوقـــایـــع ( تاریخ افغانستان در سالهای 1207- 1324تألیف محمد یوسف ریاضی)، تهران، موقوفات دکتر محمود افشار، 1369ش، 286ش.

آکام المرجان فی ذکر مدائن المشهورة فی کلِّ مکان ( متن جغرافیایی سدۀ چهارم هجری تألیف اسحاق بن حسین منجّم)، ترجمه از عربی، مشهد، 1370ش، 152ص.
کرســــی نشــــینــــان کابل ( احوال دولتمردان افغانستان در روزگار امیر امان الله خان- نوشتۀ سید مهدی فرّخ )، با مقدّمه و حواشی، تهران، پژوهشهای فرهنگی، 1370ش، 321ص.
عـــین الـــوقــایــع ( نوشتۀ محمد یوسف ریاضی - بخش ایران )، با مقدّمه و حواشی، تهران، موقوفات دکتر محمود افشار، 1372ش، 181ص.

کتابشناسی جهانی ترجمه ها و تفسیرهای چاپی قرآن مجید به شصت و پنج زبان،ترجمه و نگارش، مشهد، پژوهشهای اسلامی، 1373ش، 359ص.
مصنّــفــــــات شــیعه ( ترجمه و تلخیص الذریعه فی تصانیف الشیعة تألیف شیخ آقا بزرگ تهرانی)، مشهد، پژوهشهای اسلامی، 1372-1376ش، شش مجلّد – هر یک پیرامون 500ص.
افـــغـــانــــان: جای، فرهنگ، نژاد ( ترجمۀ An Account of the Kingdom of Kabul از مونت ستوارت الفنستون ) ، با مقدّمه و حواشی، مشهد، پژوهشهای اسلامی، 1376ش، 650ص.
فــــارســـی هـــروی- زبان گفتاری هرات ، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1376ش، 323ص.
واژه نامۀ همزبانان، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فازسی، 1376ش، 40ص.
خـــطّ کــوفـــی، تهران، کیان کتاب، 1377ش، 64 قطعه – با شرح و مقدّمه.
نکهت خاک ره یار – دفتر شعر، مشهد، 1379ش، 64ص.
نســـــــیم شیــــدایـــی – دفتر شعر، هرات، 1380ش، 118ص.
اخــــلاص عمـــل- ترجمۀ منظوم صد و ده کلام امام علی(ع)، مشهد، پژوهشهای اسلامی، 1379ش، 126ص.
میخ اوّل بر تابوت استعمار( ترجمۀ The Afghan Connection نوشتۀ جرج پاتنجر)، با مقدّمه و حواشی، مشهد، خراسان شناسی، 1379، 276ص.
لَنـــــدَی – ترانکهای مردمی پشـــــتو، مشهد، نشر هشتم، 1380ش، 183ص.
پیراستــۀ تاریخـــنامۀ هـــرات ( تألیف سیفی هروی)، تهران، موقوفات دکتر محمود افشار، 1381ش، 199ص.

آمادۀ چاپ :

- افغانستان – سویس آسیا ( سفرنامۀ علی اصغر حکمت)، کیان کتاب

- تاریخنامۀ هرات(تصحیح مجدد)

- پشت دروازۀ هند ( هنگام خدمت در بنیاد پژوهشهای اسلامی تألیف شده)

- لهجۀ بلخ و دریافت بهتر سخن مولانا، تهران، انتشارات عرفان، 1392ش.

- یادداشتهای تاریخی منشی محمد عظیم .

به دیگران بفرستید

دیدگاه ها در بارۀ این نوشته

نصیرمهرین	12.09.2014 - 16:04
درود به شماجناب نادر نورزایی ارجمند. دیریست که گونه یی از ادای دین را برای عزیزانی احساس می کنم که از فراورده های قلمی واندیشیده گی های ایشان بهره گرفته ام.در واقع بدون روی آورد به زحمات آنها،کار اندکی راکه روی دست داشته ام، توان به سامان نشستن نمی یافت. به این دلیل است که می خواهم از آنها یادی کنم که در مقدور ومیسر است. هرچند دلم ادای احترام بسیار می خواهد. ممنون جملات لطف آمیز شما . ن.مهرین

نادر نورزائی	11.09.2014 - 13:13
تشکر فراوان از جناب مهرین عزیز برای یادآوری از استاد فکرت و سایتی که متوجه اش شدم. استاد فکرت از بزرگان ادب کشور و هرات باستان اند و توجه به آثار شان را برای فرهیخته گان کشور توصیه می نمایم.