دیتا های احصائیوی ابزار مهم مولدیت اقتصادی واجتماعی

احصائیه دسیپلین است که توسط آن تمام فعالیت دستگاه های اداری دولت در بخش های مختلف اقتصادی ,اجتماعی وسیاسی وهمچنان روش وفعالیت تصدی های اقتصادی وموسسات پولی بصورت اعداد وارقام به حیث ارزش های اقتصادی وبطرز میتود های علمی در طول یک مدت معین ارائه , ترتیب وجمع آوری میشود . 

 این دیتاها ویاارقام احصائیوی یک معلومات موثق را جع به طرزالعمل فعالیت های موسسات دولتی وتصدی های اقتصادی وفعالیتگاه تولیدی ارائه میدارد وتوسط این ارقام جمع آوری شده آمرین دستگاه دولتی وهمچنان متصدیان ومنجمنت موسسات چگونگی فعالیت تصدی ها را ارزیابی نموده وبه اساس آن عواملی را که باعث موفقیت ویا برعکس فعالیت غیر اقتصادی دریک  تصدی ویا دستگاه دولتی گردیده جستجو ودر بهبود ویا اصلاح نقیضه آن میکوشند . مزید برآن اعداد وارقام احصائیوی زیر بنای

جمیع پلان های  آینده  اقتصادی وتصامیم اداری وسیاسی را در یک کشور تشکیل میدهد .

 بدون در نظر داشت ارقام واعداد احصائیوی هر پلان وپروژه ایکه وضع وبه مرحله اجرا گذاشته شود نا قص وغیر مفدیت اقتصادی خواهد بود.

در افغانستان متا سفانه اعداد وارقام احصائیوی در هیچ زمان وجود نداشته وهمه دیتاه های احصائیوی روی تخمینات جمع آوری شده وگذشته از آن در اعداد وارقام متذکره , حکومات سابق حسب خواهش و مرام سیاسی خویش تصرفات بعمل آورده وآنرا بعد به حیث ارقام واعداد احصائیوی رسمی کشور نشر وبه دسترس موسسات ملی ومراجع بین المللی قرار داده اند در گذشته همه تحقیقات ,کتب ,مضامین وراپور ها که در بخش های مختلف در مورد افغانستان چه  در ساحه ملی وفرامرزی نا گزیر همه از ارقام واعداد تصرف شده وغیر موثق به حیث یگانه موخذ و منبع معلومات در مورد کشور استفاده نموده اند.

 نبودن احصائیه دقیق در افغانستان بخصوص در بخش دیموگرافی نه تنها برای موسسات وسازمان های بین المللی یک درد سر خلق نموده بل در داخل کشور نیز معضلات ومشاجرات سیاسی را از سالهای متمادی بین اقوام کشور ایجاد نموده وهیچ مرجع وموسسه ای بدرستی نمی داند که کدام قوم از چند فیصد نفوس نمایندگی میکنند

.موجودیت این همه اقوام وزبان های مختلف زاده واقعات تاریخی است که در افغانستان به وقوع پیوسته است وموقعیت جغرافیائی کشور ما طوری است که سرزمین فعلی همیش مورد تهاجم وحملات نظامی قوای بزرگ هر زمان قرار گرفته وازآنجمله میتوان یونانی ها, فارسیان , عرب ها , مغل ها , انگلیس ها ودراین اواخر روسیه وامریکاه را نام برد. چهار قوم بزرگ  پشتون , تاجک , هزاره و اوزبیک همیش در ارقام ودیتاه های احصائیوی تذ کر داده میشود ولی باقی اقوام کم نفوس در ارقام احصائیوی به ندرت یا د آوری شده اند مانند بلوچها , نورستانی ها , ایماق , ترکمن , قزاق ها , تاتارها , عرب وبلاخره هم قوم هنود که در کابل , جلال آباد , غزنی ودر ساحه  شمالی بطور پراگنده زندگی دارند.

اقلیت های نژادی گرچه از نگاه کمیت نسبت به چهار قوم بزرگ افغانستان کوچکتر اند ولی در بخش اجتماعی اقتصادی  کشور رول خیلی مهم داشته اند وخدمات بزرگ وقابل قدری را در اجتماع ما انجام دادند که ما بائیست به وجود این اقلیت های افغان به حیث یک کشور کثیرالملتی مفتخر باشیم گرچه در احصائیه های ناموثق وجود این گروپ ها بی اهمیت جلوه داده شده ونسبتا فراموش شده اند ولی وجود این گروپ ها به غنایم فرهنگی ما می افزایند.

وجود این ملت چندین نژادی کشور ما را در انظار جهانیان یک موقف خاص بخشیده وچهره های متمایز ودر خشان , طرز لباس های محلی ,عنعنات ور سم ورواج های مختلف مملکت ما را از نگاه فرهنگ در جهان رنگین وبی همتا ساخته است . بدون این همه اقوام مختلف وطبقات نژادی سر زمین ما با وجود داشتن مناظر دلکش وکوه های سر بفلک کشیده ودشت های وسیع وبزرگ کشور بی روح ورمق خواهد بود . ما بائیست به وجود این مردم رنگین خویش افتخار کنیم واز این متاثر نباشیم که در فیصدی قوم ونژاد ماوشما در ارقام احصائیوی کم وکاست بعمل آمده است .

گرچه که کشور دراین اواخر به اهمیت اعداد وارقام احصائیوی پی برده اندوآن هم از برکت موسسات جهانی مختلف که در افغانستان مصروف فعالیت اند  وقتا فوقتا اعداد وارقام احصائیوی را بخصوی در مورد تعلیم وتر بیه بطور اجما ل نه قسم تحلیلی نشر نموده اند بطور مثال مقامات احصائیه مرکزی بتاریخ 11 جنوری سال روان ارقام واعداد در بخش تعلیم وتربیه را نشر نمود که درافغانستان بیش از تقریبا 6 ملیون مصروف تعلیم و از آنجمله  2,2 ملیون آنرا طبقه اناث تشکیل میدهد ومزید برآن احصائیه مرکزی دراپوری تعداد محصلین را در سراسر افغانستان به 68 هزار که 12 فیصد آنرا طبقه اناث تشکیل میدهد. اما این نوع معلومات کافی نیست  برای پلان های آینده کشور بدرد نمی خورد , با یست اقلا در این ارقام توضیح میشد که چند فیصد از این شش ملیون در کدام بخش افغانستان وباز چند فیصد این شش ملیون در شهرها وچند فیصد در قصبات مصروف تحصیل اند ودر کدام قوم مسایل تحصیلی پیشرفته ودر کدام قوم فیصدی شاگردان مکاتب قلیل است وهمچنان از نگاه تصنیف سن بائیست توضیح میشد که چند فیصد در صنوف ابتدائی , متوسطه وصنوف بلند مصروف تحصیل اند ؟ . از روی این تصنیف ارقام احصائیوی  پروژه های آینده تعلیمی کشور پلان میشد. باز هم احصائیه مرکزی ارقامی  را در مورد احصائیه نفوس نشر نموده وخیلی مختصر توضیح داده که در سال 1387نفوس افغانستان را به 25 ملیون رقم میزند که 5,3 ملیون آن شهری و18و2 ملیون آن دهاتی و1,5 ملیون کوچی اند .همه میدانیم که این احصائیه ناقص است , نفوس شماری افغانستان بائیست  بصورت موثق , سیستماتیک ومطابق به مقررات احصائیوی مدرن باشد وتوسط موسسات جهانی حمایه وپشتیبانی شده باشد وطرز احصائیه گیری بائیست از جانب متخصیصن احصائیوی برگزارومامورین مرکز اداره احصائیوی  بائسیت دارای تعلیمات عالی بوده و به سویه ینورستی دانش داشته ودراین رشته تخصصی تحصیل کرده باشند و واحصائیه مرکزی   از نگاه ما لی و ازنگاه علمی واداری بائیست  مجهز شود . اعداد وارقامی که این اداره به نشر رسانده  تخمینی است نه احصائیوی ومطابق به اساسات علمی و نشر این اعداد نادرست بخصوص در قسمت نفوس شماری نا قص بوده و به اهمیت وشئون احصائیه به اصلاح مرکزی لطمه وارد میسازد .