راهبرد جدید امریکا و واکنش کشور های همسایه بازگشت برویۀ نخست

پس از آن که موضوع راهبرد جدید امریکا برای جنگ در افغانستان بر علیه تروریزم به بحث های داغ در رسانه های بین المللی تبدیل شد، کشور های همسایه به خصوص ایران و پاکستان در خصوص این موضوع نظرات و واکنش های گوناگونی نیز داشته اند. کشور ایران از جمله همسایه های افغانستان در رابطه به حضور جامعه ی جهانی  به خصوص امریکا در افغانستان طی سال های گذشته تا کنون به گونه های مختلف مخالفت داشته و حضور جامعه جهانی در افغانستان را نشانه اشغال افغانستان عنوان  می کند، با وجودیکه نیرو های بین المللی به اساس  قطعه نامه ی شورای امنیت سازمان ملل آمده اند، تا در برابر تروریزم بین المللی که در زمان شورشیان طالب مرکز آن افغانستان بود مبارزه نمایند، اما کشور ایران افغانستان  را اشغال شده توسط کشور های غربی عنوان می کند و بار ها به این مساله نیز تاکید نموده که حکومت  افغانستان دست نشانده ی غربی ها می باشد و هیچگونه استقلال این  کشور از خود نداشته است.  

 

اما پیرامون راهبرد جدید بارک اوباما رییس جمهور امریکا جهت فرستادن سی هزار نیروی تازه نفس به افغانستان، کشورایران نیزبار دیگر مخالفت خود را اعلان نموده و گفته است حضور نیرو های خارجی  نه در گذشته و نه در آینده به نفع افغانستان خواهد بود. چندی پیش سفیر ایران در فرانسه هدف حضور نظامی غرب به خصوص امریکا را تسلط بر ثروت‌های طبیعی افغانستان ومنطقه خوانده و تاکید  نموده که افغانستان به ویتنام دوم امریکایی‌ها تبدیل خواهد شد.

 

سید مهدی میرابوطالبی سفیر ایران در فرانسه  در گفتگو با شبکه ی تلویزیونی فرانس ۲۴ در مورد افزایش سی هزار نیروی تازه نفس امریکایی به افغانستان این پرسش را مطرح نموده که فایده این تعداد از نیروهای غربی در منطقه چیست؟ وی ادامه داد: چه کسی القاعده را ایجاد کرد؟ چه کسی طالبان را تشکیل داد؟ آن ها (امریکایی‌ها) بودند که خودشان این گروه‌ها را تشکیل دادند و بعد از آن از همین گروه‌ها برای حضور خود در منطقه استفاده می‌کنند.

 

از سوی دیگر کشور پاکستان نیز با حضور نیرو های بیشتر امریکا درافغنستان ابراز نگرانی نموده و این افزایش را سبب فرار شورشیان طالب به خاک آن کشور خوانده است. یوسف رضا گیلانی نخست وزیر پاکستان گفت: افزایش نیرو های امریکایی در افغانستان با عث می شود که شورشیان طالب به خاک پاکستان فرار نموده و با طالبان پاکستانی همدست شوند.

 

این درحالیست که گفته می شود یک سرباز امریکایی در افغانستان سالانه یک میلیون دالر امریکایی مصرف دارد و پرسشی که مطرح می شود این است که آیا ثروتی در افغانستان وجود دارد که غربی بتوانند آنچه را به مصرف می رسانند به دست آورند، یا خیر؟

اجمل سهیل کار شناس مسایل سیاسی و عضو جبهه مشارکت ملی پیرامون این موضوع می گوید: افغانستان طی سی سال اخیر بیشترین ضرر را از ناحیه ی کشور های همسایه به خصوص پاکستان و ایران متضرر شده است، بنا بر این این موضوع واضح است که بیانات کشور های ایران و پاکستان هیچ گاهی به نفع افغانستان نخواهد بود. در راستای حضور نیرو های امریکایی در افغانستان ایران با آنچه با امریکا دارد، می خواهد امریکا را یک کشور اشغالگر عنوان کند. از سوی دیگر سیاست های ایران در افغانستان نسبت به سال های 1370 خورشیدی که گروه های را ایجاد و جنگ های تنظیمی را در کابل دامن زدند که باعث کشته شدن شهروندان و تخریب شهر کابل گردید، دیگر این صلاحیت و این چانس را ندارد، بنا بر این دولت ایران درتلاش است تا از هر گونه اتهامات دست بردار نباشد.

 

به باور آقای سهیل موضوع سلاح اتمی ایران دیگر دارد به یک مساله ی نگران کننده و جدی در غرب عنوان می شود و احتمال حمله بالای ایران توسط غرب هر روز بیشتر می شود، پس کشور ایران از این ناحیه هم نگران است و بیم دارد که شاید نیرو های بین المللی از طریق خاک افغانستان بالای آن کشور حمله نمایند.

اما عبدالصبور مجددی کار شناس مسایل سیاسی انگیزه ی مخالفت ایران را ازمنظر دیگر نگریسته و می گوید: کشور ایران هم اکنون با افغانستان رابطه ی دوستانه دارد، درحالی که افغانستان با بیشتر کشور های خارج روابط استراتیژیک داشته و این موضوع بیشتر سبب شده تا ایران در قبال حضور نیرو های خارجی و طرح جدید باراک او باما نگرانی بیشتر داشته باشد، زیرا هم اکنون دشمن ایران در افغانستان است و ایران درصدد هر نوع اتهام به خاطر مهار ساختن دشمن در افغانستان است.

 

اما مساله ی مخالفت پاکستان در قبال این قضیه به چه معنا است؟  در حالی که پاکستان یکی از متحدان جامعه جهانی و امریکا در امر مبارزه با تروریزم می باشد.

سخنگوی جبهه ی مشارکت ملی خاطر نشان می کند که پاکستان همیشه در صدد امتیازگیری بوده است و در راستای راه برد جدید او باما نیز می خواهد که امریکا برای آن کشور باج بیشتر بپردازد، تا با طالبان که از خاک افغانستان وارد آن کشور می شوند مبارزه نموده و آنان را سرکوب نمایند، اما هیچ جای شکی وجود ندارد که پاکستان از کشور های عربی و یا سرمایه دارانی که هوادار اسامه هستند به خاطر نگهداری اسامه در پاکستان باج نگیرد. زیرا از گذشته ها تجربه نشان داده که آن کشور وقتی سران مجاهدین را در خاکش جای داده بود از کشور های عربی و غربی هزینه های هنگفتی  به دست می اورد.

این درحالیست که حکومت افغانستان و جامعه ی جهانی همواره تاکید می کنند که پناهگاه های اصلی شورشیان طالب و القاعده در آن طرف خط دیورند قرار دارند و حکومت پاکستان درخصوص این قضیه تا کنون جدیتی چندانی از خود نشان نداده و در برخی موارد شبکه ی استخباراتی آن کشور با طالبان همدست بوده است. و گزارشات از طریق رسانه های داخلی نیز حاکی از آن بود که کشور ایران به طالبان کمک های نظامی می کند، اما این اتهامات را مقامات  ایرانی نادرست خوانده  و آن را توطیه غرب علیه ایران عنوان نموده اند.

آنچه در راستایی این مخالفت ها پیداست این که عملکرد گذشته کشور های همسایه افغانستان به خصوص ایران و پاکستان هیچ گاه به نفع افغانستان نبوده و هر نوع موضع گیری های این دو کشور سبب نا بسامانی و مداخله در امور اخلی افغانستان بوده است، پس واضح است که اگر حضور بیشتر نیرو های خارجی به نفع افغانستان هم نباشد این دو کشور همسایه این مساله را به خاطر منافع افغانستان بیان نکرده بلکه درصدد تامین منافع خود در هر حالت بوده اند.



جاوید روستاپور
17 قوس (آذر) 1388
  
  
Copyright © 2005-2009 www.khorasanzameen.net