به مناسبت هژدهمین سالگرد جمهوری تاجکستان، روز استقلال وازادی این کشور همسایه وهمفرهنگ را به ملت ودولت تاجکستان تبریک می گویم.

 جمهوری تاجیکستان  Ҷумҳурии Тоҷикистон در آسیای میانه موقعیت دارد. این کشور از جنوب با افغانستان ، از غرب با ازبکستان ، از شمال با قرقیزستان ، و از شرق با چین همسایه است. تاجیکستان کشور محاط به خشکی است که در گذشته قسمتهای  راه ابریشم از آن می گذشت .  وسعت قلمروی تاجیکستان 143.100 کیلومتر مربع است وکشوری است هفتاد در صد کوهستانی  که جهار فصل منظم دارد ودارای منابع آّب فراوانی است.

قرار آمار سال1387  تعداد نفوس این کشور به 7.215700  میرسد 80% مردم این تاجیک هستند  ومتباقی ا زبک‌، روس ، اوکراینی‌ ، چینی‌ ، کره‌ای‌ ، تاتار و...میباشد. اکثریت مطلق این کشور مسلمان است.

تاریخ و فرهنگ تاجیکستان با افغانستان و ایران مشترکات بسیاری فرهنگی دارد. نخستین شاعران پارسی زبان از این ناحیه به پا خاستند، به ویژه ابو عبدالله رودکی ، که پدر شعر فارسی محسوب می‌گردد در قلمروی تاجکستان میزیسته است ، خراسان و ماوراالنهر مهد تمدن و علوم اسلامی بودند و بزرگانی مانند ابن سینا و فارابی در خود پرورانیده اند. حکومت سامانی نیز از تاجیکستان برخاسته است تاجکستان 70 سال تحت سلطه شوروی متوفی قرار داشت درین مدت رسم الخط فارسی به لاتین وسرلیک مبدل گردید که تا اکنون ازان استفاده میشود.

 پایتخت تاجیکستان شهر دوشنبه است و زبان رسمی آن تاجیکی است، گرچه زبان روسی نیز کاربرد گستردهٔ بازرگانی و حکومتی دارد. واحد پول تاجیکستان، سامانی نام دارد. این کشور در سال1991 با فروپاشی شوروی وقت، استقلال خود اعلان نمود.

 رئیس جمهور کنونی این کشور امامعلی رحمان است که از سال 1991 تاکنون بر سر قدرت است. تاجیکستان روابط خوبی با کشور های جهان وهمزبان  خود افغانستان وایران  دارد و دپلوماسی ورابط این کشور ها روز به روز گسترش  قابل ملاحظه ای می آبد.

جمهوری تاجکستان در دل اسیای مرکزی موقعیت داشته نوع حکومت ان جمهوری است که دین در امور دولت دخالت ندارد ، در قانون اساسی این کشور بنام نوع اداره دولت (جمهوری حقوق بنیاد) قید گردیده است .

 جمهوری تاجکستان شریک فرهنگی ومدنی فارسی زبانان جهان میباشد که جایگاه مهمی فرهنگی را با توجه به قدامت فرهنگی وتاریخی دارا  بوده وعضو خانواده فعال فارسی زبانان دنیا میباشد.

جمهوری تاجکستان با کشور های افغانستان، چین، قیرغزستان، ازبکستان مرز مشترک دارد این کشور هفتاد فیصد کوهستانی ودارای زیادترین منابع آبی در منطقه میباشد.

سرزمین سغد باستان که سرزمین کنونی تاجیکستان را دربر می‌گیرد ، در زمان داريوش يکم به جزئی از امپراتوری هخامنشی تبديل شد . پس از یورش اسکندر مقدونی ، تاجیکستان به ترتیب جزئی از پادشاهی‌های سلوکی ، اشکانی ، کوشان و ساسانی بوده ‌است .

در سال 571 میلادی در زمان امویان این سرزمین به تصرف عرب‌ها درآمد و مردم تاجیک دین اسلام را پذیرفتند. پس از اسلام تاجیکستان تبدیل به مهد زبان فارسی دری تاجکی و فرهنگ و علوم گوناگون شد.

پس از انقلاب اکتبر، در  سال 1928 جمهوری سوسیالیستی شوروی تاجيکستان جزئی از اتحاد جماهیر شوروی تشکيل شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ، در سال 1991، تاجيکستان به استقلال دست یافت.

کمی پس از استقلال تاجیکستان در سال1991 ، جنگ داخلی پنج ساله بين دولت و مخالفان اسلامگرابه رهبری مرحوم عبدالله نوری درگرفت.

در این جنگ، بيش از 50 هزار نفر کشته و بیش از 700 هزار نفر بی‌خانمان شدند. در سال 1997 با وساطت دولت تحت رهبری پرفیسور برهان الدین ربانی وتوجه ویژه احمد شاه مسعود رهبر فقید مقاومتگران افغانستان و سازمان ملل متحد ، پیمان صلح به امضای دو طرف رسید وموفقانه انجام شد.

وضعیت فرهنگی:

جمهوری تاجکستان در سال 1928 تحت سیطره شوری سابق در امد ودر پهلوی استفاده های مفید از مدنیت وپیشرفت های روس ها این کشور به بحرانهای فرهنگی زیانبار مواجه شد که تبدیلی زبان تاجکی از رسم الخط ابایی به خط سرلیک ازین جمع میباشد.

بهر حال دانشمندان تاجک با حفط فرهنگ آبایی شان درقسمت علم وتنکنالوژی جدید از روسیه وقت بهره زیاد بردند الان زبان روسی بعد از زبان تاجکی جایگاه ومقام خود را در میان دانشمندان تاجک که اکثرا به این زبان اموزش دیده اند حفط کرده است.

دولت تاجکستان در سال های اخیر تلاشهای پیگیر را به منظور محکم تر شدن زبان وفرهنگ تاجکی براه انداخته است دانشمندان تاجک بعد از استقلال اثار با ارزش علمی را به زبان تاجکی نشر نموده اند.

حکومت تاجکستان سالانه جلسه تاجکان وفارسی زبان را همزمان به سالروز استقلال دایر می نماید که انجمن پیوند ونهاد های دیگر علمی ،فرهنگی درین راستا مصروف تلاش های مثمر میباشد.

امام علی رحمان رئیس جمهور تاجکستان مرد مدبر وفداکار است وی در راه تامین اشتی ملی تاجکستان وثبات امنیتی وسیاسی نقش تعین کننده وانکار ناپذیر داشته است. وتوجه ویژه ای به امور فرهنگی وزبان داشته است  از همینرو اکثریت مردم تاجکستان وی را دوست دارند اما تعداد انگشت شماری منتقد نیز دارد.

جمهوری تاجکستان یکی از کشور های دارای دموکراسی جوان وباثبات است ، آزادی های فردی واجتماعی تضمین شده است .احزاب سیاسی فعالیت دارند ،قوای سه گانه دولت با تفکیک صلاحیت زنجیره ای ومرتبط باهم فعال اند ، مطبوعات رشد قابل ملاحظه نموده است.

جمهوری تاجکستان یکی از کشور های فقیر اسیای مرکزی میباشد اما منابع طبعی دست ناخورده این کشور مانند منابع ابی ومعادن بزرگ میتواند نقطه امیدواری باشد برای بهتر شدن وضع اقتصادی این کشوردر اینده، اما به ابتکار زمامداران فعلی ، تاجکستان دارای ثبات وامنیت میباشد که زمینه سرمایهگذاری رافراهم نموده است در حال حاضر چندین پروژه مهمی تولید برق ابی در حال انجام شدن است ، مردم رنجدیده تاجکستان در سال های جنگ داخلی شکر گذار وممنون از ثبات وامنیت موجود وپیشرفت های اقتصادی میباشند.

هژدهمین سال روز استقلال تا جکستان را به همه دوستان عزیز تاجکی خود وبه همه فارسی زبانان جهان تبریک می گویم.

نویسنده عزیز احمد بارز

7سبتمبر 2009

 رویکر مورد استفاده آماری: http://fa.wikipedia.org/wiki